Tang bạch bì có tác dụng gì đối với sức khỏe cơ thể?

Tang bạch bì là vỏ rễ của cây dâu tằm (Morus alba L.) đã được phơi hoặc sấy khô. Cây này ưa ẩm và ánh sáng, thường được trồng trên vùng có diện tích rộng bao gồm: Bãi sông, đất bằng và cao nguyên.

Tang bạch bì là gì?

Tang bạch bì còn có tên gọi khác là: Sinh tang bì hoặc mã ngạch bì, là một loại dược liệu quý giá thuộc họ dâu tằm (Moraceae), có tên khoa học là Cortex mori Albae Radicis. Vỏ rễ của cây dâu tằm được chế biến để loại bỏ lớp vỏ bên ngoài và lõi gỗ bên trong. Đây là loại cây thân gỗ nhỏ, chiều cao khoảng 2 - 3m và có các đặc điểm sinh thái sau:

• Lá của cây có phiến, mọc xen kẽ, có hình bầu dục và có thể nguyên hoặc chia thành 3 thùy. Phần mép lá có răng cưa to, cuống lá tròn hoặc hơi bằng, từ cuống tỏa ra 3 gân chính rõ rệt.
• Hoa của cây dâu tằm là hoa đơn tính và mọc thành bông.
• Quả của cây dâu tằm là loại quả mọng, mọc ở các đài lá, có màu đỏ và chuyển sang màu đen sẫm khi chín, có thể ăn được.
• Cây dâu tằm ra hoa vào tháng 4 - 5 và có nhiều quả vào tháng 5 - 7 hàng năm.

Ở Việt Nam, dâu tằm được tìm thấy ở một số địa phương nhưng số lượng không nhiều, và toàn bộ cây hiện đang được sử dụng làm thuốc chữa bệnh.

Chế biến và bảo quản tang bạch bì

Về quy trình chế biến tang bạch bì, sau khi thu hái phần vỏ rễ cây dâu tằm, vỏ được tẩy trắng, không mốc và không vụn. Có thể thu hoạch từ cuối mùa thu đến mùa xuân, và khi thu hoạch, chỉ những rễ to có đường kính từ 5mm trở lên được chọn. Sau khi đào lấy rễ dưới đất, rễ được rửa sạch bằng nước để loại bỏ đất, cát, bụi bẩn và tạp chất. Tiếp theo, lớp vỏ màu vàng được cạo bỏ để giữ lại lớp màu trắng ngà, và phần lõi được loại bỏ. Phần còn lại được cắt thành nhiều phần nhỏ phơi khô. Sau khi phơi, tang bạch bì sẽ trở nên giòn và kêu rắc khi bị bẻ gãy, đây là chỉ báo cho chất lượng tốt của nó. Cuối cùng, tang bạch bì được đóng gói trong bao bì kín để bảo quản.

Để bảo quản tang bạch bì, cần đặt nó trong bao bì kín, ở nhiệt độ phòng và tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào dược liệu. Ngoài ra, cần tránh nơi ẩm ướt và mốc. Sau mỗi lần sử dụng, hãy đảm bảo đóng kín bao bì để duy trì chất lượng và sử dụng cho những lần sau.

Tang bạch bì có tác dụng gì với sức khỏe?

Trước khi tìm hiểu tang bạch bì có tác dụng gì? Bạn nên biết qua thành phần hóa học của dược liệu này. Trong vỏ rễ dâu, có chứa những hợp chất flavonoid bao gồm: Mulberrin, mullberrochromen,... cùng với các axit hữu cơ, tanin, pectin và một lượng nhỏ tinh dầu.

Tang bạch bì được sử dụng trong điều trị các vấn đề lợi tiểu, bệnh thủy thũng, ho lâu ngày, hen, ho có đờm, băng huyết, sốt, cao huyết áp.

Các tác dụng dược lý của tang bạch bì có thể kể qua quá trình nghiên cứu đó là:

• Giảm ho nhẹ, tác dụng lợi tiểu.
• Thuốc sắc và chiết xuất tang bạch bì trong nhiều dung môi khác nhau có tác dụng hạ áp.
• Có tác dụng an thần, giảm đau, hạ nhiệt và chống co giật nhẹ.
• Nước sắc của tang bạch bì giúp ức chế tụ cầu vàng, trực khuẩn lỵ Flexner, trực khuẩn thương hàn và nấm tóc. Ngoài ra, dược liệu này cũng có tác dụng ức chế chủng JTC-28 tế bào ung thư tử cung khoảng 70%.

