Phẫu thuật Bentall và những kiến thức cần biết

Phẫu thuật Bentall ra đời vào năm 1968 bởi 2 vị bác sĩ Bentall và De Bono. Từ đó cho đến ngày nay, phương pháp phẫu thuật này đã được áp dụng rộng rãi trong quá trình điều trị các bệnh liên quan đến gốc động mạch chủ, van động mạch chủ và động mạch chủ lên. Theo thời gian, kỹ thuật mổ đã được cải tiến nhằm mang đến hiệu quả chữa trị tốt hơn.

Phẫu thuật Bentall là gì?

Bentall là cuộc phẫu thuật dùng để điều trị những bệnh lý liên quan đến gốc động mạch chủ, chẳng hạn như hẹp khít van động mạch chủ, hở van động mạch chủ... Đây là một cuộc phẫu thuật hết sức phức tạp và không thường gặp.

Phẫu thuật Bentall bao gồm thay van và gốc động mạch chủ, động mạch chủ ngực lên, cắm động mạch vành vào ống ghép. Ở những bệnh nhân chọn lọc, cuộc phẫu thuật có thể diễn ra an toàn qua đường mổ ít xâm lấn tại nửa trên xương ức.

Phẫu thuật Bentall có tác dụng thay van và gốc động mạch chủ

Một cuộc nghiên cứu báo cáo đề tài “Kết quả sớm phẫu thuật Bentall” của tác giả Dương Đức Hùng cùng cộng sự Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai đã diễn ra. Tổng cộng có 44 bệnh nhân được phẫu thuật Bentall từ tháng 1/2013 đến tháng 3/2016 tại đơn vị phẫu thuật tim mạch của Bệnh viện Bạch Mai. Các bệnh nhân có độ tuổi trung bình là 49.8, trong đó nhỏ nhất là 20 tuổi và lớn nhất là 73 tuổi. Tỷ lệ các bệnh nhân như sau:

• 72% nam giới, 28% nữ giới.
• 45.05% bị tăng huyết áp.
• 6.8% mắc bệnh đái tháo đường.
• 9.1% bị bệnh lý mạch vành kèm theo.
• 6.8% người có tiền sử bị bệnh lý Marfan.

Nhóm người nghiên cứu đều cần phải lóc tách động mạch chủ type A có hở van động mạch chủ nhiều và không thể bảo tồn được. Ngoài ra, họ bị bệnh lý van động mạch chủ cần thay van nhân tạo kèm gốc động mạch chủ giãn rộng trên 45mm. Một số trường hợp có hội chứng Marfan (gốc động mạch chủ giãn trên 55mm) bị bệnh lý van động mạch chủ, giãn động mạch chủ.

Phẫu thuật Bentall được thực hiện như thế nào?

Bác sĩ Hùng đã phân tích rằng, phương pháp Bentall được thực hiện như sau:

• Khâu ống mạch nhân tạo vào vòng van của một chiếc van bi Starr cỡ 13.
• Thay gốc động mạch chủ bằng cả cụm này.
• Khâu lỗ vành vào thành của ống động mạch nhân tạo, đầu xa của ống mạch này nối với động mạch chủ lên.

Bentall là cuộc phẫu thuật để điều trị bệnh lý liên quan đến gốc động mạch chủ

Tùy thuộc vào độ tuổi, nguyện vọng không sử dụng thuốc chống đông, người bệnh có chống chỉ định dùng thuốc chống đông thì bác sĩ sẽ chọn dùng ống mạch có gắn van sinh học hay van cơ học để thay cho bệnh nhân. Tại Việt Nam chỉ có loại ống mạch nhân tạo gắn sẵn van cơ học với nhiều kích cỡ khác nhau để dùng, vẫn chưa có loại ống mạch gắn sẵn van cơ học.

Kỹ thuật chính của cuộc phẫu thuật Bentall là khâu van nhân tạo với van động mạch chủ. Đa phần, kỹ thuật khâu được sử dụng là mũi khâu rời, chỉ dệt 2.0 kèm mảnh độn, khâu kiểu từ ngoài vào. Điều này sẽ giúp cho vòng van nhân tạo nằm trong vòng van động mạch chủ.

Bác sĩ Hùng chia sẻ, kỹ thuật quan trọng nhất trong phương pháp phẫu thuật này là làm miệng nối lỗ vành vào ống gắn van. Xuyên suốt cuộc nghiên cứu, đã có 9 bệnh nhân tử vong, chiếm tỷ lệ 9.1%. Trong đó, có 3 người bệnh làm phẫu thuật cấp cứu do bóc tách động mạch chủ. Ông nhấn mạnh rằng, Bentall là phẫu thuật hợp lý, bước đầu cho kết quả khả quan trong quá trình điều trị bệnh lý liên quan đến van và gốc động mạch chủ.

Phẫu thuật Bentall qua đường xâm lấn tối thiểu đầu tiên tại Việt Nam

Vào quý đầu của năm 2022, Bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM đã thực hiện thành công ca đầu tiên phẫu thuật Bentall qua đường xâm lấn tối thiểu. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật bị phình gốc động mạch chủ, hở van động mạch chủ.

Bệnh viện Chợ Rẫy là nơi đầu tiên tại Việt Nam thực hiện thành công phẫu thuật Bentall qua đường xâm lấn tối thiểu

Theo đó, bệnh nhân 49 tuổi nhập viện trong tình trạng suy tim cấp độ 2 - 3 do hở van động mạch chủ lâu ngày. Sau khi hội chẩn, khoa Hồi sức - Phẫu thuật tim của bệnh viện Chợ Rẫy đã quyết định tiến hành phẫu thuật.

Với phương pháp kinh điển, bác sĩ sẽ tiến hành thay thế gốc động mạch chủ thông qua đường mổ giữa xương ức. Tuy nhiên, phương pháp này có một số nhược điểm là vết mổ lớn, mổ xâm lấn, xương ức dễ bị nhiễm trùng. Do đó, đội ngũ y bác sĩ đã triển khai kỹ thuật mới, mổ xâm lấn tối thiểu thông qua đường mổ ngực phải. Điểm cộng của cách này là tạo nên vết mổ nhỏ, bệnh nhân không bị cưa xương ức.

Qua đường mổ ngực phải, bác sĩ đã dùng phương pháp Bentall thay gốc động mạch chủ bằng valve graft số 27 rồi cắm lại 2 lỗ vành. Quá trình phẫu thuật kéo dài trong 6 giờ. Sau thời gian này, người bệnh ổn định và nằm lại 20 ngày đã được xuất viện. Trong lần tái khám sau 3 tháng phẫu thuật, bệnh nhân có sức khỏe tốt, đi đứng bình thường.

Trung tâm tim mạch Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, cuộc phẫu thuật này có mục đích thay gốc động mạch chủ ngực lên, cắm lại 2 nhánh động mạch vành. Ca phẫu thuật được thực hiện thông qua 3 đường tiếp cận: Mở bán phần xương ức, mở toàn phần xương ức, mở ngực trước bên phải. Kỹ thuật này khá khó, yêu cầu đội ngũ phẫu thuật viên phải có trình độ chuyên môn, kỹ năng và tay nghề cao.

Trước đó, các trung tâm tim mạch, bệnh viện lớn tại Việt Nam đều chỉ thực hiện giải phẫu Bentall qua đường mở bán phần hoặc toàn phần xương ức. Điều này đồng nghĩa với việc, cuộc phẫu thuật Bentall qua đường xâm lấn tối thiểu, mở ngực trước phải tại bệnh viện Chợ Rẫy là ca thành công đầu tiên.

Mong rằng những chia sẻ trên từ Hà An Pharmacy đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích về cuộc phẫu thuật Bentall. Tại Việt Nam, bệnh viện Chợ Rẫy là nơi đầu tiên đã thực hiện thành công ca phẫu thuật này qua đường xâm lấn tối thiểu. Đây là tín hiệu đáng mừng cho nền y học Việt Nam. Bởi lẽ, bước tiến mới này giúp bệnh nhân không chịu nhiều đau đớn, không mất nhiều máu và rút ngắn thời gian hồi phục sức khỏe.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp