Teniposide

Phân loại:

Dược chất

Mô tả:

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Teniposide (Teniposid)

Loại thuốc

Thuốc chống ung thư.

Dạng thuốc và hàm lượng

Ống tiêm 50 mg/5 ml (để truyền tĩnh mạch sau khi đã pha loãng).

Dược động học:

Hấp thu

Teniposide dùng tiêm truyền tĩnh mạch. Ở người lớn, với liều 100 - 300 mg/m2/ngày, nồng độ thuốc trong huyết tương tăng tuyến tính với liều. Ở bệnh nhi, nồng độ tối đa trong huyết tương của teniposid, sau khi tiêm truyền 137 – 203 mg/m2 trong 1 - 2 giờ lớn hơn 40 microgam/ml; khoảng 20 – 24 giờ sau khi tiêm truyền, nồng độ trong huyết tương, nói chung, nhỏ hơn 2 microgam/ml.

Phân bố thuốc

Thuốc liên kết mạnh với protein huyết tương, khoảng trên 99%. Thể tích phân bố ở trạng thái ổn định của thuốc Teniposide trung bình là khoảng 8 - 44 lít/m2 đối với người lớn và 3 - 11 lít/m2 đối với trẻ em.

Teniposide phân bố vào não rất ít do bị giới hạn bởi hàng rào máu - não (ít hơn 1%) mặc dù nồng độ của thuốc teniposide trong dịch não tủy ở người bệnh có u não cao hơn so với ở người không có u não.

Chuyển hóa và thải trừ thuốc

Gần 45% thuốc bài tiết qua nước tiểu trong vòng 120 giơ sau khi dùng thuốc, trong đó 80% ở dạng chuyển hóa, nhỏ hơn 10% thải trừ qua đường hô hấp. Thời gian bán thải của thuốc là 5 giờ.

Dược lực học:

Teniposide là thuốc chống ung thư dẫn chất của podophylotoxin bán tổng hợp, có cấu trúc và tác dụng dược lý giống etoposid.

Teniposide là thuốc độc tế bào, đặc hiệu theo giai đoạn, tác động ở cuối giai đoạn S hoặc đầu giai đoạn G2 của chu trình tế bào, do vậy ngăn tế bào đi vào gián phân. Teniposide, tùy theo liều dùng thuốc, phá vỡ sợi kép và đơn trong DNA và trong liên kết chéo DNA-protein. Cơ chế tác dụng chính xác của teniposide vẫn chưa được biết, có thể do ức chế hoạt tính của topoisomerase II vì teniposide không xen vào giữa DNA hoặc không liên kết mạnh với DNA. Tác dụng độc tế bào của teniposide liên quan đến số lượng tương đối của sợi đôi DNA bị phá vỡ trong tế bào. Điều đó phản ánh sự ổn định của chất trung gian topoisomerase II-DNA.

Teniposide có phổ tác dụng rộng kháng u in vivo bao gồm bệnh bạch cầu và các u đặc khác nhau. Đáng chú ý là thuốc teniposide có tác dụng đối với dòng phụ của một vài bệnh bạch cầu kháng cisplatin, doxorubicin, amsacrin, daunorubicin, mitoxantron hoặc vincristin.

Khi sử dụng thuốc teniposid, nồng độ phosphatase kiềm hoặc gamma -glutamyl transpeptidase trong huyết thanh tăng và độ thanh thải teniposid trong huyết tương giảm. Do đó, nên thận trọng khi dùng teniposid cho người suy giảm chức năng gan.