Bụi phổi silic là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh
Bệnh bụi phổi silic là một bệnh phổ thường xảy ra trong những môi trường hít phải bụi có chứa silica. Đó là một tinh thể nhỏ được tìm thấy trong cát, đá hoặc quặng khoáng chất như thạch anh. Theo thời gian, silica có thể tích tụ trong phổi và đường thở. Điều này dẫn đến hình thành mô sẹo gây khó thở.
Những dấu hiệu và triệu chứng của bụi phổi silic
Các triệu chứng ban đầu như: Ho dai dẳng, đờm, khó thở là một triệu chứng ban đầu của bệnh bụi phổi silic.
Các triệu chứng sau đó bao gồm:
Khó thở;
- Mệt mỏi;
- Giảm cân;
- Đau ngực;
- Sốt đột ngột;
- Hụt hơi;
- Chân bị sưng;
- Môi xanh tái.
Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh bụi phổi silic
Nếu bị bệnh bụi phổi silic mãn tính, có nguy cơ mắc bệnh lao, cúm và viêm phổi cao hơn. Hãy làm các xét nghiệm lao thường xuyên và một mũi tiêm phòng cúm và viêm phổi hàng năm.
Bệnh bụi phổi silic cũng làm tăng tỷ lệ mắc các bệnh phổi nghiêm trọng sau:
- Ung thư phổi;
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD);
- Viêm phế quản mãn tính;
- Bệnh xơ cứng bì;
- Bệnh lao.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.
Những ai có nguy cơ mắc phải bụi phổi silic?
Hầu hết mọi người bị bệnh bụi phổi silic vì họ tiếp xúc với bụi silic tại nơi làm việc.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bụi phổi silic
Làm việc trong những lĩnh vực này làm tăng nguy cơ mắc cao hơn: Khai thác mỏ, ngành thép, thạch cao hoặc vách thạch cao, sản xuất kính, sửa chữa đường, thợ xây, nông nghiệp.
Bệnh bụi phổi silic là phản ứng của cơ thể với sự tích tụ bụi silic trong phổi. Khi hít thở silica, các hạt bụi nhỏ sẽ lắng sâu vào đường thở. Các mảng sẹo hình thành trên mô phổi. Sẹo cứng lại và làm tổn thương phổi, và điều này khiến khó thở.
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bụi phổi silic
Chế độ sinh hoạt:
Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.
Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
Bệnh nhân cần lạc quan vì tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.
Chế độ dinh dưỡng:
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng.
Phương pháp phòng ngừa bụi phổi silic hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:
Ngừng hút thuốc vì nó làm cho tổn thương phổi thậm chí còn tồi tệ hơn. Tránh khói thuốc và các khu vực có nhiều khói bụi, ô nhiễm không khí và các chất gây dị ứng.
Hạn chế tiếp xúc với silica.
Đeo khẩu trang hoặc quần áo bảo hộ khác trong khi làm việc.
Sử dụng mặt nạ phòng độc để bảo vệ khỏi hít phải silica.
Không ăn hoặc uống gần bụi silica.
Rửa tay và mặt trước khi ăn.
Tắm rửa và thay quần áo sau khi làm việc.
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bụi phổi silic
Các xét nghiệm để giúp chẩn đoán bệnh bụi phổi silic bao gồm:
- Chụp X-quang hoặc CT ngực kiểm tra phổi để tìm vết sẹo.
- Nội soi phế quản để kiểm tra tổn thương.
- Sinh thiết để tìm các dấu hiệu của bệnh bụi phổi silic.
- Xét nghiệm đờm giúp đánh giá các bệnh phổi khác, như bệnh lao (TB).
Phương pháp điều trị bụi phổi silic hiệu quả
Hiện không có cách chữa khỏi bệnh bụi phổi silic. Điều trị hỗ trợ có thể giúp kiểm soát các triệu chứng.
Thuốc
Steroid dạng hít làm giảm chất nhầy ở phổi.
Thuốc giãn phế quản giúp làm giãn đường thở khiến dễ thở hơn.
Liệu pháp oxy
Bổ sung oxy để giúp giảm mệt mỏi.
Phẫu thuật ghép phổi
Phẫu thuật trong trường hợp bị tổn thương phổi nặng.