Hội chứng khóa trong là gì? Nguyên nhân và triệu chứng của hội chứng khóa trong

Hội chứng khóa trong là gì? Nguyên nhân và những triệu chứng của hội chứng khóa trong như thế nào? Tất cả các vấn đề này sẽ được Hà An Pharmacy giải đáp trong bài viết dưới đây. Nếu bạn quan tâm đến hội chứng này, mời bạn theo dõi đến cuối bài viết nhé!

Hội chứng khóa trong là gì?

Hội chứng khóa trong có tên khoa học là Locked - in Syndrome, đây là một tình trạng bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh xảy ra khi cơ thể bị tê liệt hoàn toàn và người bệnh không thể cử động được bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể ngoại trừ đôi mắt. Bệnh nhân mắc phải hội chứng khóa trong vẫn có những ý thức và nhận thức như người bình thường, tuy nhiên lại không có khả năng điều khiển những nhóm cơ như nhai, nuốt, thở hoặc vận động, họ chỉ có thể cử động được mắt. Do đó, bệnh nhân thường sẽ không thể biểu đạt những suy nghĩ thành lời nói nên khả năng giao tiếp cũng dần mất đi. Vì thế, người bệnh thường biểu hiện ý muốn bằng những cử động từ mắt như chớp mắt, nháy mắt. 

Hội chứng khóa trong là một bệnh lý về hệ thần kinh não não bộ

Hội chứng khóa trong là một hội chứng có liên quan đến hệ thần kinh rất hiếm gặp. Bệnh lý này có thể xuất hiện ở cả giới nam và giới nữ với một tỷ lệ gần như ngang bằng nhau. Bệnh cũng có thể bắt gặp ở bất kỳ độ tuổi nào, trong đó những người thuộc nhóm tuổi trưởng thành khi mắc hội chứng khóa trong sẽ có khả năng tiến triển thành tình trạng đột quỵ hoặc chảy máu não hơn các bệnh nhân còn lại. Thực tế, trên lâm sàng bệnh lý này thường rất dễ bị bỏ sót nên hầu như chưa có một nghiên cứu khoa học nào có thể tổng hợp chính xác số lượng bệnh nhân thật sự mắc phải hội chứng khóa trong.

Nguyên nhân gây ra hội chứng khóa trong

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng khóa trong được xác định là do các tổn thương tại cầu não bên trong não bộ. Cầu não là một cấu trúc chứa nhiều dây thần kinh quan trọng trong việc đảm nhiệm chức năng kiểm soát các vận động có chủ ý cũng như dẫn truyền thông tin đến các cấu trúc khác của não và tủy sống. Cầu não thường gây ra sự tê liệt trong khi ngủ với những triệu chứng tương tự như hội chứng khóa trong nhưng chỉ diễn ra trong khoảng thời gian đó và có thể hồi phục lại khi thức giấc.

Khi người bệnh có những rối loạn hoặc có sự gián đoạn của những sợi thần kinh vận động này sẽ khiến việc điều khiển cơ và các dẫn truyền thông tin gặp nhiều trở ngại. Vì thế, bộ phận trung tâm não bộ điều khiển một số chức năng quan trọng của cơ thể như kiểm soát ngôn ngữ, phát âm, bó cơ… bị tổn thương nặng nề khi họ mắc phải hội chứng khóa trong. Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự gián đoạn này là do thiếu máu cung cấp lên não hoặc hiện tượng xuất huyết não làm cho một phần mô não bị hoại tử và mất đi.

Ngoài ra, có thêm một số nguyên nhân khác gây ra tình trạng này là u não, nhiễm trùng ở một số phần của não bộ, mất lớp myelin bao quanh tế bào thần kinh, bệnh lý teo xơ cứng cơ một bên (ALS) hoặc viêm đa dây thần kinh…

Viêm đa dây thần kinh là một trong các nguyên nhân gây ra hội chứng khóa trong

Triệu chứng bệnh của hội chứng khóa trong

Triệu chứng bệnh của hội chứng khóa trong hầu như sẽ xuất hiện ở khắp các hệ cơ quan và các bộ phận trên cơ thể, điển hình là tình trạng bị tê liệt toàn thân, người bệnh phải nằm liệt giường và không thể tự thực hiện các chăm sóc bản thân cơ bản mà cần sự giúp đỡ từ người thân, nhân viên y tế. Tuy nhiên, mắt là cơ quan duy nhất không bị tổn thương và có thể cử động lên xuống được nhưng không thể cử động mắt sang 2 bên được, vì thế bệnh nhân thường diễn đạt mong muốn của bản thân thông qua ánh mắt. Bệnh nhân cũng không thể thực hiện được một số hoạt động nhai, nuốt, tự thở, phát ra tiếng nói và những vận động thông thường.

Trên một bệnh nhân mắc hội chứng khóa trong thường được chẩn đoán là hôn mê trước đó, tuy nhiên sau khi tỉnh dậy, bệnh nhân mặc dù vẫn có ý thức nhưng bị bại liệt toàn thân ngoại trừ mắt nên đây được gọi là tình trạng hôn mê giả. Bên cạnh đó, khi thực hiện một số kích thích gây đau lên cơ thể của người bệnh, bệnh nhân thường không có phản ứng chống lại hoặc không né tránh các kích thích đau đó.

Người mắc hội chứng khóa trong có thể bị hôn mê

Khác với người sống thực vật, những bệnh nhân mắc hội chứng khóa trong mặc dù bị tổn thương cầu não nhưng không bị tổn thương phần não bộ phía trên. Chính nhờ đó, người bệnh vẫn có được những ý thức và nhận thức như người bình thường như nhìn, nghe, chu kỳ sinh hoạt đều đặn nhưng những người khỏe mạnh.

Trên lâm sàng, để phát hiện ra những đối tượng mắc phải hội chứng khóa trong thì ngoài các triệu chứng lâm sàng được kể như trên, bệnh nhân có thể sẽ được chỉ định chụp cộng hưởng từ sọ não nhằm tìm ra các tổn thương trên não, thực hiện kỹ thuật chụp SPECT hoặc PET nhằm khảo sát những tổn thương trên các cơ quan khác.

Phương pháp được áp dụng nhằm điều trị hỗ trợ hội chứng khóa trong cũng rất khó để thực hiện, nó cần sự phối hợp giữa nhân viên y tế, người bệnh và gia đình của bệnh nhân, bao gồm:

• Cải thiện và hỗ trợ chức năng hô hấp cho người bệnh.
• Phòng ngừa các biến chứng về viêm phổi, ngăn ngừa viêm loét hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu do nằm một chỗ quá lâu và ít vận động dẫn đến hình thành cục máu đông. 
• Thực hiện vật lý trị liệu cho người bệnh nhằm ngăn chặn tình trạng co thắt. 
• Thực hiện ngôn ngữ trị liệu thông qua sự chuyển động của mắt.
• Nếu bệnh nhân có các khối u, có thể thực hiện phẫu thuật thu hẹp khối u hoặc kiểm soát tình trạng quá liều thuốc để cải thiện tình trạng bệnh trên những bệnh nhân này.
• Sử dụng các điện cực gắn vào da đầu hoặc cấy ghép trong não của bệnh nhân.
• Thực hiện chế độ dinh dưỡng tốt, đảm bảo đầy đủ các dưỡng chất cho bệnh nhân.

Chụp cộng hưởng từ sọ não để đánh giá tổn thương trên não bộ

Tóm lại, hội chứng khóa trong là một tình trạng bệnh lý thần kinh xảy ra với tỷ lệ rất thấp. Tuy nhiên, hội chứng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh cũng như chất lượng cuộc sống của họ và có thể trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội. Vì thế, việc tìm hiểu căn nguyên gây ra hội chứng khóa trong cũng như nhận biết được các triệu chứng của hội chứng này nhằm giảm thiểu tối đa các yếu tố nguy cơ là điều rất cần thiết. Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị triệt để hội chứng khóa trong nhưng có thể áp dụng các biện pháp nhằm hỗ trợ giảm triệu chứng một cách hiệu quả nhất.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Vinmec