Ù tai mạch đập: Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị

Ù tai mạch đập là triệu chứng khiến bệnh nhân hay đến khám tại các chuyên khoa như tai mũi họng hoặc thần kinh. Tuy nhiên khi không chắc chắn có thể tìm ra nguyên nhân trong khám lâm sàng thì chúng ta cần các chiến lược để xác định nguyên nhân và hướng điều trị.

Thế nào ù tai kiểu mạch đập?

Những người bị ù mạch đập thường nghe thấy tiếng đập nhịp nhàng theo tiếng tim, tiếng rít hoặc đau nhói ở một hoặc cả hai tai. Bản chất âm thanh nghe được là âm thanh của dòng máu đi qua mạch máu trong tai và gần tai được khuếch đại lên. Một số bệnh nhân cho biết âm thanh không gây khó chịu. Nhưng đối với những người khác, âm thanh có cường độ mạnh có thể khiến bạn khó tập trung hoặc khó ngủ.

Ù tai mạch đập thường lành tính, nhiều khả năng xác định được nguyên nhân và có thể là dấu hiệu đầu tiên của một bệnh nghiêm trọng hơn.

Cấu trúc giải phẫu ống tai

Ù tai mạch đập thỉnh thoảng tự biến mất. Tuy nhiên, vì nó có thể được gây ra bởi các tình trạng nguy hiểm tiềm ẩn, những bệnh nhân gặp phải các triệu chứng ù tai mạch đập nên được đánh giá y tế kỹ lưỡng. May mắn thay, chứng ù tai mạch đập thường có thể được điều trị và chữa khỏi thành công khi nguyên nhân cơ bản được xác định.

Triệu chứng ù tai mạch đập

Triệu chứng phổ biến nhất của chứng ù tai mạch đập là thường xuyên nghe thấy tiếng đập ổn định hoặc tiếng rít. Nhịp đập hoặc âm thanh thường đồng bộ với nhịp tim của bệnh nhân. Khi nhịp tim của họ tăng lên, nhịp đập hoặc âm thanh sẽ trở nên nhanh hơn; khi nó giảm, nhịp hoặc âm thanh sẽ chậm lại.

Mặc dù mọi người thường nghe thấy nhịp tim của mình nếu tim đập mạnh, nhưng những người bị ù tai mạch đập thường nghe thấy nó ngay cả khi họ không gắng sức. Các triệu chứng ù tai mạch đập cũng có thể dễ nhận thấy hơn vào ban đêm khi bạn đang nằm trên giường, vì có ít âm thanh bên ngoài che lấp mất âm thanh nhịp đập

Nhịp hoặc âm thanh có thể đến và đi, hoặc nó có thể không đổi. Nhiều bệnh nhân bị ù tai mạch đập cảm thấy các triệu chứng của họ là mất tập trung và cản trở cuộc sống hàng ngày của họ.

Một số nguyên nhân gây ra ù tai mạch đập 

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể xác định chính xác vấn đề sức khỏe tiềm ẩn đằng sau chứng ù tai mạch đập.

Xơ vữa động mạch

Mảng bám tích tụ bên trong động mạch ở những người bị xơ vữa động mạch. Khi mảng bám cứng lại, nó sẽ thu hẹp các động mạch và hạn chế lưu lượng máu đến cơ thể, bao gồm cả trong tai, cổ hoặc đầu của bạn. Điều này có thể khiến bạn nghe thấy tiếng đập mạnh hoặc tiếng rít có nhịp điệu đặc trưng của chứng ù tai mạch đập ở một hoặc cả hai tai của bạn.

Xơ vữa mạch máu có thể là nguyên nhân gây ù tai mạch đập

Rối loạn và dị dạng mạch máu

Ù tai mạch đập thường do rối loạn hoặc dị dạng trong mạch máu và động mạch, đặc biệt là những vùng gần tai. Những bất thường hoặc rối loạn này - bao gồm chứng phình động mạch và dị dạng động mạch - có thể gây ra sự thay đổi lưu lượng máu qua các mạch máu.

Bất thường về cấu trúc tai 

Ống bán nguyệt trên là một trong ba ống được tìm thấy trong bộ máy tiền đình của tai trong. Những bệnh nhân mắc hội chứng suy giảm ống bán nguyệt trên, một tình trạng trong đó một phần của xương thái dương nằm trên ống bán nguyệt trên bị mỏng hoặc thiếu bất thường, thường bị ù tai mạch đập. Xương mỏng hoặc thiếu xương phủ lên các động mạch và tĩnh mạch chính chạy gần tai cũng có thể khiến bệnh nhân nghe được nhịp tim của họ.

Huyết áp cao

Khi huyết áp cao, dòng máu chảy qua động mạch cảnh có nhiều khả năng bị rối loạn, gây ra âm thanh rung động.

Khối u đầu và cổ

Khi những khối u này đè lên các mạch máu ở đầu hoặc cổ, chúng sẽ cản trở dòng máu lưu thông qua tai nên có thể gây ra chứng ù tai mạch đập và các triệu chứng khác. Đây là tình trạng sức khỏe do áp lực dịch não tủy tăng cao xung quanh não. Áp lực tăng cao này gây ra các triệu chứng như đau đầu, nhìn đôi, đau sau mắt và ù tai mạch đập.

Các nguyên nhân khác của chứng ù tai mạch đập.

Những tình trạng này cũng có thể gây ra tiếng đập mạnh hoặc tiếng rít đặc trưng của chứng ù tai mạch đập:

• Thiếu máu;
• Mất đi thính lực;
• Chấn thương đầu;
• Tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp);
• Thu hẹp lưu lượng máu đi ra khỏi não;
• Bệnh Paget.

Chẩn đoán ù tai mạch đập 

Nếu bạn nghi ngờ rằng bạn bị ù tai mạch đập, bạn nên được đánh giá y tế kỹ lưỡng bởi bác sĩ tai mũi họng. Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn và tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng đầu và cổ của bạn. Đôi mắt của bạn có thể được kiểm tra để tìm bất kỳ dấu hiệu nào của việc tăng áp lực trong não.

Một số chẩn đoán hình ảnh sau đây cũng có thể được sử dụng để chẩn đoán ù tai mạch đập:

• Chụp mạch;
• Chụp cắt lớp vi tính động mạch (CTA);
• Chụp cắt lớp vi tính (CT);
• Chụp mạch cộng hưởng từ (MRA);
• Chụp cộng hưởng từ (MRI);
• Chụp CT xương thái dương;
• Siêu âm;
• Chụp cộng hưởng từ não đánh giá nhu mô não;
• Cũng có thể cần xét nghiệm máu và kiểm tra chức năng tuyến giáp để loại trừ bệnh thiếu máu hoặc các vấn đề về tuyến giáp.

Các biện pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm đóng vai trò quan trọng để tìm ra nguyên nhân ù tai mạch đập

Điều trị ù tai mạch đập 

Trước tiên phải xác định được nguyên nhân cơ bản của chứng ù tai mạch đập trước khi có thể xác định phương pháp điều trị thích hợp. Khi vấn đề đã được xác định, tỷ lệ chữa khỏi chứng ù tai mạch đập là cao.

Điều trị bệnh gây ra triệu chứng ù tai mạch đập

Vì chứng ù tai mạch đập có thể do nhiều bệnh tiềm ẩn gây ra, nên việc đánh giá chuyên sâu sẽ giúp các bác sĩ tạo ra một kế hoạch điều trị cá nhân cho bạn.

Nếu bác sĩ xác định rằng chứng ù tai liên tục của bạn là do cường giáp, tăng áp lực nội sọ hoặc thiếu máu, thì việc điều trị có thể bao gồm thuốc. Tăng huyết áp cũng có thể được điều trị bằng thuốc, kết hợp với thay đổi lối sống như tập thể dục, cai thuốc lá và giảm cân.

Nếu đánh giá của bạn cho thấy một rối loạn hoặc dị dạng mạch máu, khối u hoặc bất thường về tai đang gây ra chứng ù tai liên tục, bác sĩ có thể sẽ đề nghị bác sỹ phẫu thuật tai mũi họng hoặc thần kinh.

Các kỹ thuật để quản lý các triệu chứng ù tai mạch đập 

Nếu không có tình trạng bệnh lý nào gây ra chứng ù tai mạch đập của bạn, bác sĩ có thể đề xuất các kỹ thuật tự quản lý để giúp giảm bớt các triệu chứng của bạn. Trong một số trường hợp, liệu pháp âm thanh có thể giúp giảm âm thanh đập mạnh hoặc rít do ù tai mạch đập gây ra. Bác sĩ có thể khuyên bạn nên sử dụng thiết bị khử tiếng ồn, chẳng hạn như máy tạo tiếng ồn trắng hoặc máy phát âm thanh đeo trên người. Âm thanh của máy điều hòa không khí hoặc quạt cũng có thể hữu ích, đặc biệt là vào giờ đi ngủ.

Không chỉ cần điều trị các nguyên nhân thực thể mà thay đổi lối sống cũng đóng vai trò nhất định trong điều trị ù tai mạch đập

Một số thay đổi trong lối sống và hành vi cũng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của chứng ù tai mạch đập. Các liệu pháp sau đây có thể có lợi cho một số bệnh nhân bị ù tai mạch đập:

• Liệu pháp nhận thức hành vi;
• Thiền;
• Kỹ thuật thư giãn;
• Liệu pháp phục hồi chứng ù tai.

Ù tai mạch đập là triệu chứng nằm trong nhiều bệnh khác nhau. Để biết chính xác chẩn đoán và hướng điều trị bạn nên đi thăm khám bác sĩ. Trên đây là những thông tin hữu ích Hà An mong muốn gửi đến bạn, hy vọng bạn sẽ hiểu hơn về chứng bệnh của mình. 

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp