Có thể sử dụng thuốc giảm đau cho bà bầu không? Những điều thai phụ nên biết

Hiện nay, không có một hướng dẫn cụ thể nào cho việc sử dụng thuốc để điều trị các cơn đau cho bà bầu trong thai kỳ. Bác sĩ thường sẽ đánh giá dựa trên vấn đề sức khỏe của mẹ bầu và cân nhắc các rủi ro, lợi ích để đưa ra hướng chữa trị phù hợp. Dưới đây là một số thông tin về việc dùng thuốc giảm đau cho bà bầu mà bạn có thể tham khảo.

Trường hợp dùng thuốc giảm đau không kê đơn cho mẹ bầu

Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) bao gồm 2 loại đó là NSAID - thuốc chống viêm không steroid và paracetamol (acetaminophen). Chính bởi sự lưu hành rộng rãi đã khiến mọi người lầm tưởng rằng thuốc giảm đau OTC an toàn và có thể sử dụng cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy, bất kỳ loại thuốc nào cũng đều tiềm ẩn những rủi ro không phải ai cũng biết.

Trường hợp dùng thuốc giảm đau paracetamol cho mẹ bầu

Paracetamol thường được dùng để giảm đau đầu, giảm viêm họng, hạ sốt… Đây được xem là loại thuốc giảm đau cho bà bầu khá an toàn, có thể sử dụng được trong cả 3 tam cá nguyệt. Do đó, đây là loại thuốc trở thành lựa chọn ưu tiên hơn cả.

Dù vậy, mẹ bầu vẫn phải hết sức cẩn trọng khi dùng thuốc. Bởi vì các nghiên cứu trong thời gian gần đây đã phát hiện ra một số vấn đề đáng lo ngại. Theo đó, mẹ uống paracetamol trong thai kỳ thì trẻ sinh ra sẽ có một số vấn đề về hành vi trong thời thơ ấu như ADHD - rối loạn tăng động giảm chú ý hoặc mắc chứng tự kỷ.

Bên cạnh đó, nhiều nhà khoa học cũng ghi nhận việc paracetamol làm cản trở quá trình phát triển của thai nhi, tác động từ thuốc có thể làm ảnh hưởng đến não bộ, hệ thống tiết niệu, hệ thống sinh sản và cả bộ phận sinh dục của bé.

Trường hợp sử dụng thuốc giảm đau NSAID cho mẹ bầu

NSAID - thuốc chống viêm không steroid gồm các loại thuốc tiêu biểu như naproxen, ibuprofen hay aspirin. Đây là nhóm thuốc giảm đau cho bà bầu chỉ phù hợp để dùng trong tam cá nguyệt thứ nhất và thứ 2. Nếu đã mang thai đến tuần thứ 30 thì mẹ bầu không nên uống nhóm thuốc NSAID này.

Những ảnh hưởng cụ thể của thuốc giảm đau NSAID lên thai nhi như sau:

• Aspirin: Thuốc này có tác dụng làm chậm khả năng đông máu. Do đó, tuyệt đối tránh dùng aspirin trong tam cá nguyệt cuối và trước khi sinh để ngăn ngừa chảy máu nhiều trong quá trình sinh nở. Ở một số trường hợp ngoại lệ như mẹ bầu bị mắc tiền sản giật thì bác sĩ sẽ cân nhắc về việc kê đơn loại thuốc này.
• Naproxen và ibuprofen: Đây là 2 lựa chọn an toàn hơn so với aspirin. Trong 20 tuần đầu của thai kỳ, bạn có thể sử dụng loại thuốc giảm đau này. Và cần đặc biệt lưu ý, dù sử dụng thuốc giảm đau cho bà bầu nào thì bạn cũng phải tham khảo ý kiến của các bác sĩ để được tư vấn và đảm bảo an toàn khi dùng thuốc.

Trường hợp dùng thuốc giảm đau kê đơn cho mẹ bầu

Bên cạnh thuốc giảm đau không kê đơn thì thuốc giảm đau kê đơn cũng được sử dụng khá phổ biến trên thị trường. Thông thường là sẽ được bác sĩ chỉ định và kê trong toa thuốc để bệnh nhân mua và uống theo hướng dẫn.

Những loại thuốc giảm đau được kê đơn theo toa thường thuộc nhóm opioid (thuốc giảm đau gây nghiện). Do có chất gây nghiện nên người bệnh chỉ được phép uống loại thuốc này khi được chỉ định và có sự kiểm soát của bác sĩ. Những tên thuốc thuộc nhóm này có thể kể đến đó là: Meptazinol, fentanyl, codeine, morphine, buprenorphine, tramadol, oxycodone…

Thuốc giảm đau có chất gây nghiện thường được dùng để điều trị trong các trường hợp đau dữ dội, đau nghiêm trọng do chấn thương, phẫu thuật, thủ thuật nha khoa hoặc khi chuyển dạ, sinh nở… Do có tác dụng giảm đau mạnh mẽ nên opioid cũng gây ra nhiều tác dụng phụ trên mẹ bầu và em bé hơn.

Những rủi ro có thể gặp phải khi sử dụng nhóm thuốc giảm đau kê đơn này là sảy thai, thai lưu, sinh non, dị tật bẩm sinh… Trong trường hợp vẫn được sinh ra đời thì em bé có khả năng gặp một số vấn đề như khó thở, nhẹ cân, buồn ngủ nhiều làm ảnh hưởng đến khả năng bú mẹ của bé.

Khi quyết định phương pháp điều trị, bác sĩ sản khoa sẽ luôn cân nhắc về những lợi ích và rủi ro khi sử dụng thuốc giảm đau cho bà bầu. Bên cạnh đó, mẹ bầu uống loại thuốc này cần được theo dõi chặt chẽ và chăm sóc sức khỏe bởi đội ngũ y - bác sĩ sản khoa. Em bé sau sinh có thể sẽ cần được hỗ trợ về hô hấp và điều trị ngắn hạn các triệu chứng nghiện nếu như mẹ bầu có sử dụng thuốc giảm đau opioid khi sinh nở.

Cần lưu ý gì khi dùng thuốc giảm đau cho bà bầu?

Không ít chị em phụ nữ sẽ rơi vào trường hợp bất khả kháng phải sử dụng thuốc giảm đau trong giai đoạn đầu thai kỳ trước khi phát hiện mình có thể. Trong tình huống này mẹ bầu cũng không cần phải quá lo lắng, bởi vì những loại thuốc giảm đau phổ biến như paracetamol thường không gây hại quá lớn đến thai nhi.

Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc chống viêm không steroid thì mẹ bầu nên báo sớm cho bác sĩ biết để được hỗ trợ tư vấn và thay đổi thuốc trước tuần 30 của thai kỳ. Ngoài ra, với những mẹ bầu mắc các bệnh lý cần uống thuốc giảm đau kéo dài thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn được cách giảm đau an toàn và thích hợp hơn.

Về cơ bản, thuốc giảm đau cho bà bầu không nên là lựa chọn ưu tiên. Thay vào đó, mẹ bầu có thể thử trước những phương pháp giúp xoa dịu, giảm cơn đau ít gây tác hại hơn như chườm nóng/lạnh, hít thở sâu, tập thể dục nhẹ nhàng, thực hiện các kỹ thuật thư giãn… 

Nếu bắt buộc phải sử dụng thuốc giảm đau, cần cân nhắc kỹ lưỡng và có sự theo dõi sát sao, hướng dẫn điều chỉnh liều lượng, thời gian sử dụng của bác sĩ chuyên khoa. Bất cứ một thay đổi bất thường nào khi dùng thuốc bạn cũng nên trao đổi với bác sĩ ngay để được hướng dẫn xử lý đúng cách, an toàn, hiệu quả.

Đặc biệt lưu ý không mua và uống thuốc giảm đau cho bà bầu bừa bãi hoặc lạm dụng việc uống thuốc, dù là bất cứ loại thuốc nào đều có khả năng gây nguy hiểm đến thai nhi và sức khỏe mẹ bầu.

Trên đây là những thông tin về việc sử dụng thuốc giảm đau cho bà bầu. Hy vọng rằng đã giúp các chị em phụ nữ đang mang thai hiểu rõ hơn về điểm lợi - hại khi dùng thuốc giảm đau. Đây là vấn đề cần được quan tâm đúng mực để đảm bảo bạn có một thai kỳ khỏe mạnh và không gặp các rủi ro ngoài ý muốn nào bắt nguồn từ việc uống thuốc. 

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp