Tứ chứng Fallot (Fallot 4): Nguyên nhân và cách điều trị

Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về tứ chứng Fallot bao gồm nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị. Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về tầm quan trọng của chẩn đoán sớm và cách chăm sóc phù hợp để cải thiện chất lượng cuộc sống của những người bị bệnh này. Hãy cùng tìm hiểu thông tin quan trọng về tứ chứng này qua bài viết bạn nhé!

Tìm hiểu về tứ chứng Fallot

Tứ chứng Fallot là gì?

Tứ chứng Fallot (Fallot 4) là một bệnh hiếm gặp kết hợp bốn loại khuyết tật ảnh hưởng đến cấu trúc tim, xuất hiện ngay khi trẻ mới sinh. Những khiếm khuyết này gây ra nhiều vấn đề tim mạch, dẫn đến tình trạng máu thiếu oxy đi khắp cơ thể. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị tứ chứng Fallot thường có da màu xanh tím do máu không có đủ lượng oxy cần thiết.

Bốn khuyết tật cấu trúc chính của tứ chứng Fallot gồm:

• Hẹp đường ra thất phải: Điều này xảy ra khi van động mạch phổi bị hẹp, gây giảm lượng máu từ tâm thất phải vào phổi. Vùng hẹp thường nằm dưới van động mạch phổi và làm dày lớp cơ xung quanh. Trong trường hợp nghiêm trọng như không có động mạch phổi (pulmonary artery atresia), lưu lượng máu đến phổi có thể bị giảm sút đáng kể.
• Thông liên thất: Biểu hiện là có lỗ trong vách ngăn giữa tâm thất trái và tâm thất phải, trong khi bình thường không có lỗ này. Lỗ này cho phép máu nghèo oxy từ tâm thất phải trở lại phổi để được bổ sung thêm oxy, đồng thời trộn lẫn với máu giàu oxy từ tâm thất trái. Máu từ tâm thất trái cũng có thể chảy ngược lại tâm thất phải, gây ra sự giảm thiểu trong việc cung cấp máu giàu oxy cho cơ thể và có thể dẫn đến suy tim.
• Động mạch chủ cưỡi ngựa lên vách liên thất: Thay vì nằm trên tâm thất trái thì động mạch chủ thường nằm trên lỗ thông liên thất và bị lệch sang bên phải nhiều hơn.
• Phì đại thất phải: Khi tim phải làm việc quá sức để bơm máu, thành thất phải có thể trở nên dày hơn và làm cho tim trở nên cứng, yếu đi theo thời gian, gây ra suy tim.

Ngoài ra, một số trẻ em hoặc người lớn mắc tứ chứng Fallot có thể gặp các vấn đề tim khác như lỗ thủng giữa các buồng nhĩ (khiếm khuyết vách liên nhĩ), vòm động mạch chủ phải hoặc động mạch vành bất thường.

Các nguyên nhân gây ra tứ chứng Fallot

Tứ chứng Fallot xuất phát từ quá trình phát triển của thai nhi. Mặc dù có các yếu tố như việc thiếu dinh dưỡng trong thai kỳ của mẹ, nhiễm virus hoặc rối loạn di truyền có thể tăng nguy cơ mắc bệnh này. Trong hầu hết các trường hợp, nguyên nhân cụ thể của tứ chứng Fallot vẫn chưa được xác định rõ.

Tứ chứng Fallot ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của trẻ?

Biểu hiện của tứ chứng Fallot là gì?

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện của tứ chứng Fallot bao gồm:

• Mất ý thức hoặc ngất xỉu.
• Da có màu xanh tím do sự thiếu oxy.
• Khó thở và thở nhanh, đặc biệt khi trẻ vận động hoặc cố gắng sử dụng sức mạnh. Sự khó thở có thể xảy ra thậm chí khi trẻ đang ăn hoặc tham gia vào hoạt động thể lực.
• Trẻ thường gặp khó khăn trong việc tăng cân, mặc dù ăn uống và tiêu hóa bình thường.
• Mệt mỏi và suy nhược, đặc biệt là khi thực hiện các hoạt động đòi hỏi thể lực như chơi, tập thể dục hoặc làm việc.
• Tính khí thất thường, dễ cáu gắt.
• Các cơn tím do thiếu oxy.
• Dấu hiệu tím tái ở da, môi và móng tay chân, đặc biệt khi trẻ khóc hoặc bị kích động.

Những biến chứng có thể xảy ra khi mắc tứ chứng Fallot

Ngay khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng không bình thường nào của tứ chứng Fallot, việc cấp cứu ngay lập tức là cần thiết. Sau cơn tím tái và một số triệu chứng, biến chứng thường kéo dài và nghiêm trọng ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trẻ.

Do tế bào không nhận đủ lượng oxy cần thiết, trẻ thường không phát triển và tăng trưởng như các trẻ bình thường. Trẻ bị tứ chứng Fallot có nguy cơ cao phải đối mặt với các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng nội tâm mạc, tàn tật và thậm chí tử vong.

Chẩn đoán và điều trị tứ chứng Fallot như thế nào?

Các phương pháp chẩn đoán tứ chứng Fallot

Việc chẩn đoán tứ chứng Fallot ở trẻ nhỏ thường dựa trên kiểm tra lâm sàng và lắng nghe âm thổi tim. Sau đó, để xác định nguyên nhân và đưa ra chẩn đoán, bác sĩ sẽ đề xuất một loạt xét nghiệm cận lâm sàng chi tiết bao gồm:

• Chụp X-quang tim và phổi: Được sử dụng để quan sát cấu trúc của tim, phổi và phát hiện bất thường liên quan.
• Điện tâm đồ (ECG): Sử dụng để đánh giá hoạt động co bóp của tim.
• Siêu âm tim: Dùng để khảo sát hình ảnh cấu trúc tim và xem xét chuyển động của tim. Nó cũng giúp phát hiện các khiếm khuyết trong cấu trúc và hoạt động của tim, đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch điều trị.

Tứ chứng Fallot được điều trị như thế nào?

Với hầu hết các trường hợp trẻ mắc dị tật ở tim, phẫu thuật là phương pháp điều trị tối ưu nhất.

Phẫu thuật bao gồm việc đóng lỗ thông liên thất bằng miếng vá làm thông mạch máu bị tắc nghẽn từ tâm thất phải đến phổi. Có hai loại phẫu thuật có thể được thực hiện đó là phẫu thuật tim và thủ thuật tạm thời sử dụng cầu nối (shunt).

• Hầu hết trẻ em sẽ phải tiến hành phẫu thuật tim và được thực hiện trong năm đầu của trẻ. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ đặt một miếng vá để đóng lỗ thông liên thất giữa hai tâm thất. Đồng thời, trẻ cũng sẽ được phẫu thuật hẹp van động mạch phổi và nong động mạch phổi để tăng lưu lượng máu đến phổi. Sau phẫu thuật, nồng độ oxy trong máu sẽ tăng lên và triệu chứng của trẻ sẽ giảm đi.
• Trong trường hợp trẻ sinh non hoặc bị thiểu sản động mạch phổi, bác sĩ có thể thực hiện một thủ thuật tạo cầu nối (shunt) giữa động mạch chủ và động mạch phổi để tăng lưu lượng máu đến phổi. Khi trẻ đã sẵn sàng cho phẫu thuật tim, shunt sẽ được gỡ bỏ trước khi phẫu thuật.

Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn tứ chứng Fallot. Tứ chứng này tuy hiếm gặp nhưng đặc biệt nguy hiểm với trẻ. Do đó, việc hiểu và nắm bắt thông tin đầy đủ cũng như nhận biết sớm để can thiệp điều trị kịp thời là rất quan trọng. Trẻ được điều trị và chăm sóc đúng cách vẫn có thể sống tốt như các trẻ bình thường. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn.