Giải phẫu tuyến dưới hàm và phẫu thuật cắt tuyến dưới hàm

Giải phẫu học tuyến dưới hàm giúp bạn hiểu rõ về cấu trúc, vị trí, và chức năng của tuyến dưới hàm trong cơ thể con người. Trong lĩnh vực này, người học tập và nghiên cứu về giải phẫu các khía cạnh khác nhau của tuyến dưới hàm, bao gồm cấu trúc, mối quan hệ với các cơ quan và cấu trúc lân cận, cũng như vai trò và chức năng của tuyến dưới hàm trong quá trình sinh học và sinh lý của cơ thể.

Tuyến dưới hàm là gì?

Tuyến dưới hàm còn được gọi là tuyến nước bọt dưới hàm, là một phần của hệ thống nước bọt trong cơ thể người. Nó nằm ở vùng dưới cằm, gần xương hàm, và có vai trò quan trọng trong việc sản xuất nước bọt. Tuyến dưới hàm chứa các tế bào tạo ra nước bọt, một chất lỏng quan trọng trong quá trình tiêu hóa và bảo vệ răng. Nước bọt giúp làm ẩm thức ăn để dễ dàng nuốt xuống dạ dày, bảo vệ răng và nướu khỏi vi khuẩn, và hỗ trợ trong việc tiêu hóa thức ăn bằng cách tạo điều kiện lý tưởng cho hoạt động của các enzyme tiêu hóa.

Giải phẫu tuyến dưới hàm

Tuyến dưới hàm gồm hai tuyến nước bọt, một ở phía dưới xương hàm và một ở phía trên cơ nhị thân. Mỗi tuyến chia thành hai thùy: Thùy nông và thùy sâu, được ngăn cách bởi cơ hàm móng.

Nước bọt được sản xuất bởi tuyến dưới hàm sau đó chảy vào ống Wharton ở thùy nông, đi dọc theo phía sau của cơ hàm móng và tiếp tục qua các dây thần kinh lưỡi, cuối cùng đổ vào núm dưới lưỡi để bài tiết ra ngoài.

Tuyến dưới hàm có nhiều chức năng đa dạng vì các tế bào tiết chất nhầy trong tuyến dưới hàm có các vai trò riêng biệt, bao gồm:

• Sản xuất nước bọt: Khoảng 70% nước bọt được tiết ra từ tuyến dưới hàm.
• Tạo enzyme amylase: Đây là enzyme giúp tiêu hóa tinh bột từ trong miệng và chuyển đổi nó thành glucose trước khi đi vào dạ dày.
• Tiết mucin: Mucin hoạt động như một chất bôi trơn cho thức ăn, giúp thức ăn di chuyển dễ dàng qua thực quản và vào dạ dày.

Phẫu thuật cắt tuyến dưới hàm

Phẫu thuật cắt tuyến dưới hàm là một quy trình y học mà trong đó toàn bộ hoặc một phần của tuyến dưới hàm được loại bỏ. Quy trình này có thể thực hiện với mục đích điều trị bệnh hoặc như một bước chuẩn bị cho các phẫu thuật khác.

Cắt tuyến dưới hàm có thể được thực hiện vì nhiều lý do khác nhau:

Điều trị bệnh lý: Trong một số trường hợp, tuyến dưới hàm có thể bị nhiễm trùng, viêm nang, hoặc bị áp lực từ tuyến bạch huyết gây ra sự không thoải mái hoặc làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Trong những trường hợp như vậy, cắt tuyến dưới hàm có thể được khuyến nghị để loại bỏ vấn đề gốc rễ và cải thiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Phẫu thuật tiên quyết: Trong một số trường hợp, việc cắt tuyến dưới hàm là một bước tiên quyết cho các phẫu thuật khác. Ví dụ, trong quá trình phẫu thuật lấy tế bào gốc từ xương, việc cắt tuyến dưới hàm có thể được thực hiện để tạo ra một lối vào tiện lợi đến xương.

Cắt tuyến dưới hàm thường được thực hiện trong những tình huống sau:

• Bệnh nhân mắc phải viêm tuyến dưới hàm, một tình trạng thường xuyên tái phát và không thể điều trị dứt điểm bằng các phương pháp nội khoa thông thường.
• Bệnh nhân có khối u hoặc sỏi trong tuyến dưới hàm, đòi hỏi sự can thiệp phẫu thuật để loại bỏ.
• Hẹp ống tuyến sau các thủ thuật trước đó ở vùng sàn miệng hoặc sau khi điều trị bằng tia xạ, khi cần thiết phải mở rộng ống tuyến để tái lập dòng chảy nước bọt.
• Cần thực hiện phẫu thuật nạo vét hạch cổ, một phần của quá trình chẩn đoán hoặc điều trị các bệnh lý khác.
• Bệnh nhân cần mở đường để thực hiện các phẫu thuật ở vùng sàn miệng hoặc vùng bên họng, và việc loại bỏ tuyến dưới hàm có thể cần thiết để tạo không gian cho quá trình can thiệp.

Tuy nhiên, có một số trường hợp bệnh nhân được xem là không phù hợp để thực hiện phẫu thuật cắt tuyến dưới hàm, bao gồm:

• Bệnh nhân mắc các bệnh lý nội khoa nặng, khi phẫu thuật có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
• Suy thận, khi nguy cơ phẫu thuật cao do khả năng giảm khả năng chịu đựng của cơ thể.
• Bệnh nhân có các vấn đề về máu, gây nguy cơ cao cho quá trình phẫu thuật và hồi phục sau đó.
• Đang trong tình trạng viêm cấp trong cơ thể, khi động tác phẫu thuật có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
• Bệnh nhân không đủ điều kiện sức khỏe để chịu đựng phẫu thuật, nhưng có thể có lợi ích từ các phương pháp điều trị khác.

Quy trình cắt tuyến dưới hàm thường được thực hiện dưới tình trạng mê hoặc gây tê cục bộ. Một khâu được tạo ra trong vùng da dưới cằm để tiếp cận tuyến dưới hàm, sau đó các bác sĩ tiến hành loại bỏ tuyến hoặc phần của nó dựa trên mục tiêu cụ thể của phẫu thuật.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể cần thời gian hồi phục tùy thuộc vào phạm vi và tính chất của quy trình. Một số biến chứng có thể bao gồm sưng, đau và rối loạn cảm giác trong khu vực được phẫu thuật. Tuy nhiên, theo dõi chặt chẽ và sự hỗ trợ y tế đúng cách thường giúp giảm thiểu nguy cơ và đảm bảo quá trình phục hồi suôn sẻ nhất có thể.

Trước khi quyết định phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiến hành một cuộc thăm khám kỹ lưỡng và đánh giá toàn diện về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để đảm bảo rằng phẫu thuật là lựa chọn phù hợp và an toàn nhất cho họ.

Phẫu thuật cắt tuyến dưới hàm là một quy trình y học quan trọng có thể được thực hiện để điều trị các vấn đề sức khỏe hoặc như một bước tiên quyết cho các phẫu thuật khác, và việc thực hiện nó đòi hỏi sự chuyên nghiệp và cẩn trọng từ các chuyên gia y tế.

Xem thêm: Cấu tạo và giải phẫu vùng cổ