Huyệt Cách Du: Vị trí, tác dụng trong chữa bệnh

Huyệt cách du là vị trí đưa khí vào, thường được nhắc đến với công dụng điều trị các triệu chứng đau nhức dẫn đến nôn mửa do thần kinh gây nên.

Khái niệm huyệt Cách Du

Theo y học cổ truyền, huyệt vị có công dụng đưa khí vào hoành cách mô nên được gọi là huyệt Cách Du.

Đặc tính huyệt Cách Du:

• Huyệt Cách Du là huyệt thứ 17 của kinh Bàng Quang.
• Huyệt có tác dụng tán khí Dương ở Hoành Cách mô và thực quản.
• Huyệt  Cách Du Là huyệt hội của Huyết, Là huyệt để tả khí Dương ở Ngũ Tạng.
• Huyệt Cách Du là một trong Tứ Hoa Huyệt và một trong Lục Hoa Huyệt.

Vị trí huyệt Cách Du:

Nhiều người thường thắc mắc vị trí cũng như cách xác định huyệt Cách Du. Huyệt Cách Du nằm ở gai đốt sống thứ 7 ở phía sau lưng, huyệt đo ngang khoảng 1,5 thốn và ngang với huyệt Chí Dương. Cách xác định huyệt Cách Du như sau: Cho tay ra sau lưng, đo ngang từ khe đốt sống lưng D7 và D8 ra khoảng 1,5 thốn thì đây chính là vị trí của huyệt Cách Du.

Từ khe đốt sống lưng D7 và D8 ra khoảng 1,5cm là vị trí của huyệt Cách Du

Tác dụng của huyệt Cách Du trong chữa bệnh

Khi tác động một lực lên huyệt Cách Du, bạn có thể hỗ trợ làm giảm một số triệu chứng như:

Trị đổ mồ hôi nhiều

Triệu chứng rối loạn bài tiết mồ hôi tuy không phải là chứng bệnh nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình sinh hoạt và công việc hàng ngày. Theo y học cổ truyền thì “Mồ hôi là dịch của Tâm”. Huyết và dịch là những thành phần của máu, ra nhiều mồ hôi sẽ làm Tâm âm suy giảm và làm vượng động của Tâm dương.

Ngoài ra, đổ mồ hôi nhiều còn liên quan đến hai chứng đó là đạo hãn và tự hãn:

• Đạo hãn dùng để chỉ tình trạng cơ thể thường xuyên đổ mồ hôi trộm. Lúc ngủ vào buổi tối, bình thường thì vệ khí sẽ đi vào bên trong. Nhưng khi âm hư làm mất cân bằng vệ khí đi vào bên trong cơ thể, từ đó khiến dương khí vượng lên (dương cang) gây nóng trong người nên dẫn đến đổ mồ hôi trộm lúc ngủ.
• Tự hãn dùng để chỉ tình trạng khi dương khí hư, chức năng điều hòa đóng mở của lỗ chân lông bị suy giảm. Dương hư dẫn đến đổ mồ hôi nhiều. “Tự” có nghĩa là tự nhiên, tự bản thân, “tự hãn” có nghĩa là đổ nhiều mồ hôi bất cứ lúc nào, không kể ngày hay đêm.

Các thầy thuốc trị bệnh đổ mồ hôi nhiều bằng cách châm cứu kết hợp các huyệt đạo: Huyệt Cách Du, huyệt Y Hy và huyệt Phục Lưu.

• Khi ăn mà người bệnh bị đổ mồ hôi nhiều trên trán thì điều trị bằng cách châm tả thêm huyệt Nội Đình.
• Nếu ra mồ hôi nhiều từ cổ trở lên thì châm thêm huyệt Đại Chùy, Khúc Trạch để điều trị.

Đổ mồ hôi bất kể ngày đêm là sự rối loạn bài tiết mồ hôi

Tác động vào huyệt Cách Du để trị đau lưng

Theo y học cổ truyền, đau lưng hay đau thắt lưng là tình trạng được xếp vào chứng yêu thống. Yêu thống thuộc chứng Tý, nghĩa là khí huyết bị bí tắc mà gây ra tình trạng đau. Nguyên nhân dẫn đến yêu thống thường là do “bất nội quan nhân”, có nghĩa là bị các chấn thương tại thắt lưng như bê vác vật nặng, hoạt động sai tư thế dẫn đến khí huyết bị bí tắc.

Triệu chứng thường gặp như sau:

• Đau thắt lưng xuất hiện sau khi bị chấn thương, mang vác nặng hoặc hoạt động và vận động sai tư thế trong một thời gian lâu dài.
• Bị đau tại chỗ, đau dữ dội, vận động bị hạn chế, cơ co cứng dẫn đến không cúi ngửa được.

Hiện nay, có nhiều phương pháp để điều trị đau lưng, đau thắt lưng khác nhau, trong số đó thì liệu pháp châm cứu là liệu pháp an toàn, hiệu quả và đem lại hiệu quả rõ rệt. Các thầy thuốc sẽ châm cứu vào huyệt Cách Du kết hợp với huyệt Huyết Hải và Tam Âm Giao để trị bệnh.

Tác động vào Huyệt Cách Du giúp giảm đau dây thần kinh liên sườn

Đau dây thần kinh liên sườn là bệnh lý thường gặp. Bệnh bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân nhưng cũng có khi không thể tìm ra được nguyên nhân cụ thể, gọi là đau thần kinh liên sườn tiên phát.

Theo Y học cổ truyền, tình trạng này nằm trong phạm vi chứng Hiếp thống. Hiếp thống là tình trạng đau ở một hoặc cả hai bên của mạng sườn. Khu vực hai bên mạng sườn là đường tuần hoàn của kinh túc thiếu dương và kinh túc quyết âm. Do đó đau mạng sườn có quan hệ rất lớn đến bệnh của Can đởm.

Người bị đau thần kinh liên sườn thường cảm thấy sườn đau như bị dùi đâm, đau cố định, ấn vào đau nhói thêm, đau nhiều vào ban đêm hoặc nổi cục, lưỡi tím hoặc có nốt ứ huyết, mạch sáp.

Tác động vào huyệt Cách Du có thể điều trị đau thần kinh liên sườn

Trong trường hợp này, các lương y sẽ tác động vào các nhóm huyệt đạo sau: huyệt Huyết Hải, huyệt Nội Quan, huyệt Cách Du và huyệt Dương Lăng Tuyền. Khi tác động vào huyệt Huyết Hải và Cách Du sẽ giúp hoạt huyết giảm đau, tác động vào huyệt Dương Lăng Tuyền để thông hoạt kinh và huyệt Thiếu Dương là kinh chính chủ quản vùng sườn khỏi đau. Có hai biện pháp tác động, đó là:

• Xoa bóp: Vuốt dọc xương sườn và bấm ấn vào các huyệt kể trên, có thể vuốt thêm dọc lưng các du huyệt.
• Châm cứu trong vòng 25 - 30 phút/lần/ngày.

Trên đây là một vài thông tin về huyệt Cách Du cũng như một số cách tác động vào huyệt đạo này để điều trị một số bệnh lý. Để điều trị bệnh hiệu quả, quý đọc giả nên đến các cơ sở Đông y uy tín với các y bác sĩ có tay nghề châm cứu giỏi để nhanh chóng khỏi bệnh.

Như Nguyễn

Nguồn: Tổng hợp