Tìm hiểu về các loại rối loạn tâm lý thường gặp hiện nay

Rối loạn tâm lý là tình trạng sức khỏe tinh thần có liên quan đến những thay đổi bất thường về hành vi và cảm xúc. Các loại rối loạn tâm lý thường gặp hiện nay bao gồm rối loạn trầm cảm, tâm thần phân liệt,... Bài viết sau đây sẽ trình bày cụ thể hơn, hãy cùng theo dõi nhé! 

Các loại rối loạn tâm lý thường gặp hiện nay 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay có đến 300 các loại rối loạn tâm lý khác nhau. Trong đó, các rối loạn tâm lý thường gặp bao gồm: 

Rối loạn lưỡng cực 

Rối loạn lưỡng cực hay là tình trạng biến đổi thất thường trong tâm lý của người bệnh từ trạng thái trầm cảm đến trạng thái hưng phấn. Trong trạng thái trầm cảm, triệu chứng tương tự như bệnh trầm cảm và ngược lại, khi rơi vào trạng thái hưng cảm, bệnh nhân thường vui mừng, phấn khích quá độ dẫn đến mất kiểm soát hành vi. 

Rối loạn âu lo và các loại rối loạn tâm lý liên quan đến stress

Con người luôn tồn tại cảm giác sợ hãi và lo âu trước một sự việc mang tính đe dọa nào đó. Lo âu là cấp độ cao hơn của cảm xúc căng thẳng và sợ hãi để giúp não bộ hình thành ý thức thận trọng trong các sự việc mang tính nguy hiểm tiềm ẩn. 

Tuy nhiên nếu mức độ này quá cao có thể dẫn đến rối loạn âu lo và hiện nay tình trạng này đã được xếp vào nhóm các loại rối loạn tâm lý liên quan đến căng thẳng và sang chấn. 

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế là một dạng rối loạn âu lo. Chứng bệnh này thường khởi phát trong thời thơ ấu với các triệu chứng ám ảnh hoặc cưỡng chế, chẳng hạn như: 

• Ám ảnh là những suy nghĩ, hình ảnh liên tục thúc giục và lặp đi lặp lại khiến người bệnh cảm thấy căng thẳng và khó chịu. Ví dụ như người bệnh luôn có sự ám ảnh về dơ bẩn trên tay nên thường xuyên phải rửa tay mỗi 2 giờ trên ngày. 
• Cưỡng chế (hay còn có tên gọi là nghi thức hay ép buộc) là nhu cầu thúc giục người bệnh phải làm gì đó để giảm cảm giác âu lo do sự ám ảnh gây nên khiến người bệnh có các hành vi quá độ lặp đi lặp lại như liên tục rửa tay hay luôn phải sắp xếp đồ vật thẳng hàng. 

Trầm cảm - Một trong các loại rối loạn tâm lý phổ biến nhất 

Trầm cảm là một loại rối loạn tâm lý không còn xa lạ với tỷ lệ mắc phải gần như cao nhất trong các bệnh về tâm lý hiện nay. Trầm cảm có thể biểu hiện nhiều triệu chứng nhưng chủ yếu có liên quan đến cảm giác buồn bã và tiêu cực. Người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi và thậm chí là chán ghét bản thân và muốn tìm đến cái chết. Hiện nay có đến 25% nam giới và 10% phụ nữ có nguy cơ mắc phải chứng rối loạn tâm lý này. 

Rối loạn tâm lý liên quan đến các chất gây nghiện

Rối loạn tâm lý có thể xuất phát từ nguyên nhân nghiện rượu, bia và các chất kích thích như ma túy. Khi lạm dụng rượu, bia hay các chất gây nghiện kéo dài, bạn sẽ có nguy cơ phát triển các loại rối loạn tâm lý từ nhẹ đến nặng như rối loạn giấc ngủ, rối loạn âu lo và sa sút trí nhớ,...

Tuy nhiên, chứng rối loạn này tương đối dễ để điều trị, quan trọng là người bệnh cần cai nghiện và tránh để tình trạng tái nghiện diễn ra. 

Rối loạn ăn uống (chứng chán ăn tâm thần)

Rối loạn ăn uống có đặc điểm chính là bệnh nhân có nhận thức sai lệch về cân nặng và hình thể của bản thân, sợ tăng cân hoặc không thể duy trì trọng lượng ở mức bình thường.

Hậu quả của triệu chứng cuồng ăn hay chán ăn trong rối loạn ăn uống dẫn đến sinh ra các vấn đề về sức khỏe thể chất khác như rối loạn tiêu hóa, suy kiệt cơ thể, loãng xương, thiếu dinh dưỡng,...

Chứng rối loạn lo âu lan tỏa (hay còn gọi là tự kỷ) 

Rối loạn lo âu lan tỏa là một trong các chứng rối loạn tâm lý khiến cho bệnh nhân luôn cảm thấy căng thẳng và lo lắng quá mức về các vấn đề trong cuộc sống. Chẳng hạn như: Bệnh nhân thường lo sợ mình có bệnh nặng, lo sợ mình bị tai nạn, lo sợ mình hết tiền. 

Ngoài ra, bệnh nhân luôn có cảm giác bồn chồn, bất an, khó để tập trung và mất ngủ,...

Tâm thần phân liệt

Tâm thần phân liệt là một trong các loại rối loạn tâm lý nặng với tỷ lệ mắc phải là 1%. Chứng rối loạn này thường khởi phát khi còn trẻ và kéo dài đến cuối đời với các triệu chứng điển hình như: 

• Hoang tưởng;
• Ảo thanh;
• Rối loạn trong tư duy và suy nghĩ;
• Ít biểu hiện cảm xúc và không muốn giao tiếp với xã hội. 

Phương pháp điều trị các loại rối loạn tâm lý hiện nay 

Nguyên tắc chung để làm giảm các triệu chứng rối loạn tâm lý là kết hợp giữa việc dùng thuốc và tâm lý trị liệu để ổn định tâm trạng. Quan trọng là bệnh nhân hay gia đình người bệnh cần nhận ra các dấu hiệu của rối loạn tâm lý và mạnh dạn đến gặp bác sĩ để trao đổi và được điều trị phù hợp. 

Nhìn chung, có đến hơn 300 các loại rối loạn tâm lý trong đó thường gặp là các chứng rối loạn kể trên như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực,... Điều trị bệnh tâm lý càng sớm, hiệu quả mang lại càng cao.

Vì thế khi phát hiện người thân có dấu hiệu rối loạn tâm lý - tâm thần, đừng e ngại mà hãy chia sẻ trực tiếp với bác sĩ. Bác sĩ cần hiểu rõ về bệnh nhân rối loạn tâm lý để có hướng điều trị phù hợp.

Vi Quỳnh 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp