Làm thế nào để phân biệt bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính với hen phế quản?
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD và hen suyễn là hai bệnh lý về đường hô hấp thường bị nhầm lẫn. Vì vậy, nhiều bệnh nhân lầm tưởng hen suyễn và COPD là cùng một bệnh. Tuy triệu chứng của hai bệnh có phần giống nhau nhưng hướng điều trị và tiến triển của bệnh lại hoàn toàn khác nhau.
Tổng quan về bệnh hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Bệnh hen phế quản cũng được mô tả là chứng viêm mãn tính của phế quản. Điển hình là khi đường thở bị vi khuẩn tấn công gây sưng tấy, viêm nhiễm, tiết dịch nhầy. Dưới tác động của các chất kích thích, bệnh phế quản có thể trở nên tồi tệ hơn với các cơn co thắt. Kết quả là không khí được thở vào phổi bị tắc nghẽn dẫn đến thiếu oxy, khiến người bệnh khó thở. Người bị hen phế quản thường có các biểu hiện như đau tức ngực, ho, thở khò khè...
Bệnh COPD hay còn gọi là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nguyên nhân chủ yếu là do phổi bị tắc nghẽn gây cản trở luồng khí khi thở vào cơ thể. Các triệu chứng của COPD cũng rất giống với bệnh hen suyễn. Vì vậy, nhiều người nhầm lẫn giữa hai bệnh. Trên thực tế, các triệu chứng thường gặp của bệnh nhân COPD bao gồm thở khò khè, ho có đờm, khó thở… Trong đó, chất khí, khói thuốc…, là nguyên nhân chính gây ra bệnh.
Phân biệt bệnh hen phế quản và COPD qua triệu chứng
Theo các bác sĩ, bệnh nhân khó có thể phân biệt giữa bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản nếu chỉ dựa vào các triệu chứng lâm sàng, vì hầu hết các triệu chứng đều tương tự nhau. Các triệu chứng giống nhau thường bao gồm: Khó thở, tăng nhịp tim, tức ngực, ho, thở khò khè kèm theo suy giảm chức năng hô hấp. Do đó, người bệnh thường xuyên bị khó thở khi làm việc nặng hoặc sống trong môi trường nóng bức, đông người.
Thông thường, để phân biệt giữa hen phế quản và COPD, các bác sĩ dựa vào các đặc điểm khác của từng bệnh. Điển hình như:
- Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh COPD thường có những chuyển biến nặng và nguy hiểm. Ngoài ra, COPD cũng có thể xảy ra ở những người đã bị hen phế quản, tuy nhiên những trường hợp này thường rất hiếm.
- Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường có tốc độ hô hấp tăng nhanh, khó điều hòa lại nhịp thở. Ngược lại, những người bị hen phế quản chỉ tăng nhịp thở khi lên cơn.
- Ở những người bị hen phế quản và COPD, ho có kèm theo chất nhầy đờm, nhưng ở những người bị COPD, đờm thường nhiều hơn.
- Ho mãn tính thường gặp ở bệnh nhân COPD. Ngoài ra, bệnh nhân có sự đổi màu của môi và móng tay, thường là màu hoa oải hương hoặc màu da nhợt nhạt.
Phân biệt bệnh hen phế quản và COPD qua đối tượng
Ngoài việc phân biệt giữa hen phế quản và COPD dựa trên các triệu chứng lâm sàng, các thầy thuốc còn hướng đến các nhóm bệnh nhân. Mặc dù bệnh hen phế quản và COPD có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng tỷ lệ mắc bệnh ở mỗi lứa tuổi là khác nhau.
Đối với bệnh hen phế quản
Hen phế quản có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi và giới tính, nhưng hầu hết các trường hợp thường có triệu chứng, bắt đầu từ thời thơ ấu và thanh thiếu niên, trước 20 tuổi. Ngoài ra, những đối tượng thừa cân, có thói quen hút thuốc lá, có người thân trong gia đình bị dị ứng hoặc mắc bệnh hen phế quản sẽ có nguy cơ mắc bệnh phế quản cao hơn. Tuy đây không phải là nhóm bệnh truyền nhiễm nhưng yếu tố di truyền cũng có thể làm tăng khả năng mắc bệnh.
