Thuốc Depakine 200mg của Công ty Sanofi – Aventis SA, thuốc có thành phần chính là natri valproat.
Depakine 200mg điều trị các bệnh lý về động kinh và hưng cảm.
Cách dùng
Thuốc Depakine 200mg dùng đường uống. Nuốt trọn viên thuốc với một ít nước, không được nhai hoặc nghiền viên thuốc. Liều thuốc chia uống thành 2 - 3 lần/ngày, tốt nhất là trong bữa ăn.
Liều dùng
Động kinh
Dạng chế phẩm này không phù hợp với trẻ em dưới 6 tuổi (nguy cơ mắc nghẹn khi uống thuốc). Có những dạng thuốc khác (ví dụ: Dung dịch uống) thích hợp hơn.
Liều dùng hàng ngày được xác định tùy theo tuổi và cân nặng của người bệnh, tuy nhiên, phải tính đến sự nhạy cảm khác nhau rõ rệt của từng người đối với valproat.
Người lớn
Liều dùng nên bắt đầu với 600mg/ngày rồi tăng dần 200mg mỗi 3 ngày cho tới khi kiểm soát được cơn bệnh. Điều này thông thường nằm trong khoảng liều từ 1000mg đến 2000mg mỗi ngày, tức là 20 - 30mg/kg/ngày. Các trường hợp không kiểm soát được cơn bệnh với khoảng liều này, có thể tăng liều lượng dùng tới 2500mg/ngày.
Trẻ em có cân nặng trên 20kg
Liều khởi đầu nên là 400mg/ngày (bất kể cân nặng) rồi tăng dần cho đến khi kiểm soát được cơn bệnh, điều này thông thường nằm trong khoảng liều là 20 - 30mg/kg/ngày. Các trường hợp không kiểm soát được cơn bệnh với khoảng liều này, có thể tăng liều lượng dùng tới 35mg/kg/ngày.
Trẻ em có cân nặng dưới 20kg
Dùng liều 20mg/kg/ngày, trong các trường hợp nặng có thể tăng liều dùng nhưng chỉ với điều kiện có thể theo dõi được nồng độ thuốc valproat trong máu ở những bệnh nhân này dùng liều trên 40mg/kg/ngày, phải theo dõi các thông số về huyết học và sinh hóa lâm sàng.
Người cao tuổi
Liều cần được xác định dựa vào việc kiểm soát các cơn động kinh.
Hưng cảm
Liều khởi đầu khuyên dùng là 1000mg/ngày (20mg/kg thể trọng). Nên nhanh chóng tăng liều để đạt được hiệu quả lâm sàng mong muốn với mức liều thấp nhất. Liều duy trì được đề nghị trong điều trị rối loạn cảm xúc lưỡng cực là từ 1000mg đến 2000mg/ngày. Có thể tăng liều nhưng không vượt quá 3000mg/ngày. Liều dùng phải điều chỉnh theo đáp ứng lâm sàng của từng bệnh nhân. Điều trị dự phòng nên được thiết lập theo từng bệnh nhân với liều dùng thấp nhất có hiệu quả. Dùng thuốc đều đặn mỗi ngày, không được thay đổi hay ngưng dùng thuốc đột ngột mà không báo trước cho bác sĩ.
Bé gái, trẻ vị thành niên nữ, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và phụ nữ có thai
Depakine 200mg cần được khởi đầu điều trị và giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ có kinh nghiệm trong điều trị động kinh hoặc rối loạn lưỡng cực. Chỉ nên sử dụng thuốc này khi các biện pháp điều trị khác không có hiệu quả hoặc bệnh nhân không dung nạp được (xem phần cảnh báo đặc biệt, thời kỳ mang thai và cho con bú mẹ), cân bằng lợi ích - nguy cơ của thuốc nên được đánh giá cẩn thận trong mỗi lần thăm khám định kỳ cho bệnh nhân.
Tốt nhất nên kê đơn Depakine 200mg dưới dạng đơn trị liệu và dùng mức liều thấp nhất có hiệu quả. Nếu có thể, nên sử dụng dạng phóng thích kéo dài để tránh tăng cao nồng độ đỉnh trong huyết tương. Liều hằng ngày nên được chia ít nhất thành 2 liều đơn.
Khởi đầu điều trị
Nếu bệnh nhân đã và đang điều trị trước đây với thuốc chống động kinh khác, bắt đầu từ từ với natri valproat cho đến khi đạt được liều tối ưu trong khoảng 2 tuần và sau đó có thể giảm liều thuốc điều trị kết hợp tùy thuộc vào hiệu quả điều trị kiểm soát cơn động kinh.
Nếu bệnh nhân chưa dùng thuốc chống động kinh nào khác, tốt nhất là tăng liều dùng kiểu bậc thang cứ mỗi 2 - 3 ngày cho đến khi đạt được liều tối ưu trong khoảng 1 tuần.
Khi cần, có thể điều trị phối hợp natri valproat với thuốc chống động kinh khác nhưng phải bắt đầu từ từ.
Thời gian trị liệu
Tuyệt đối tuân theo liều dùng và thời gian trị liệu, đặc biệt là không được ngưng điều trị mà không hỏi ý kiến của bác sĩ.
Làm gì khi dùng quá liều?
Nếu uống nhầm nhiều hơn số viên Depakine 200mg quy định cần thông báo với một bác sĩ hoặc một khoa cấp cứu.
Dấu hiệu thường gặp là hôn mê, kèm theo giảm trương lực cơ, giảm phản xạ, co đồng tử, suy giảm hô hấp, nhiễm toan chuyển hóa, và tụt huyết áp hoặc trụy tuần hoàn/sốc có thể tử vong.
Đã xảy ra tử vong sau đó với trường hợp quá liều lượng lớn, tuy vậy các kết cục thuận lợi thường gặp hơn.
Tuy nhiên các triệu chứng có thể thay đổi và các cơn bệnh đã được báo cáo với nồng độ thuốc rất cao trong huyết tương. Các trường hợp tăng áp lực nội sọ dẫn đến phù não đã được báo cáo. Khi uống quá liều, hàm lượng natri trong natri valproate có thể làm tăng natri trong máu.
Xử trí các trường hợp quá liều tại bệnh viện là điều trị các triệu chứng: Làm trống dạ dày khi còn hữu dụng cho tới 10 - 12 giờ sau dùng quá liều, và theo dõi chức năng hô hấp – tim mạch. Dùng naloxone có thể thành công trong một số trường hợp cá biệt.
Trong trường hợp quá liều lượng lớn, thẩm tách máu hoặc lọc máu ngoài thận có thể thành công.
Làm gì khi quên 1 liều?
Nếu bạn quên một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Lưu ý rằng không nên dùng gấp đôi liều đã quy định.
Khi sử dụng thuốc Depakine 200mg, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).
Rất thường gặp (> 10%), thường gặp (> 1 và < 10%), ít gặp (> 0,1 và < 1%), hiếm gặp (> 0,01 và < 0,1%), rất hiếm gặp (< 0,01%), chưa rõ (không thể ước tính từ các dữ liệu hiện có).
Dị tật bẩm sinh và rối loạn phát triển (xem phần thời kỳ mang thai và thời kỳ cho con bú).
Rối loạn máu và hệ bạch huyết
Thường gặp: Thiếu máu, giảm tiểu cầu (xem phần thận trọng khi sử dụng).
Ít gặp: Chứng giảm toàn dòng tế bào máu, giảm bạch cầu.
Hiếm gặp: Suy tủy xương, bao gồm cả bất sản hồng cầu đơn thuần, giảm bạch cầu hạt, thiếu máu hồng cầu to, bệnh lý hồng cầu to.
Các xét nghiệm thăm dò
Hiếm gặp: Giảm các yếu tố đông máu (ít nhất là mệt), xét nghiệm đông máu bất thường (chẳng hạn như kéo dài thời gian prothrombin, kéo dài thời gian hoạt hóa từng phần thromboplastin, kéo dài thời gian thrombin, kéo dài INR) (xem phần thận trọng khi sử dụng và thời kỳ mang thai và cho con bú mẹ), thiếu hụt biotin/ thiếu hụt enzym biotinidase.
Rối loạn hệ thần kinh
Rất thường gặp: Chứng rung lắc.
Thường gặp: Rối loạn ngoại tháp, trạng thái sững sờ, ngủ gà, chứng co giật, suy giảm trí nhớ, đau đầu, giật nhãn cầu, chóng mặt có thể xảy ra một vài phút sau khi tiêm tĩnh mạch và tự hết trong vòng một vài phút.
Ít gặp: Hôn mê, bệnh não, ngủ lịm (xem bên dưới), chứng parkinson có khả hồi, mất điều hòa động tác, dị cảm.
Hiếm gặp: Chứng mất trí đi kèm với teo não có khả hồi, rối loạn nhận thức.
Trạng thái sững sờ và chứng ngủ lịm đôi khi dẫn đến hôn mê/bệnh não thoáng qua, các chứng này có thể tách biệt hoặc đi kèm với sự gia tăng tần suất của chứng co giật trong khi điều trị và các chứng này giảm đi khi ngưng điều trị hoặc giảm liều thuốc sử dụng. Các trường hợp này rất hay gặp trong điều trị phối hợp (nhất là với phenobarbital hoặc với topiramat) hoặc sau khi tăng liều valproat đột ngột.
Rối loạn ở tai và ốc tai
Thường gặp: Chứng điếc.
Rối loạn ở hệ hô hấp, trung thất, lồng ngực
Ít gặp: Tràn dịch màng phổi.
Rối loạn ở đường tiêu hóa
Rất thường gặp: Buồn nôn.
Thường gặp: Nôn, rối loạn ở nướu răng (chủ yếu là tăng sản nướu răng), viêm miệng, đau vùng thượng vị, tiêu chảy thường xảy ra khi bắt đầu điều trị, các chứng này thường hết trong vòng một vài ngày dù không ngừng thuốc. Được thấy sau tiêm tĩnh mạch một vài phút, và cũng tự hết trong vòng vài phút sau đó.
Ít gặp: Viêm tụy, đôi khi gây chết người (xem phần cảnh báo đặc biệt).
Rối loạn ở thận và đường tiểu
Ít gặp: Suy thận.
Hiếm gặp: Đái dầm, viêm thận mô kẽ, hội chứng Fanconi có khả hồi (một khiếm khuyết chức năng ống thận gần, dẫn đến tiểu ra đường, tiểu đạm, tiểu phosphat và tiểu uric) nhưng chưa rõ cách tác động.
Rối loạn ở da và mô dựới da
Thường gặp: Tăng nhạy cảm, rụng tóc thoáng qua có hoặc không có liên quan đến liều thuốc dùng.
Ít gặp: Phù vi mạch, nồi ban, rối loạn tóc (như kết cấu tóc mọc bất thường, thay đổi màu tóc, tóc mọc bất thường).
Hiếm gặp: Hoại tử nhiễm độc ở da, hội chứng Stevens Johnson, hồng ban đa dạng, hội chứng nổi ban do thuốc có tăng bạch cầu ái toan và triệu chứng toàn thân.
Rối loạn ở cơ xương và mô liên kết
Ít gặp: Giảm mật độ khoáng của xương, giảm xương, loãng xương và gãy xương ở những bệnh nhân điều trị dài hạn với Depakine 200mg cơ chế mà Depakine 200mg ảnh hưởng đến sự chuyển hóa xương chưa được xác định.
Hiếm gặp: Lupus ban đỏ hệ thống (xem phần thận trọng khi sử dụng), ly giải cơ vân (xem phần thận trọng khi sử dụng).
Rối loạn nội tiết
Ít gặp: Hội chứng tiết hormon kháng lợi niệu không thích hợp, cường androgen (rậm lông, nam hóa, mụn trứng cá, hói đầu kiểu nam giới hoặc tăng androgen).
Hiếm gặp: Giảm năng tuyến giáp (xem phần thời kỳ mang thai và cho con bú).
Rối loạn dinh dưỡng và chuyển hóa
Thường gặp: Giảm natri máu, tăng cân.
Tăng cân nên được theo dõi cẩn thận vì là một yếu tố nguy cơ của hội chứng buồng trứng đa nang (xem phần thận trọng khi sử dụng)
Hiếm gặp: Tăng amoniac máu (xem phần thận trọng khi sử dụng), béo phì.
Các trường hợp tăng amoniac máu tách biệt và mức độ vừa không đi kèm thay đổi xét nghiệm chức năng gan có thể xảy ra, thoáng qua và không phải ngừng điều trị. Tăng amoniac máu đi kèm với các triệu chứng thần kinh đã được báo cáo, trong các trường hợp này cần cân nhắc để tiến hành các xét nghiệm thăm dò khác.
Rối loạn tăng sinh lành tính, ác tính, không định danh (bao gồm u nang, polyp)
Hiếm gặp: Loạn sản tủy xương.
Rối loạn mạch máu
Thường gặp: Xuất huyết (xem phần thận trọng khi sử dụng và phần thời kỳ mang thai và cho con bú mẹ).
Ít gặp: Viêm mạch máu.
Rối loạn ở gan - mật
Thường gặp: Tổn thương gan (xem phần cảnh báo đặc biệt).
Rối loạn ở tuyến vú và hệ sinh dục
Thường gặp: Rối loạn kinh nguyệt.
Ít gặp: Mất kinh nguyệt.
Hiếm gặp: Vô sinh ở nam giới, buồng trứng đa nang.
Rối loạn tâm thần
Thường gặp: Trạng thái lú lẫn, ảo giác, gây hấn, kích động, rối loạn chú ý.
Hiếm gặp: Hành vi bất thường, tăng hoạt động do tâm thần vận động, rối loạn học tập
Hướng dẫn cách xử trí ADR
Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
