Ung thư đại tràng: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị
Ung thư đại tràng là một loại ung thư phát triển từ các tế bào ác tính trong đại tràng (phần chính của ruột già) hoặc trực tràng (phần nối giữa đại tràng và hậu môn). Đây là loại ung thư phổ biến thứ ba ở cả nam và nữ. Hầu hết ung thư đại tràng bắt đầu từ sự tăng sinh của niêm mạc đại trực tràng, gọi là polyp.. Vậy nguyên nhân nào gây ra ung thư đại tràng và điều trị như thế nào? Chúng ta có thể tham khảo bài viết dưới đây.
Những dấu hiệu của ung thư đại tràng
Dấu hiệu của ung thư đại tràng bao gồm:
- Chảy máu trực tràng hoặc có máu trong phân.
- Thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài).
- Cảm giác muốn đại tiện liên tục nhưng không thể.
- Đau bụng hoặc khó chịu ở bụng kéo dài.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi và suy nhược cơ thể.
- Chướng bụng hoặc đầy hơi.
- Phân hẹp hơn bình thường.
- Buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Thiếu máu không rõ nguyên nhân do mất máu mãn tính.
![ung thư đại tràng 4.jpeg](https://cdn.nhathuoclongchau.com.vn/unsafe/800x0/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/ung_thu_dai_trang_4_4b0c1ac351.jpeg)
Các giai đoạn của Ung thư đại tràng
Dựa vào cấu trúc của đại tràng và tình trạng các tế bào ung thư lan từ đại tràng tới các cơ quan khác mà ung thư đại tràng được chia làm giai đoạn sớm (giai đoạn 0) và 4 giai đoạn.
- Giai đoạn 0: Còn được gọi là giai đoạn ung thư biểu mô tại chỗ, những tế bào bất thường chỉ nằm trong lớp niêm mạc bên trong đại tràng. Sau đó chúng lan rộng qua các tế bào bình thường bên cạnh.
- Giai đoạn I: Ở giai đoạn này, các tế bào ung thư đã xâm nhập vào lớp niêm mạc của thành đại tràng và bắt đầu lan tới lớp dưới niêm mạc hoặc tới lớp cơ.
- Giai đoạn II: Tế bào ung thư đã lan tới thành của đại tràng, hoặc có thể lan tới các mô lân cận nhưng chưa ảnh hưởng tới các hạch bạch huyết.
- Giai đoạn III: Tế bào ung thư đã bắt đầu lan tới các hạch bạch huyết lân cận nhưng chưa di chuyển tới các bộ phận khác của cơ thể.
- Giai đoạn IV: Tế bào ung thư đã di căn tới các bộ phận khác của cơ thể như phổi, gan...
Biến chứng có thể gặp khi bị Ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng là căn bệnh phổ biến hiện nay, nếu phát hiện kịp thời và điều trị thì tỷ lệ khỏi bệnh cao. Tuy nhiên nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại một số biến chứng sau:
- Tắc ruột;
- Thủng ruột;
- Áp xe quanh khối u;
- Di căn tới các bộ phận khác.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe. Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.
Những ai có nguy cơ mắc phải ung thư đại tràng?
Hầu hết tất cả mọi đối tượng, lứa tuổi đều có khả năng bị ung thư đại tràng. Tuy nhiên một số trường hợp có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
- Người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng hoặc các hội chứng di truyền.
- Người bị viêm đại tràng chảy máu hoặc bệnh Crohn.
- Người trên 50 tuổi.
- Người ăn nhiều thịt đỏ, mỡ động vật, ít chất xơ.
- Người hút thuốc lá và uống rượu nhiều..
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng
Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng:
- Có tiền sử ung thư đại tràng trước đó;
- Sống trong môi trường ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với những chất gây ung thư;
- Tiền sử gia đình có người bị ung thư đại tràng hoặc polyp;
- Người mắc một số bệnh như: Viêm loét đại tràng, viêm ruột, crohn, tiểu đường;
- Hút thuốc lá;
- Nghiện rượu nặng;
- Thừa cân, béo phì.
Tìm hiểu thêm: Tìm hiểu các yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng
![ung thư đại tràng 5.jpg](https://cdn.nhathuoclongchau.com.vn/unsafe/800x0/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/ung_thu_dai_trang_5_15837346e6.jpg)
Nguyên nhân dẫn đến ung thư đại tràng là do sự phát triển bất thường và không kiểm soát của các tế bào trong niêm mạc đại tràng.
Một số nguyên nhân gây bệnh khác như:
- Yếu tố di truyền: Biến đổi gene liên quan đến các hội chứng như FAP và Lynch.
- Tổn thương tiền ung thư: Viêm đại tràng chảy máu, bệnh Crohn, polyp đại tràng.
- Yếu tố dinh dưỡng: Ăn nhiều thịt, mỡ động vật, ít chất xơ, thiếu vitamin, thực phẩm chứa nitrosamin.
Xem thêm chi tiết: Nguyên nhân ung thư đại tràng
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư đại tràng
Chế độ sinh hoạt:
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
- Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
- Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
- Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
Chế độ dinh dưỡng:
- Uống nhiều nước;
- Bổ sung rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thức ăn giàu protein, thực phẩm nhiều chất xơ;
- Hạn chế những thức ăn nhiều dầu mỡ;
- Bổ sung acid folic từ thực vật như cam, bưởi,...
Tìm hiểu thêm: Thực dưỡng cho người ung thư đại tràng
Phương pháp phòng ngừa ung thư đại tràng hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
- Tập thể dục thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
- Bỏ thuốc lá hoặc tránh khói thuốc lá.
- Không uống rượu, bia.
- Chế độ ăn uống khoa học: Không ăn nhiều thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, gan…), đồ ăn chế biến sẵn. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, chất xơ,...
- Duy trì cân nặng vừa phải, giảm cân khi cần thiết.
- Tầm soát ung thư thường xuyên để kịp thời phát hiện và điều trị.
![ung thư đại tràng 7.jpg](https://cdn.nhathuoclongchau.com.vn/unsafe/800x0/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/ung_thu_dai_trang_7_4565008b77.jpg)
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư đại tràng
Nếu bạn thấy một số dấu hiệu chứng tỏ bạn đang bị ung thư đại tràng. Bác sĩ sẽ hỏi bạn về những triệu chứng đang gặp phải, kiểm tra thăm khám lâm sàng. Ngoài ra bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm phân: Để kiểm tra xem có máu lẫn trong phân không. Có 2 loại xét nghiệm là xét nghiệm hóa miễn dịch trong phân (FIT) và xét nghiệm máu ẩn trong phân Guaiac (gFOBT).
- Nội soi đại tràng: Sử dụng một ông nội soi dài có gắn camera để quan sát bên trong đại tràng và tìm kiếm polyp hoặc các tế bào bất thường.
- Chụp CT, X-quang hoặc MRI: Để có thể phát hiện hình dạng, kích thước cũng như mức độ xâm lấn của khối u. Ngoài ra còn có thể xem các tế bào đã di căn tới những cơ quan khác chưa.
- Sinh thiết: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ hoặc tế bào bất thường để tiến hành xét nghiệm tìm kiếm tế bào ác tính.
Điều này rất quan trọng để có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh để giúp bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt.
Tìm hiểu thêm: Xét nghiệm tầm soát ung thư đại tràng: Ý nghĩa, đối tượng và những xét nghiệm thông dụng
Phương pháp điều trị ung thư đại tràng hiệu quả
Điều trị ung thư đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tùy thuộc vào giai đoạn cũng như loại tế bào sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau.
Phẫu thuật
Phẫu thuật thường được dùng ở những giai đoạn của ung thư. Sau khi phẫu thuật xong cần phải hóa trị, xạ trị để tiêu diệt những tế bào còn sót lại.
Ở giai đoạn sớm, bác sĩ sẽ phẫu thuật để cắt bỏ các polyp ung thư. Với trường hợp polyp đã lan vào thành ruột, bác sĩ cần phải cắt bỏ một phần đại tràng hoặc trực tràng và các bạch bạch huyết lân cận.
Hóa trị
Hóa trị là biện pháp điều trị ung thư bằng thuốc, thường diễn ra sau khi phẫu thuật được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Hóa trị cũng kiểm soát sự phát triển của các khối u.
Một số thuốc sử dụng để hóa trị là:
- Capecitabine (Xeloda);
- Fluorouracil;
- Oxaliplatin (Eloxatin);
- Irinotecan (Camptosar).
Hóa trị thường gây ra nhiều tác dụng không mong muốn nên cần phải bổ sung thuốc để kiểm soát.
Xạ trị
Xạ trị thường được sử dụng ở những trường hợp tế bào ung thư đã di căn vào cơ quan khác như xương, não,...
Xạ trị là biện pháp sử dụng một chùm năng lượng mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc làm chậm sự phát triển của chúng. Xạ trị thường xảy ra cùng với hóa trị.
Các loại thuốc khác
Các liệu pháp điều trị đích hoặc liệu pháp miễn dịch có thể được khuyến nghị. Một số thuốc điều trị ung thư đại tràng đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt:
- Bevacizumab (Avastin);
- Ramucirumab (Cyramza);
- Ziv-aflibercept (Zaltrap);
- Cetuximab (Erbitux);;
- Panitumumab (Vectibix);
- Regorafenib (Stivarga);
- Pembrolizumab (Keytruda);
- Nivolumab (Opdivo);
- Ipilimumab (Yervoy).
Thuốc được dùng trong trường hợp ung thư giai đoạn cuối hoặc di căn tới các cơ quan khác mà không đáp ứng với những liệu pháp khác.
Tìm hiểu thêm: Các phương pháp điều trị ung thư đại trực tràng
![ung thư đại tràng 6.webp](https://cdn.nhathuoclongchau.com.vn/unsafe/800x0/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/ung_thu_dai_trang_6_2813b295d4.webp)