Xạ trị bằng máy gia tốc là gì? Hiệu quả ra sao?

Xạ trị bằng máy gia tốc được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu và tại Việt Nam, mang lại hy vọng cho những bệnh nhân ung thư. Dù được thực hiện riêng lẻ hay kết hợp với phẫu thuật và hóa trị, xạ trị đều góp phần tiêu diệt khối u và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính là gì?

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính là phương pháp xạ trị chùm tia ngoài hiện đại, được sử dụng rộng rãi trong điều trị ung thư. Xạ trị chiếu ngoài sử dụng máy gia tốc tuyến tính LINAC (Linear Accelerator) tạo ra hai loại bức xạ: chùm electron và chùm photon, cho phép các bác sĩ chuyên khoa truyền bức xạ có mục tiêu đến các khối u. Chùm electron thường được sử dụng cho các khối u gần bề mặt da hơn, trong khi chùm photon được sử dụng cho các khối u sâu hơn trong cơ thể.

Phương pháp xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính là một trong những phương pháp điều trị ung thư hiệu quả và chính xác nhất hiện nay, cung cấp các lựa chọn điều trị tùy chỉnh cho nhiều loại và độ sâu khác nhau của khối u. Việc sử dụng máy gia tốc tuyến tính cho phép truyền bức xạ chính xác, giảm thiểu tổn thương cho các mô khỏe mạnh và tối đa hóa khả năng kiểm soát khối u.

Ưu điểm của việc sử dụng máy gia tốc tuyến tính trong điều trị ung thư

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính mang lại một số lợi thế đáng kể so với các phương pháp thông thường. Không giống như các máy Cobalt đã được dùng điều trị ung thư trong nhiều thập kỷ qua, máy gia tốc LINAC cung cấp phương pháp tiếp cận xạ trị thích ứng và được kiểm soát hơn. Những lợi ích sau đây chứng minh tại sao xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính là một lựa chọn vượt trội:

Truyền liều chính xác cho các khối u nông

Đối với các khối u nông, chẳng hạn như sang thương da, các máy Cobalt truyền thống truyền liều xạ khi đến nơi vẫn còn quá lớn so với yêu cầu, điều này có thể gây tổn thương không cần thiết cho các mô khỏe mạnh. Ngược lại, các chùm electron do máy gia tốc tuyến tính tạo ra có thể được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo liều bức xạ giảm nhanh chóng bên ngoài khối u, bảo vệ các mô khỏe mạnh.

Nhắm mục tiêu hiệu quả vào các khối u sâu

Đối với các khối u nằm sâu, chẳng hạn như các khối u nằm trong phổi, các máy Cobalt lại thường truyền liều bức xạ không đủ. Trong những trường hợp này, xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính sẽ cung cấp liều bức xạ cao hơn sâu bên trong cơ thể, đảm bảo điều trị hiệu quả mà không cần tăng cường tiếp xúc với bề mặt. Ví dụ, khối u nằm sâu 8cm dưới da có thể tiếp nhận tới 70% liều bức xạ dự kiến ​​bằng máy LINAC, so với chỉ 40% từ máy Cobalt.

Tăng độ an toàn

An toàn là một yếu tố quan trọng khác trong hiệu quả của xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính. Trong khi máy Cobalt vẫn tiếp tục phát ra bức xạ ngay cả sau khi đã tắt do vật liệu phóng xạ đang phân hủy thì máy LINAC ngừng phát ra bức xạ ngay khi tắt, đảm bảo kiểm soát tốt hơn và giảm nguy cơ tiếp xúc ngoài ý muốn.

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính dành cho ai?

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính phù hợp với nhiều loại bệnh nhân ung thư. Kỹ thuật này được chỉ định cho những người được chẩn đoán mắc nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm cả giai đoạn đầu và giai đoạn tiến triển. Dưới đây là một số loại ung thư chính được điều trị bằng xạ trị LINAC:

U não

Phù hợp cho bệnh nhân sau phẫu thuật, đặc biệt là đối với các khối u ác tính hoặc lành tính không thể cắt bỏ hoàn toàn trong quá trình phẫu thuật.

Ung thư đầu và cổ

Hiệu quả trong điều trị ung thư vùng hàm mặt, thực quản và thanh quản.

Ung thư phổi

Đặc biệt có lợi cho các khối u nằm sâu trong khoang ngực.

Ung thư đường tiêu hóa

Bao gồm ung thư thực quản, dạ dày và trực tràng, xạ trị LINAC giúp giảm kích thước khối u và làm giảm các triệu chứng.

Ung thư phụ khoa

Hiệu quả trong điều trị ung thư tử cung, cổ tử cung và tinh hoàn.

Ung thư vú

Thường được sử dụng trong điều trị ung thư vú để nhắm mục tiêu vào các tế bào khối u trong khi bảo tồn các mô xung quanh.

U lympho

Cả bệnh nhân mắc bệnh Hodgkin và u lympho không Hodgkin đều có thể được hưởng lợi từ công nghệ LINAC.

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính có hiệu quả như thế nào?

Việc đưa máy gia tốc tuyến tính vào điều trị ung thư đã cách mạng hóa xạ trị, mang lại những cải tiến đáng kể so với các phương pháp trước đó. Đối với nhiều bệnh nhân, công nghệ này không chỉ cung cấp một phương án điều trị hiệu quả mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống, nhờ vào việc giảm tác dụng phụ và liệu pháp nhắm mục tiêu hơn.

Kiểm soát tốt hơn liều lượng bức xạ

Một trong những ưu điểm quan trọng nhất của việc sử dụng máy gia tốc tuyến tính là khả năng điều chỉnh liều lượng bức xạ theo độ sâu và vị trí của khối u. Ví dụ, với các khối u nông như ung thư da, LINAC cho phép các chuyên gia y tế giảm liều lượng chùm tia xạ nhanh chóng khi xuyên qua da, giảm thiểu tổn thương cho các mô khỏe mạnh.

Ngược lại, các khối u nằm sâu, chẳng hạn như các khối u nằm trong phổi hoặc não, sẽ nhận được chùm tia photon mạnh hơn, xuyên sâu và duy trì liều lượng hiệu quả trên toàn bộ vùng điều trị.

Thời gian điều trị ngắn hơn

Một lợi ích đáng kể khác là thời gian điều trị được rút ngắn. Độ chính xác của công nghệ LINAC cho phép các buổi điều trị diễn ra nhanh hơn, thường chỉ trong vài phút. Thời gian điều trị được rút ngắn này giúp giảm bớt sự khó chịu cho bệnh nhân và cho phép sử dụng thiết bị xạ trị hiệu quả hơn.

Cung cấp bức xạ an toàn hơn

Sự an toàn của bệnh nhân là tối quan trọng trong điều trị ung thư và công nghệ xạ trị bằng máy gia tốc đảm bảo yêu cầu này. Như đã đề cập bên trên, các máy LINAC sẽ dừng phát xạ bức xạ ngay khi chúng được tắt. Điều này đảm bảo an toàn hơn cho cả bệnh nhân và nhân viên y tế, giảm thiểu phơi nhiễm không cần thiết.

Xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính là một bước đột phá trong điều trị ung thư, mang lại độ chính xác và khả năng kiểm soát cao đối với việc cung cấp bức xạ. Khi công nghệ tiếp tục phát triển, xạ trị bằng máy gia tốc tuyến tính sẽ vẫn là một công cụ thiết yếu trong cuộc chiến chống lại ung thư, cải thiện kết quả và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.