Thông tin về 7 loại vắc xin xịt mũi ngừa Covid-19

Hiện nay, các loại vắc xin Covid-19 đã được cấp phép và sử dụng trên thế giới đều là dạng vắc xin tiêm bắp tay. Với tinh hình đại dịch Covid-19 phức tạp trong thời điểm hiện nay, các nhà khoa học đang phát triển thêm các loại vắc xin qua đường mũi nhằm tăng thêm nhiều biện pháp phòng chống dịch bệnh.

Vì sao vắc xin xịt vào mũi ngừa Covid-19 tốt hơn?

Mũi là cửa ngõ xâm nhập chính của virus Sars-CoV-2. Đó là lý do vì sao nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 bằng cách ngoáy mũi.

Ngoài việc không phải sử dụng kim tiêm gây cảm giác lo lắng ở nhiều người thì việc dùng vắc xin bằng đường xịt mũi sẽ cho đáp ứng miễn dịch tại chỗ hiệu quả hơn để ngăn chặn virus chui vào sâu trong cơ thể.

Vắc xin ngừa Covid-19 dạng xịt mũi đang được nghiên cứu và phát triển.

Tiến sĩ Troy Randall tại Đại học Alabama (Mỹ) giải thích trên trang Healthline rằng, các loại vắc xin đường tiêm bắp cung cấp phản ứng miễn dịch toàn thân nhưng phản ứng tương đối yếu ở niêm mạc mũi, dù vắc xin sử dụng công nghệ tiên tiến như ARN thông tin (mRNA). Ngược lại, vắc xin xịt mũi có hiệu lực mạnh tại mũi.

"Virus SARS-CoV-2 là chủng virus đường hô hấp nên tạo phản ứng kháng thể tại mũi chắc chắn là giải pháp tốt hơn", TS Troy Randall nhấn mạnh.

Thông tin về 7 loại vắc xin xịt mũi

Một báo cáo đăng tải trên tạp chí Science ngày 23-7, cho biết hai tiến sĩ người Mỹ là Troy Randall và Frances E. Lund ghi nhận trong gần 100 ứng viên vắc xin ngừa Covid-19 đang được thử nghiệm lâm sàng hiện nay có bảy loại vắc xin xịt mũi triển vọng.

Trong 7 loại vắc xin xịt mũi này, có 6 loại là vắc xin dùng virus sống giảm độc lực hoặc vắc xin theo công nghệ vector (dùng virus khác đã biến đổi làm vật chủ) và một loại là vắc xin dưới đơn vị (dùng bản sao protein của virus để kích hoạt phản ứng miễn dịch).

Bảy loại vắc xin này gồm:

1. ChAdOx1-S của Đại học Oxford (Anh)
2. AdCOVID của Altimmune (Mỹ)
3. BBV154 của Bharat Biotech (Ấn Độ)
4. DelNS1-nCoV-RBD LAIV của Đại học Hong Kong
5. MV-014-212 của Meissa Vaccines (Mỹ)
6. COVI-VAC của Codagenix (Mỹ)
7. CIBG-669 của Công ty Công nghệ sinh học và kỹ thuật di truyền (Cuba)

Theo kết quả nghiên cứu ban đầu, các loại vắc xin này đã tạo được phản ứng miễn dịch mạnh tại vị trí xịt thuốc, kích thích sản sinh kháng thể và tế bào lympho trực tiếp trong mũi.

Kháng thể được sinh ra có khả năng tiêu diệt virus xâm nhập bằng đường mũi, bằng cách ngăn chặn sự nhân lên của virus, đồng thời thúc đẩy nhanh quá trình điều trị và phục hồi.

Báo cáo còn cho biết, vắc xin xịt mũi còn có thể sản sinh kháng thể và tế bào lympho trong khoang mũi và đường hô hấp. Đây là điều không xảy ra đối với vắc xin tiêm bắp.

Vắc xin xịt mũi tạo phản ứng kháng thể ngay tại mũi, cửa ngõ xâm nhập của virus Sars-CoV-2.

Vắc xin xịt mũi không tạo phản ứng miễn dịch lâu dài

Vắc xin xịt mũi cung cấp đến hai lớp bảo vệ. Đó là tạo kháng thể và tạo tế bào lympho T và B trong màng nhầy đường hô hấp, từ đó hình thành hàng rào bảo vệ chống nhiễm virus tại khu vực này.

Dù vậy, vắc xin xịt mũi cũng có nhược điểm là tạo phản ứng miễn dịch toàn thân kém hơn và phản ứng miễn dịch không kéo dài như vắc xin tiêm bắp.

Theo Tiến sĩ Troy Randall, các nhà nghiên cứu đã nghĩ đến giải pháp kết hợp hai loại vắc xin tiêm bắp và xịt mũi. Mục đích là tận dụng việc sản sinh kháng thể lâu dài và tạo số lượng lớn tế bào lympho B và T của vắc xin tiêm bắp, đồng thời dùng vắc xin xịt mũi như biện pháp tăng cường để tạo tế bào lympho B và T trong mũi.

Vắc xin xịt mũi có thể dùng kết hợp với vắc xin tiêm bắp để ngừa Covid-19 tốt hơn.

Vắc xin xịt mũi không phải là lần đầu được nghiên cứu phát triển trên thế giới. Tại Anh, mỗi năm đều có vắc xin xịt mũi được cấp phép để ngừa bệnh cúm cho trẻ em. Và cách đây 10 năm, Ấn Độ cũng đã sử dụng vắc xin xịt mũi để ngăn ngừa virus cúm H1N1.

Thụy Anh

Nguồn tham khảo: tuoitre.vn