Bệnh viêm tụy cấp khi mang thai có nguy hiểm không?

Viêm tụy cấp là bệnh lý nội khoa nguy hiểm nhưng khá hiếm gặp ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, sức khỏe thai kỳ rất quan trọng nên mẹ bầu cần theo dõi cẩn trọng hơn bình thường, đề phòng những biến chứng để tránh ảnh hưởng đến thai nhi. Vậy viêm tụy cấp là gì? Viêm tụy cấp khi mang thai có nguy hiểm không? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Hà An Pharmacy để giải đáp thắc mắc trên.

Viêm tụy cấp là gì? Nguyên nhân gây viêm tụy cấp khi mang thai

Viêm tuỵ cấp là một tiến trình tự huỷ nhu mô do men tụy gây ra. Chức năng sinh lý bình thường của tụy là tiết ra các men amylase, lipase, trypsin… để góp phần tiêu hoá thức ăn. Tuy nhiên, các men tuỵ này khi được tiết ra sẽ ở trạng thái không hoạt động, chúng chỉ được hoạt hoá khi xuống đến tá tràng. Nhưng do một nguyên nhân nào đó làm tăng độ nhạy cảm của tế bào tụy với acid, cholecystokinin, acetylcholine nên các men này đã bị hoạt hóa ngay lập tức khi vẫn đang nằm trong tuyến tụy từ đó gây phá huỷ các mô tụy và dẫn đến tình trạng viêm tụy cấp

Viêm tụy cấp là bệnh lý hiếm gặp ở phụ nữ mang thai, tỷ lệ mắc chỉ chiếm khoảng 1/1.000 - 3/10.000. Viêm tụy cấp khi bị mang thai thường xuất hiện trong tam cá nguyệt giữa và cuối thai kỳ, trong đó có đến 43 - 62.5% xuất hiện ở 3 tháng cuối. Lượng triglycerid máu tăng cao, rối loạn nội tiết tố, kích thước thai quá lớn ở giai đoạn cuối thai kỳ gây tăng áp lực trong ổ bụng… là những nguyên nhân có thể gây viêm tụy cấp khi mang thai. 

Đây là một bệnh lý nội khoa khá nguy hiểm cho người bệnh (khoảng 10% bệnh nhân viêm tụy cấp cần điều trị hồi sức tích cực) nhưng chẩn đoán lại khá khó khăn do dễ nhầm lẫn với các bệnh khác hoặc người bệnh chủ quan nên đến khi điều trị bệnh đã tiến triển nặng. Vì vậy, mẹ bầu cần hết sức chú ý đến các vấn đề sức khỏe, nếu có những dấu hiệu bất thường cần đến khám ngay tại các cơ sở y tế để kịp thời phát hiện và điều trị.

Triệu chứng của bệnh viêm tụy cấp thai kỳ

Các triệu chứng của bệnh viêm tuỵ cấp khi mang thai cũng giống như các triệu chứng của người bình thường.

Triệu chứng toàn thân

Thông thường, những bệnh nhân mắc bệnh viêm tụy cấp sẽ không có biểu hiện toàn thân. Những biểu hiện này cũng không có sự tương ứng song song với mức độ nặng của bệnh do dấu hiệu thực thể còn khá nghèo nàn. Các triệu chứng toàn thân của bệnh viêm tụy cấp bao gồm:

• Sốt có thể xuất hiện trong 2 - 3 ngày đầu.
• Vàng da nhẹ, kín đáo.
• Tụt huyết áp.
• Rối loạn ý thức.
• Thiểu niệu.
• Rối loạn nhu động gây liệt ruột.
• Tràn dịch ổ bụng ở những ca nặng.

Đau bụng

Người bệnh đột ngột cảm thấy đau dữ dội vùng thượng vị, ¼ trên phải hay trái rồi lan ra sau lưng. Cơn đau thường xuất hiện sau một bữa ăn thịnh soạn, nhiều chất đạm, mỡ hoặc sau khi người bệnh sử dụng rượu bia. Không có tư thế giảm đau và cơn đau có thể kéo dài trong vòng vài giờ.

Vị trí đau trong viêm tuỵ cấp rất giống với cơn đau trong bệnh dạ dày, nhiều người còn lầm tưởng là cơn đau dạ dày do dung nạp thực phẩm không phù hợp. Chỉ đến khi cơn đau nghiêm trọng, kéo dài từng cơn, lan ra các khu vực xung quanh người bệnh mới tới các cơ sở y tế để thăm khám.

Các triệu chứng khác

Ngoài triệu chứng đau bụng khá điển hình thì bệnh viêm tụy cấp thai kỳ còn có thể có những triệu chứng đi kèm như sau:

• Buồn nôn, nôn: Nôn trong bệnh viêm tụy cấp khá đặc biệt so với nôn trong những bệnh tiêu hóa thông thường. Dấu hiệu nôn trong viêm tụy cấp khá nghiêm trọng, người bệnh có thể thấy chất nôn có thức ăn và kèm theo cả dịch mật, dịch dạ dày và máu. Hơn nữa, sau khi nôn người bệnh không cảm thấy đỡ đau bụng giống như các bệnh lý khác.
• Bí trung đại tiện: Thông thường, những bệnh nhân mắc viêm tụy cấp thể hoại tử sẽ cảm thấy căng chướng vùng bụng, khó chịu, không trung tiện và đại tiện được.

Bệnh viêm tuỵ cấp có nguy hiểm không?

Viêm tuỵ cấp nếu không được điều trị kịp thời sẽ tiến triển rất nhanh và phức tạp, không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến tụy mà những cơ quan khác cũng có thể bị ảnh hưởng, thậm chí dẫn tới tử vong. Dưới đây là một số biến chứng của bệnh viêm tụy cấp thai kỳ:

• Suy thận: Viêm tụy cấp có thể gây suy thận nặng, đôi khi bệnh nhân cần điều trị lọc máu dài ngày.
• Tổn thương hô hấp: Phổi là cơ quan quan trọng của bộ máy hô hấp, viêm tụy cấp có thể gây ra những thay đổi hóa sinh bên trong cơ thể từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi O₂ tại phổi dẫn đến giảm O₂ máu.
• Nang giả tụy: Viêm tụy cấp có thể khiến các dịch lỏng và mảnh vụn tích tụ trong các túi giống như nang trong tuyến tụy. Khi nang đạt kích thước lớn và vỡ ra có thể gây các biến chứng chảy máu nặng và nhiễm trùng.
• Sốc: Đây là một trong những biến chứng nặng xảy ra ngay ở những ngày đầu của bệnh. Sốc có 2 nguyên nhân, một là sốc do nhiễm khuẩn nặng, hai là sốc do xuất huyết. Sốc do nhiễm khuẩn xảy ra muộn hơn, thường vào tuần thứ 3 của bệnh.
• Xuất huyết: Dấu hiệu xuất huyết có thể xuất hiện ngay tại tuyến tụy, trong xoang bụng hoặc trong ống tiêu hoá. Biến chứng này thường xuất hiện trong tuần đầu tiên khi bệnh nhân có dấu hiệu viêm. Những bệnh nhân có biến chứng xuất huyết đa phần đều có tiên lượng nặng.
• Tử vong: Trường hợp không được chẩn đoán và xử trí kịp thời, sản phụ có thể bị áp xe hoặc suy đa cơ quan. Nguy cơ tử vong của mẹ và con lên đến 20 - 50%.

Việc chấm dứt thai kỳ trong bệnh lý viêm tụy cấp có thể được chỉ định tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh, khả năng đáp ứng điều trị và tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Viêm tụy cấp khi mang thai khá hiếm gặp nhưng nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. Vì vậy, khi thấy xuất hiện triệu chứng bất thường mẹ bầu hãy đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị. Cuối cùng, xin kính chúc bạn đọc nhiều sức khoẻ, mong rằng bạn sẽ tin tưởng và ủng hộ Hà An Pharmacy trong tương lai!

Vũ Ánh

Nguồn tham khảo: melatec.vn