Trong y học cổ truyền thì tang bạch bì có tác dụng gì? Có thể thấy, vỏ rễ dâu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh phế nhiệt, lợi thũng, giảm ho, trừ đờm, hạ suyễn. Thông thường được sử dụng để điều trị:

• Các chứng ho, suyễn, khó thở, thở có tiếng kêu khò khè.
• Mặt sưng phù, sốt, khát nước, tiểu rắt do phế nhiệt ngăn trở phế khí.

Bài thuốc với tang bạch bì

Dưới đây là các bài thuốc chữa với tang bạch bì mà bạn có thể áp dụng sau khi tham khảo ý kiến của các bác sĩ.

Chữa viêm phổi

• Nguyên liệu: Tang bạch bì, Tía tô, Hoàng liên đều 8g, Kim ngân hoa 16g, Thạch cao 20g, Sài đất 20g, lá Tre 12g.
• Cách dùng: Sắc lấy nước uống từ tất cả các dược liệu trên.

Chữa viêm phế quản, hen phế quản, sốt nhẹ

• Nguyên liệu: Tang bạch bì, Địa cốt bì đều 12g, Ngạnh mễ 20g, Sinh cam thảo 8g.
• Cách dùng: Sắc lấy nước từ toàn bộ dược liệu trên và uống trong ngày.

Chữa viêm phế quản mãn tính

• Nguyên liệu: Tang bạch bì, Tỳ bà diệp đều chuẩn bị 10g.
• Cách dùng: Sắc lấy nước từ nguyên liệu trên và dùng trong ngày.

Trị hen suyễn

• Nguyên liệu: Tang bạch bì, Khoản đông hoa, Chế bán hạ, Tô tử đều 8g, Ma hoàng 12g, Cam thảo 4g, Hạnh nhân 6g, Hoàng cầm 6g, Bạch quả 21 quả.
• Cách dùng: Sắc lấy nước từ các nguyên liệu trên và chia thành nhiều lần uống trong ngày.

Chữa viêm cầu thận cấp phù với mức độ nhẹ

• Nguyên liệu: Tang bạch bì, Sinh khương bì, Trần bì, Đại phúc bì, Phục linh đều 12g.
• Cách dùng: Sắc lấy nước từ nguyên liệu trên và uống mỗi ngày 1 thang.

Hỗ trợ chữa ung thư bao tử và thực quản

• Nguyên liệu: Tang bạch bì 30g cùng với giấm ăn 100g.
• Cách dùng: Nấu các nguyên liệu trên trong nước trong 1 tiếng đồng hồ, loại bỏ cặn, chỉ sử dụng phần nước. Bạn có thể cho vào thêm một ít đường để dễ uống hơn.

Trên đây là một số bài thuốc giúp bạn hiểu thêm tang bạch bì có tác dụng gì. Tùy cơ địa của mỗi người mà kết quả có thể không giống nhau khi điều trị. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Lưu ý khi sử dụng tang bạch bì

• Cần lưu ý đối với những người có tiền sử dị ứng hoặc mẫn cảm với tang bạch bì hoặc các thành phần khác trong bài thuốc chứa tang bạch bì.
• Cần đặc biệt chú ý đối với các trường hợp sau đây khi sử dụng các bài thuốc chứa tang bạch bì: Ho do cảm phong hàn, mắc bệnh tiểu không tự chủ và tiểu nhiều lần, phụ nữ mang thai và đang cho con bú.
• Không nên sử dụng đồng thời với các bài thuốc khác có các vị thuốc: Ma tử, Quế tâm, Tục đoạn để tránh những tác dụng phụ xấu đến cơ thể.

Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp: "Tang bạch bì có tác dụng gì?". Đây là dược liệu được sử dụng rộng rãi mà cho hiệu quả khá cao với các bệnh đường hô hấp. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả của quá trình điều trị, bạn nên mua tang bạch bì tại các địa chỉ uy tín và tuân thủ ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.