Đau cổ vai gáy: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều tri
Bệnh đau cổ vai gáy là tình trạng mà cơ ở vùng cổ và vai trở nên co cứng, gây ra đau đớn và hạn chế vận động khi quay cổ hoặc quay đầu. Nguyên nhân có thể bao gồm cố gắng quá mức, gãy xương, bong gân, hoặc căng cơ. Tình trạng này không chỉ làm người bệnh mệt mỏi và khó chịu mà còn có thể cảnh báo các bệnh xương khớp nghiêm trọng như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm cổ và gai cột sống, gây chèn ép rễ thần kinh cột sống
Những triệu chứng của đau mỏi vai gáy
Triệu chứng của đau cổ vai gáy bao gồm:
- Đau nhức nhẹ tại một điểm giữa cổ và vai hoặc lan tỏa cả vùng rộng trên vai hoặc trên cổ.
- Cảm giác đau ở cổ hoặc vai nhiều hơn khi ấn vào.
- Cảm giác ngứa ran, tê lan dần xuống vai, cánh tay bàn tay.
- Cơn đau nhói có thể xuất hiện rồi biến mất, có thể lan xuống vai, cánh tay hoặc bàn tay.
- Cảm giác cứng vùng cổ vai gáy và hạn chế chuyển động ở cổ và vai, khả năng quay đầu hoặc nhấc cánh tay.
- Trong một số trường hợp, người bệnh còn khó quay đầu sang một bên, thậm chí không thể chơi thể thao, ngồi, ngủ.
- Đau có thể lan đến vai, cánh tay hoặc bàn tay.
Tìm hiểu thêm: Đau vai gáy lan xuống cánh tay là bị bệnh gì?
Tác động của đau cổ vai gáy đối với sức khỏe
Các bác sĩ cảnh báo, đau cổ vai gáy không chỉ gây hạn chế vận động tại vùng cổ vai gáy mà các cơn đau còn có xu hướng lan sang các vùng lân cận, gây cảm giác tê bì, châm chích, khiến người bệnh cảm thấy vô cùng khó chịu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Biến chứng có thể gặp khi mắc đau mỏi cổ vai gáy
Trong một số trường hợp không được điều trị đúng hướng và kịp thời, đau cổ vai gáy có thể tiến triển nặng và gây ra một loạt các biến chứng nguy hiểm, trong đó phải kể đến rối loạn tiền đình, rối loạn cảm giác tứ chi, tăng nguy cơ thiếu máu não, thậm chí là bại liệt một hoặc hai tay.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn cần đến gặp bác sĩ khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường sau đây:
- Các cơn đau kéo dài trên 1 tuần và không có dấu hiệu thuyên giảm.
- Mức độ đau và tần suất các cơn đau tăng dần, thậm chí đau cả khi nghỉ ngơi.
- Đau kèm theo một loạt các triệu chứng khó chịu khác như hoa mắt, chóng mặt, sốt, khó thở và buồn nôn…
- Đau cổ vai gáy cấp tính với các cơn đau dữ dội, xảy ra sau khi người bệnh bị chấn thương, gây tổn thương cơ và dây chằng.
- Xuất hiện khối u bất thường ở vùng đầu hoặc cổ.
Xem thêm: Đau vai gáy nên khám ở bệnh viện nào?
Những ai có nguy cơ mắc phải đau cổ vai gáy?
Những người có nguy cơ cao mắc bệnh đau cổ vai gáy bao gồm: công nhân văn phòng, tài xế, và lao động nặng do thường xuyên phải giữ tư thế lâu hoặc căng thẳng cơ bắp. Ngoài ra, những người mắc bệnh lý như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, lao, hoặc ung thư vùng cổ cũng có nguy cơ cao gặp phải tình trạng đau mỏi vai gáy kéo dài.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải đau cổ vai gáy
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ đau cổ vai gáy là:
Tuổi tác: Theo thời gian, cơ thể sẽ trải qua quá trình lão hóa và hệ cơ xương khớp cũng dần bị thoái hóa và suy giảm chức năng. Đây chính là lời lý giải cho tỷ lệ người cao tuổi bị đau cổ vai gáy cao hơn người trẻ.
Thời tiết: Mỗi khi giao mùa, đặc biệt là khi trời trở lạnh, do áp lực không khí giảm và các mạch máu có xu hướng co lại. Điều này khiến cho khả năng vận chuyển oxy và máu giảm gây ra tình trạng đau mỏi vai gáy.
Thiếu hụt dinh dưỡng: Việc cơ thể thiếu hụt các vitamin khoáng chất cần thiết, đặc biệt là canxi sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của thần kinh và xương khớp. Điều này khiến bạn dễ bị tê bì và nhức mỏi vùng cổ vai gáy.
Nguyên nhân gây đau cổ vai gáy có thể do thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ, căng cơ, viêm dây thần kinh cánh tay, tư thế xấu, và chấn thương mô mềm. Bệnh có thể xuất hiện sau khi ngủ dậy hoặc sau khi làm việc nặng, và tình trạng này trở nên tồi tệ hơn khi vận động cổ hoặc khi thời tiết thay đổi. Trong một số trường hợp hiếm gặp, đau cổ vai gáy có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim hoặc khối u đỉnh phổi.
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của đau cổ vai gáy
Chế độ sinh hoạt: Một chế độ sinh hoạt khoa học sẽ giúp người bệnh cải thiện đáng kể triệu chứng đau vai gáy. Theo các bác sĩ chuyên khoa, người bệnh đau cổ vai gáy bên phải hoặc đau cổ vai gáy bên trái gáy cần hạn chế các hoạt động xoay mạnh đốt sống cổ, hạn chế việc ngồi hay nằm một chỗ quá lâu và tránh tuyệt đối việc lao động nặng. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên thường xuyên tập luyện các động tác thể dục nhẹ nhàng để thư giãn cơ. Hành động này cũng sẽ giúp người bệnh giảm đáng kể tình trạng đau nhức cổ vai gáy.
Chế độ dinh dưỡng: Người bệnh cần đảm bảo dinh dưỡng, đồng thời bổ sung thêm các loại khoáng chất cần thiết tốt cho hệ xương khớp như canxi, omega-3, các vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin D, glucosamine và chondroitin… Ngoài ra, người bệnh cần hạn chế các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ cũng như nói không với các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá…
Tìm hiểu thêm: Đau cổ vai gáy ăn gì và kiêng gì để bệnh phục hồi nhanh chóng?
Phương pháp phòng ngừa đau cổ vai gáy hiệu quả
Để phòng ngừa tình trạng đau cổ vai gáy, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
- Không ngồi hay nằm quá lâu trong một thời gian dài. Bạn nên thay đổi tư thế hoặc đứng lên đi lại và thực hiện các động tác giãn cơ vùng cổ vai gáy sau mỗi 45 - 60 phút làm việc.
- Chăm chỉ rèn luyện thể lực và vận động bằng cách duy trì thói quen tập thể dục thể thao. Bạn nên chọn cho mình những bài tập nhẹ nhàng và phù hợp với thể trạng của bản thân.
- Bạn nên đan xen giữa làm việc và nghỉ ngơi một cách hợp lý. Bên cạnh đó, bạn có thể áp dụng các phương pháp thư giãn như xoa bóp, massage vùng cổ vai gáy để giúp máu lưu thông tốt hơn.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học: Đảm bảo đầy đủ các dưỡng chất cần thiết, không bỏ bữa, bổ sung nhiều các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất thiết yếu…
- Khi ngủ, bạn nên lựa chọn gối có độ cao phù hợp. Việc sử dụng gối quá cao có thể hạn chế sự lưu thông máu vùng cổ vai gáy và dễ gây đau mỏi vùng cổ vai gáy.
- Luôn giữ tâm lý thoải mái, hạn chế căng thẳng và stress để giảm nguy cơ đau nhức cơ xương khớp.
- Duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ 3 - 6 tháng/lần để theo dõi sức khỏe, đồng thời phát hiện sớm những vấn đề sức khỏe bất thường (nếu có) và can thiệp kịp thời (nếu cần).
Xem thêm: Khi trời lạnh đau vai gáy phải làm sao?
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán đau cổ vai gáy
Một số phương pháp được áp dụng trong xét nghiệm và chẩn đoán đau cổ vai gáy bao gồm:
- Thăm khám và kiểm tra sức khỏe toàn thân: khái thác tiền sử để loại bỏ khả năng có bệnh khác.
- Chụp X-quang: Thông qua hình ảnh X-quang thu được, các bác sĩ sẽ thấy được khe hẹp giữa hai đốt sống, khối u…
- Chụp CT: Phương pháp này cho ra hình ảnh cắt ngang chi tiết bên trong của vùng cổ vai gáy.
- Chụp cộng hưởng từ: Phương pháp này cho thấy các yếu tố liên quan đến dây thần kinh, dây chằng và tủy sống.
- Chụp tủy sống: Phương pháp này có thể thay thế cho phương pháp chụp cộng hưởng từ.
Phương pháp điều trị đau cổ vai gáy hiệu quả
Khi được chẩn đoán là đau cổ vai gáy, các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả dựa trên mức độ đau cũng như tình trạng sức khỏe của người bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị đau cổ vai gáy, bạn đọc có thể tham khảo:
Sử dụng thuốc
Trường hợp đau cổ vai gáy ở mức độ nặng, nhiều người thường lựa chọn cách sử dụng thuốc để giảm nhanh các cơn đau nhức. Một số loại thuốc đem lại hiệu quả trong trường hợp này là Naproxen, Acetaminophen, Ibuprofen…
Tuy nhiên, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc để tránh gây ra những hậu quả khôn lường.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị đau cổ vai gáy được áp dụng rộng rãi hiện nay. Với cơ chế giúp kéo giãn các mô mềm quanh khớp, thông qua các bài tập giãn cơ, duỗi vai… kết hợp với các liệu pháp thủy liệu, nhiệt liệu… giúp cải thiện đáng kể tình trạng đau mỏi cổ vai gáy.
Trước khi thực hiện các bài tập, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn thực hiện đúng cách và tăng hiệu quả điều trị. Việc tập sai cách sẽ khiến tình trạng đau nhức trở nên trầm trọng hơn.
Phẫu thuật
Đa số các trường hợp đau cổ vai gáy không cần phải can thiệp phẫu thuật. Song, trong một số trường hợp đặc biệt, các bác sĩ vẫn có thể sẽ cân nhắc có nên chỉ định phẫu thuật hay không. Đặc biệt sau phẫu thuật, bạn cần chăm sóc sức khỏe thật cẩn thận để tránh làm tổn thương vùng cổ vai gáy.
Tìm hiểu ngay: Các phương pháp vật lý trị liệu cổ vai gáy hiệu quả mà bạn có thể tham khảo