Tìm hiểu về bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì

Bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì có các triệu chứng gây không ít phiền toái cho người bệnh, làm ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày và cũng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân. Vậy bệnh lý này là gì và điều trị như thế nào? Tất cả sẽ được Nhà Thuốc Hà An giải đáp qua bài viết dưới đây.  

Bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì là gì?

Bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì là một bệnh lý tự miễn, ảnh hưởng nhiều nhất hệ cơ xương khớp và da. Đây là căn bệnh phổ biến sau lupus ban đỏ hệ thống trong nhóm bệnh tự miễn. Xơ cứng bì được chia thành 2 nhóm chính, đó là xơ cứng bì khu trú và xơ cứng bì lan tỏa.

Bệnh lý này phân bố ở khắp mọi nơi trên thế giới, mọi quốc gia và mọi chủng tộc đều có thể mắc căn bệnh này. Cứ khoảng 1 triệu dân thì có khoảng từ 20 lên đến 100 mắc bệnh này và thường khởi phát ở độ tuổi tầm 30 đến 50 tuổi.

Một số ít những trường hợp, bệnh xơ cứng bì hệ thống có thể xảy ra ở trẻ em hay ở những người trên 60 tuổi. Ở nước ta, theo nhiều nghiên cứu trong nước, bệnh lý này thường khởi phát ở độ tuổi từ 26 đến 59 tuổi. Bệnh thường gặp ở nữ nhiều hơn nam giới.

Những nguyên nhân gây bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây ra bệnh luspus ban đỏ hệ thống xơ cứng. Tuy nhiên, đây không phải là bệnh do do di truyền từ ba mẹ sang con cái.

Một số nguyên nhân giả định gây bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì được nghĩ đến nhiều nhất bao gồm:

• Hệ miễn dịch có hoạt tính bất thường: Trong xơ cứng bì, các tế bào xơ non sẽ được hệ miễn dịch kích thích. Từ đấy, chúng sản xuất ra số lượng rất lớn chất tạo keo. Các chất này sẽ lắng đọng xung quanh mạch máu và các cơ quan nội tạng. Qua đó gây tổn thương xơ hóa tại nơi lắng đọng dẫn tới tình trạng xơ cứng bì.
• Cấu trúc gen bất thường: Cấu trúc bất thường của một số gen giữ vai trò chủ đạo trong sự hình thành và phát triển bệnh.
• Các yếu tố môi trường: Do cơ thể tiếp xúc với một trong các yếu tố môi trường như nấm, siêu vi, vi khuẩn,… Các chất keo kết hợp với một số loại dung môi hữu cơ nếu kéo dài sẽ dẫn đến xơ cứng bì.
• Yếu tố nội tiết: Nhiều nhà nghiên cứu đã đặt giả thuyết về vai trò của các hormon sinh dục nữ, quan trọng nhất là estrogen. Hormon này có vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát sinh của bệnh xơ cứng bì.

Triệu chứng thường gặp của bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì

Các triệu của bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bao gồm:

Hội chứng Raynaud

• Tê và mất hay giảm cảm giác ở các đầu ngón tay, ngón chân.
• Thường chuột rút khi tiếp xúc với nước lạnh hay thời tiết lạnh.
• Trong những trường hợp bệnh trở nặng, các ngón tay hoặc ngón chân có thể bị loét và hoại tử.

Da và cơ xương khớp

• Da ở vùng mặt và khắp cơ thể đều bị xơ cứng.
• Rối loạn về màu sắc da: Da trở nên trắng bệch hoặc tái nhợt do thiếu máu nuôi.
• Bàn tay thường co quắp, móng tay khô và dễ tróc.
• Mu tay và da đầu ngón tay bị loét do thiếu dinh dưỡng.
• Đau nhức cơ, teo cơ, yếu cơ gốc chi.
• Dính cứng ở khớp, các khớp ngón tay bị thoái hóa.

Hệ tiêu hóa

• Khó nuốt, nuốt nghẹn, ợ hơi, ợ nóng.
• Đau bụng, trướng bụng, khó tiêu, đầy hơi.
• Táo bón và tiêu chảy xen kẽ nhau.
• Giả tắc ruột.
• Hấp thu chất dinh dưỡng kém.

Cơ quan hô hấp

• Khó thở trở nên tăng dần.
• Tăng áp lực ở động mạch phổi.
• Xơ hóa phổi dần dẫn đến biến chứng suy hô hấp.

Hệ tim mạch

• Hệ thống dẫn truyền tự động trong tim có thể bị xơ hóa, gây rối loạn nhịp tim và đột tử do tổn thương tim.
• Xơ hóa các động mạch gây nên tăng huyết áp ác tính.
• Suy tim.

Cơ quan tiết niệu

• Xơ hóa động mạch thận.
• Suy thận.
• Tiểu ít.
• Viêm bàng quang mạn tính do tình trạng xơ hóa.

Hệ thần kinh

• Động kinh.
• Đau đầu.
• Đột quỵ.

Một số triệu chứng khác như: Thiếu máu, dễ xuất huyết do giảm tiểu cầu, dễ bị nhiễm trùng do giảm bạch cầu,…

Điều trị bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì như thế nào?

Ngày nay, vấn đề điều trị bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì vẫn là một vấn đề nan giải. Nguyên nhân chính yếu là vì sự phức tạp của các triệu chứng. Ngoài ra, hiệu quả của các loại thuốc điều trị cũng chưa rõ rệt.

Để kiểm soát bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì trong một thời gian dài nhất có thể, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm rất nhiều loại thuốc, nhóm thuốc. Tuy nhiên, tất cả đều không có kết quả khả quan.

Chỉ riêng thuốc D- Penicillamine là một loại thuốc có tác dụng điều hòa miễn dịch hiệu quả hiệu quả cao nhất. Đồng thời, nó giúp làm mềm da và giảm tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân sau 3 đến 5 năm sau khi sử dụng. Hiện nay, một số thuốc mới thuộc nhóm Interferon gamma này vẫn đang được tiếp tục thử nghiệm trên lâm sàng.

Phương pháp phòng bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì 

Những biện pháp phòng bệnh bao gồm:

• Tránh các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
• Rèn luyện cơ thể, siêng năng luyện tập thể thao.
• Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố độc hại như: Tia cực tím, kim loại nặng như thủy ngân, chì,…
• Đeo găng tay để bảo vệ da khỏi thời tiết lạnh, ngay cả khi sử dụng tủ lạnh. Nếu cần ra ngoài khi thời tiết lạnh, hãy che phủ mặt và đầu cẩn thận.
• Bảo vệ da bằng kem chống nắng, kem dưỡng, tránh tắm nước quá nóng hay dùng các loại xà phòng có chất tẩy rửa mạnh.
• Chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung các vitamin, đặc biệt là vitamin D để ổn định hệ miễn dịch.
• Tuân thủ điều trị các bệnh lý về viêm nhiễm cấp tính để hạn chế làm rối loạn hệ miễn dịch.

Qua những thông tin mà bài viết trên cung cấp, hy vọng giúp bạn hiểu thêm về bệnh lupus ban đỏ hệ thống xơ cứng bì. Từ đó, chúng ta hãy tăng cường giữ gìn sức khỏe thật tốt để đảm bảo nguyên tắc vàng “phòng bệnh hơn chữa bệnh” nhé! 

Kim Tuyền 

Nguồn tham khảo: Tổng Hợp