Đối với bệnh COPD
Những người trên 40 tuổi, đặc biệt là những người trong độ tuổi từ 50 đến 74 rất dễ mắc bệnh này. Ngoài ra, những người hút thuốc, mắc bệnh hen suyễn nặng, hoặc trong nhà có người mắc trước đó. Môi trường làm việc chứa nhiều chất độc hại cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Sự khác biệt trong điều trị hen phế quản và COPD
Nhiều người nghĩ rằng bệnh hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có nhiều điểm giống nhau nên cách điều trị cũng có thể giống nhau. Tuy nhiên, đây là một quan điểm hoàn toàn sai lầm với nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, người ta cần phải hiểu rõ ràng sự khác biệt giữa hai căn bệnh này.
Trong điều trị bệnh COPD
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường tiến triển nhanh và nặng hơn so với bệnh nhân hen phế quản. Vì vậy, mọi người hãy chủ động tầm soát bệnh, theo dõi sức khỏe và điều trị sớm. Một số phương pháp điều trị thường được khuyến nghị bao gồm:
- Bỏ tuyệt đối thói quen hút thuốc lào, thuốc lá.
- Sống và làm việc trong môi trường trong lành, không khói bụi, không khí độc, không mùi hóa chất...
- Một số loại thuốc được sử dụng cùng với thuốc giãn phế quản để giúp những người bị COPD thở dễ dàng hơn và điều hòa nhịp thở của họ. Nhìn chung, bình xịt và thuốc giãn phế quản dạng hít được ưa chuộng hơn vì chúng phát huy hết tác dụng của thuốc. Tuy nhiên, bệnh phải được điều trị dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ.
- Phục hồi hô hấp bằng cách làm sạch cổ họng và mũi để giảm viêm. Giữ ấm cổ và ngực cũng có thể giúp điều trị bệnh tốt hơn, đặc biệt là trong mùa lạnh.
Điều trị bệnh hen phế quản
Theo các bác sĩ, tỷ lệ điều trị dứt điểm bệnh hen phế quản là rất thấp, nhưng nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách thì khả năng kiểm soát được tình trạng bệnh là rất cao. Vì vậy, việc thực hiện thăm khám và điều trị bệnh tích cực cho từng bệnh nhân là vô cùng cần thiết. Vậy người bệnh hen phế quản có thể làm gì để cải thiện chất lượng cuộc sống? Dưới đây là một số yếu tố có thể giúp đẩy lùi bệnh tật mà các bác sĩ khuyến khích áp dụng, cụ thể là:
- Tìm hiểu nguyên nhân gây ra bệnh hen phế quản, từ đó chủ động phòng tránh mà không để bản thân bị ảnh hưởng bởi nguyên nhân đó.
- Kết hợp với thuốc để giảm các triệu chứng và cân bằng nhịp thở. Các loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để điều trị bệnh hen phế quản là corticosteroid. Khi cơ thể có những biểu hiện bất thường liên quan đến đường hô hấp, người bệnh nên sử dụng ngay loại thuốc này để giảm mức độ nặng của các cơn hen và giảm tỷ lệ tử vong.
- Trong trường hợp nặng, bệnh nhân cần được dùng thuốc hàng ngày để kiểm soát cơn hen và giảm các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Với những kiến thức hữu ích trên, hy vọng bạn đọc có thể xóa tan hiểu lầm trong việc phân biệt hen phế quản và COPD. Ngoài ra, mọi người nên chủ động phòng bệnh, khám sức khỏe định kỳ, theo dõi thể trạng, can thiệp sớm nhất nếu có bất thường.
Thuý Nguyễn
Nguồn tham khảo: Tổng hợp