Xạ trị thực quản khi nào được chỉ định cho bệnh nhân ung thư?

Xạ trị thực quản đóng vai trò quan trọng trong điều trị ung thư thực quản, có thể là phương pháp điều trị độc lập hoặc kết hợp với phẫu thuật và hóa trị. Xạ trị có thể giúp thu nhỏ khối u, cải thiện tỷ lệ sống sót và làm giảm các triệu chứng ở những bệnh nhân mắc bệnh ở giai đoạn tiến triển. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải theo dõi các tác dụng phụ và cung cấp dịch vụ chăm sóc phù hợp để hỗ trợ quá trình phục hồi và sức khỏe của bệnh nhân.

Tìm hiểu về ung thư thực quản và cách điều trị

Ung thư thực quản là một loại khối u ác tính bắt nguồn từ các tế bào biểu mô của thực quản, ống nối họng với dạ dày. Dựa trên các đặc điểm mô học, ung thư thực quản có thể được chia thành hai loại chính:

• Ung thư biểu mô tế bào vảy: Dạng ung thư thực quản phổ biến nhất, thường gặp ở phần ba trên và giữa của thực quản.
• Ung thư biểu mô tuyến: Bắt nguồn từ các tuyến tiết chất nhầy, thường ảnh hưởng đến phần ba dưới của thực quản.

Việc điều trị ung thư thực quản phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm kích thước, vị trí và giai đoạn của khối u, cũng như sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm phẫu thuật, xạ trị thực quản, hóa trị thực quản và các phương thức khác như liệu pháp laser và quang động. Xạ trị thực quản đặc biệt quan trọng và có thể được sử dụng ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh để kiểm soát tế bào ung thư, thu nhỏ khối u và làm giảm các triệu chứng.

Khi nào xạ trị thực quản được chỉ định cho bệnh nhân ung thư?

Xạ trị thực quản bao gồm việc sử dụng các tia năng lượng cao để nhắm mục tiêu và tiêu diệt các tế bào ung thư trong khu vực điều trị. Kỹ thuật này có thể được áp dụng trong các trường hợp khác nhau:

Xạ trị trước phẫu thuật

Xạ trị thực quản có thể được chỉ định trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u, giúp việc cắt bỏ bằng phẫu thuật tiến hành được dễ dàng hơn. Với công dụng giảm kích thước khối u, phương pháp xạ trị thực quản này giúp tăng tính an toàn và thành công của quy trình phẫu thuật.

Xạ trị sau phẫu thuật

Trong trường hợp đã phẫu thuật để cắt bỏ khối u, xạ trị thực quản có thể được sử dụng sau đó để nhắm mục tiêu vào bất kỳ tế bào ung thư nào còn sót lại, giúp giảm nguy cơ tái phát. Hình thức xạ trị bổ trợ này đảm bảo không còn tế bào nào sót lại, tăng khả năng phục hồi hoàn toàn.

Đối tượng không phẫu thuật

Đối với những bệnh nhân không thể phẫu thuật do kích thước hoặc vị trí của khối u hoặc các vấn đề sức khỏe khác, xạ trị thực quản có thể là phương pháp điều trị chính. Phương pháp này đặc biệt hữu ích đối với những người không đủ sức khỏe để phẫu thuật hoặc có khối u không thể phẫu thuật.

Xạ trị thực quản kết hợp với hóa trị

Trong một số trường hợp, đặc biệt là khi khối u lớn hoặc ở vị trí khó tiếp cận, xạ trị được kết hợp với hóa trị. Sự kết hợp này có tác dụng thu nhỏ khối u, giúp phẫu thuật khả thi hơn hoặc đóng vai trò là phương pháp điều trị chính nếu phẫu thuật không phải là lựa chọn.

Giảm triệu chứng ở giai đoạn tiến triển

Đối với những bệnh nhân ung thư thực quản tiến triển, khi khối u không thể cắt bỏ hoàn toàn, xạ trị có thể giúp giảm các triệu chứng như đau và khó nuốt. Phương pháp chăm sóc giảm nhẹ này cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân bằng cách giải quyết tình trạng khó chịu do khối u gây ra.

Các loại xạ trị cho ung thư thực quản

Có hai hình thức xạ trị chính được sử dụng để điều trị ung thư thực quản:

Xạ trị ngoài

Đây là hình thức xạ trị được sử dụng phổ biến nhất cho ung thư thực quản. Trong phương pháp này, bác sĩ sẽ điều khiển một thiết bị bên ngoài cơ thể bệnh nhân để hướng các chùm tia bức xạ năng lượng cao vào khối u. Phương pháp điều trị như thế thường được thực hiện nhiều lần, khoảng cách từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào phác đồ điều trị.

Xạ trị trong (xạ trị áp sát)

Với phương thức xạ trị này, bác sĩ sẽ dùng một ống dài (nội soi) tiến vào thực quản, đưa vật liệu phóng xạ đến gần các tế bào ung thư. Có hai cách tiếp cận đối với hình thức điều trị này:

Xạ trị áp sát liều cao

Bao gồm việc đặt một liều bức xạ cao gần khối u trong vài phút vào mỗi lần điều trị.

Xạ trị áp sát liều thấp

Nồng độ vật liệu phóng xạ thấp hơn được đặt gần khối u trong một đến hai ngày trong mỗi lần thực hiện.

Cả hai phương pháp kể trên đều nhằm mục đích nhắm trực tiếp hơn vào khối u trong khi giảm thiểu tiếp xúc với bức xạ đối với các mô khỏe mạnh.

Tác dụng phụ của xạ trị thực quản đối với bệnh nhân ung thư

Xạ trị mặc dù có hiệu quả trong việc tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các mô khỏe mạnh gần đó, dẫn đến các tác dụng phụ. Một số tác dụng phụ thường gặp ở bệnh nhân ung thư thực quản đang xạ trị bao gồm:

Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và nôn

Những triệu chứng này thường gặp trong quá trình xạ trị vì phương pháp điều trị này có thể ảnh hưởng đến mức năng lượng tổng thể của cơ thể và hệ tiêu hóa. Bệnh nhân có thể cảm thấy cực kỳ mệt mỏi và mất hứng thú với thức ăn, có thể dẫn đến sụt cân.

Viêm da ở vùng điều trị

Khoảng một phần ba bệnh nhân ung thư thực quản được xạ trị gặp phải các vấn đề về da như viêm da, loét hoặc hoại tử ở vùng tiếp xúc với bức xạ. Kích ứng và nhạy cảm da là tình trạng phổ biến và trong những trường hợp nghiêm trọng, da có thể bị hoại tử.

Khó nuốt

Xạ trị có thể gây viêm niêm mạc thực quản, dẫn đến đau khi nuốt (viêm thực quản) hoặc khó nuốt. Điều này có thể khiến bệnh nhân khó ăn uống bình thường.

Viêm phổi do xạ trị

Trong những trường hợp xạ trị kết hợp với hóa trị, bệnh nhân có thể bị viêm phổi do xạ trị. Tác dụng phụ nghiêm trọng này thường xảy ra sau hai đến bốn tuần điều trị và có thể gây ra các triệu chứng như ho, khó thở và đau ngực.

Tóm lại, xạ trị thực quản là một trong những phương pháp được áp dụng phổ biến trong điều trị cho bệnh nhân mắc ung thư thực quản. Dù mang lại hiệu quả cao song xạ trị thực quản cũng kéo theo nhiều tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân đã đề cập trong bài viết. Do đó, việc chăm sóc bệnh nhân ung thư đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa trong và sau khi xạ trị là điều cần thiết để đảm bảo quá trình điều trị có hiệu quả cũng như kiểm soát các tác dụng phụ.