Run vô căn: Nguyên nhân, điều trị và cách dự phòng
Run vô căn là một tình trạng khiến cho người bệnh có biểu hiện run ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể, nhất là ở tay, gồm hai loại là run vận động và run tư thế. Run vô căn thường không gây nguy hiểm gì nhưng lại gây khó khăn và ảnh hưởng tới sinh hoạt của người bệnh. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng run vô căn và điều trị như thế nào? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Những dấu hiệu và triệu chứng của run vô căn
Run vô căn liên quan tới những chuyển động nhanh, nhỏ. Người bệnh có thể gặp triệu chứng run liên tục, thường xuyên hay thỉnh thoảng. Run có thể từ nhẹ tới nặng. Nếu tình trạng run của người bệnh ở mức độ nhẹ thì thường không ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng run ở mức độ nghiêm trọng, nó có thể cản trở tới những hoạt động bình thường của người bệnh.
Những triệu chứng của run vô căn là:
Run ở các bộ phận trên cơ thể nhất là ở bàn tay và cánh tay.
Không kiểm soát được tình trạng run trong thời gian ngắn.
Khó khăn trong việc cầm nắm, viết chữ, cạo râu, vẽ,…
Tình trạng run nặng lên khi hoạt động, căng thẳng hoặc sử dụng chất kích thích.
Giọng nói run run, không rõ từ ngữ khi nói chuyện.
Khó nhai và nuốt khi ăn.
Biến chứng có thể gặp khi bị run vô căn
Run vô căn tuy không gây nguy hiểm tới tính mạng, tuy nhiên những triệu chứng thường xấu đi theo thời gian. Nếu tình trạng run trở nên nghiêm trọng, người bệnh sẽ cảm thấy khó khăn trong sinh hoạt như cố gắng cầm nắm một vật gì đó để không bị đổ, ăn uống trở nên khó khăn,…
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.
Những ai có nguy cơ mắc phải (bị) run vô căn?
Hầu hết tất cả mọi đối tượng, lứa tuổi đều có khả năng bị run vô căn. Tuy nhiên, bệnh thường phổ biến hơn ở những người từ 40 tuổi trở lên.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc (bị) run vô căn
Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị run vô căn như là:
Gia định có người bị run vô căn;
Bị stress, mệt mỏi, lo âu;
Thời tiết rất nóng hoặc rất lạnh;
Sử dụng đồ uống có caffeine;
Hút thuốc lá.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh run vô căn
Hiện nay, nguyên nhân chính xác của tình trạng run vô căn vẫn chưa được biết. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy rằng chứng run vô căn là do tổn thương thần kinh ở một số phần của não bộ gây ra tình trạng tăng động không kiểm soát và gây ra run.
Các nhà khoa học đã chứng minh rằng có hơn 50% số ca run vô căn là do đột biến gen. Có 2 loại gen được xác định gây ra bệnh run vô căn là ETM1 và ETM2. Đây là nghiên cứu cho thấy rằng có thể gen đóng một vài trò quan trọng trong việc gây ra tình trạng run vô căn.
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của run vô căn
Chế độ sinh hoạt:
-
Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
-
Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
-
Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
-
Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
Chế độ dinh dưỡng:
Chưa có dữ liệu.
Phương pháp phòng ngừa run vô căn hiệu quả
Dưới đây là một số cách đơn giản có thể giúp phòng ngừa run vô căn, cụ thể:
-
Bỏ thuốc lá hoặc tránh xa khói thuốc lá.
-
Ngủ đủ giấc.
-
Luôn để tinh thần thoải mái.
-
Tập những bài tập thể dục phù hợp.
-
Tránh những thức uống như rượu bia, caffeine.
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán run vô căn
Bác sĩ thường có thể chẩn đoán run vô căn thông qua tiền sử bệnh, những triệu chứng của người bệnh và tiến hành thăm khám lâm sàng.
Không có xét nghiệm riêng biệt nào để chẩn đoán run vô căn. Thông thường, bác sĩ sẽ làm những xét nghiệm để loại trừ những tình trạng khác có thể gây ra triệu chứng của người bệnh.
Bác sĩ sẽ kiểm tra hoạt động của hệ thần kinh như là:
Phản xạ của gân và cơ bắp;
Dáng đi;
Khả năng cảm nhận một số cảm giác.
Xét nghiệm máu và nước tiểu để loại trừ các nguyên nhân gây run, bao gồm:
Bệnh tuyến giáp;
Các vấn đề về trao đổi chất;
Tác dụng phụ của thuốc.
Chẩn đoán hình ảnh (chụp X-quang, CT, MRI) để loại trừ những nguyên nhân như viêm não, u não,…
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh quét chận vận chuyển dopamine để loại trừ cơn run của người bệnh là do bệnh Parkinson gây ra.
Phương pháp điều trị run vô căn
Run vô căn có thể không cần phải điều trị nếu các triệu chứng của người bệnh nhẹ. Tuy nhiên, nếu triệu chứng run vô căn ngày càng tăng và làm ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày của người bệnh, hãy thảo luận với bác sĩ về việc điều trị phù hợp.
Điều trị bằng thuốc
Thuốc chẹn beta: Thường được sử dụng để điều trị huyết áp cao, thuốc chẹn beta như propranolol giúp làm giảm chứng run ở một số người. Tuy nhiên, thuốc chống chỉ định ở những trường hợp như block nhĩ thất độ 2 hoặc 3, hen suyễn, tiểu đường type 1.
Thuốc chống động kinh: Primidone, gabapentin và topiramate có thể có hiệu quả ở những người không đáp ứng với thuốc chẹn beta.
Thuốc an thần nhẹ: Prazolam và clonazepam.
Thuốc thuốc chẹn kênh canxi: Flunarizine và Nimodipine.
Thuốc tiêm OnabotulinumtoxinA (Botox): Hữu ích trong việc điều trị một số dạng run nhất là run ở đầu và giọng nói.
Phẫu thuật
Phẫu thuật được thực hiện nếu tình trạng run của người bệnh trở nên nghiêm trọng hơn và người bệnh không đáp ứng với thuốc. Các biện pháp phẫu thuật được sử dụng hiện nay là: Phẫu thuật mở đồi thị và kích thích não sâu. Tuy nhiên, kỹ thuật này tại Việt Nam đang còn rất hạn chế.