Tìm hiểu về sỏi mật ở người già

Sỏi mật ở người già là căn bệnh phổ biến và hay mắc phải nhưng không phải ai cũng nhận biết được và điều trị. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Nhà thuốc Hà An để có thêm những thông tin hữu ích về căn bệnh sỏi thận ở người già nhé!

Mật là gì?

Mật là cơ quan nằm bên dưới gan có chức năng dự trữ mật do gan tiết ra, hoạt động co bóp để đẩy dịch mật xuống ruột non giúp tiêu hóa thức ăn trước và sau bữa ăn. Sự mất cân bằng của các thành phần trong túi mật và rối loạn chuyển hóa dịch mật dẫn đến sự lắng đọng bất thường và lâu ngày hình thành sỏi mật.

Sỏi mật là gì?

Sỏi mật ở người già gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hoá

Sỏi mật là một trong những bệnh rối loạn tiêu hóa xảy ra khi có sỏi cholesterol, sỏi sắc tố hoặc sỏi hỗn hợp trong túi mật và hệ thống ống mật chủ trong gan. Khoảng 80% trường hợp sỏi mật chủ yếu là do cholesterol trong mật cao, vượt quá khả năng hòa tan của muối mật. 20% còn lại có thể bị sỏi sắc tố mật, liên quan đến nồng độ bilirubin sắc tố mật cao bất thường. 

Sỏi mật gây tắc nghẽn dịch mật thành từng đợt, nếu kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng viêm đường mật, túi mật (90% bệnh nhân bị sỏi đường mật nhập viện do bị viêm túi mật) cấp tính hoặc mãn tính, viêm tụy cấp, nặng hơn nữa là sốc do nhiễm trùng đường mật, hoại tử túi mật, viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn huyết… Nếu không xử lý kịp thời, nhanh chóng, thậm chí có thể gây tử vong.

Hình thành sỏi mật ở người già do đâu?

Chế độ ăn thiếu chất béo, chất đạm nhưng quá nhiều cholesterol, béo phì, nhiễm trùng đường mật, xơ gan hoặc do yếu tố tuổi tác. Cụ thể hơn, những người khá giả, sung túc ở thành thị thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người ở nông thôn do chế độ ăn nhiều chất béo, sử dụng thực phẩm chức năng có chứa thành phần estrogen,...Khi bạn nhịn ăn sẽ khiến cho túi mật không thể tiết như bình thường. Khi bạn có bệnh nền như bệnh đái tháo đường, bị thiếu máu tán huyết,... hoặc là do di truyền.

Triệu chứng khi bị sỏi mật ở người già

Đau bụng âm ỉ là triệu chứng đầu tiên khi bị sỏi mật

Đau vùng bụng

Cơn đau từ đau âm ỉ đến dữ dội và tùy theo mức độ bệnh, mà cơn đau là ở hạ sườn rồi lan lên vai phải hoặc lưng, thậm chí có thể gây khó thở. Đặc điểm của cơn đau là để lâu sẽ không lành, người bệnh thường khó phát hiện và bỏ qua. 

Sau các bữa ăn cơn đau sỏi mật thường sẽ xuất hiện, nhất là khi ăn nhiều dầu mỡ hoặc là khi về đêm khiến người bệnh mất ngủ. Cơn đau sẽ kéo dài từ 30 phút đến vài giờ đồng hồ.

Tùy vị trí hình thành sỏi mà cơn đau sẽ khác nhau:

• Sỏi túi mật: khi viên sỏi bị kẹt trong cổ túi mật, người bệnh thường đau bụng dữ dội vùng hạ sườn phải theo từng cơn.
• Sỏi ở trong gan hoặc ở ống mật chủ: người bệnh thường đau quặn vùng hạ sườn phải, sau đó lan ra vai phải hoặc sau lưng, vùng thượng vị.

Rối loạn tiêu hoá

Sỏi mật làm tắc nghẽn dòng chảy của mật đến đường tiêu hóa, dẫn đến đầy bụng, chậm tiêu, chán ăn, sợ đồ ăn nhiều dầu mỡ. Các triệu chứng tiêu hóa thường xuất hiện sau bữa ăn và có thể kèm theo buồn nôn và nôn. Bệnh nhân nên đi khám càng sớm càng tốt khi gặp một trong các triệu chứng sau: 

• Đau bụng dữ dội kéo dài hàng giờ và không thuyên giảm khi dùng thuốc giảm đau.
• Sốt cao trên 38 độ C, kèm theo rét run và vã mồ hôi. 
• Buồn nôn và nôn, chướng bụng. 
• Da ngứa kèm theo vàng da hoặc vàng mắt.

Phòng ngừa bệnh sỏi mật ở người già

Bổ sung nước ép giàu vitamin C, vitamin B giúp ngừa sỏi mật

Thay đổi chế độ ăn để phòng ngừa sỏi mật ở người già:

• Hạn chế thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng động vật, trứng… 
• Tăng cường chất đạm để tăng tế bào gan bị tổn thương và chống nhiễm mỡ tế bào gan. 
• Giàu đường bột: Đây là thực phẩm dễ tiêu hóa nhưng không ảnh hưởng đến mật, chứa nhiều chất xơ giúp tiêu hóa và tránh táo bón Rau quả tươi rất giàu vitamin C và vitamin B (giúp tăng chuyển hóa chất béo và carbohydrate) 
• Tỷ lệ các chất dinh dưỡng đạm, béo và đường ở người lớn bình thường là 1/0,75/5, ở người bệnh sỏi mật phải là 1 / 0,5 / 5. 
• Thực phẩm không nên ăn: trà, cà phê, ca cao, sôcôla, cá béo, dầu cọ, dầu dừa
• Thực phẩm khuyến khích dùng: nước ép hoa quả, trái cây tươi, rau củ tươi, kẹo trứng ít bơ, thịt nạc như nạc thăn lợn, thịt bò, các loại cá, các loại đậu như đậu nành, đậu xanh, đậu đen. Ngoài ra, có một số thực phẩm tốt cho mật như nghệ, lá chanh,…
•  Để kích thích túi mật co bóp bình thường, bạn nên dùng chất béo dễ tiêu như bơ, dầu vani, mỡ gà.

Với những chia sẻ trên của Nhà Thuốc Hà An về vấn đề sỏi mật ở người già chắc hẳn đã giúp bạn hiểu rõ về nó hơn. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và hẹn gặp lại bạn ở những chia sẻ về sức khỏe khác của trang Web chúng tôi.

Minh Thúy

Nguồn tham khảo: Tổng hợp