Nước uống cung cấp năng lượng là gì?

Nước lọc là thức uống tốt nhất để cung cấp nước cho cơ thể, tuy nhiên với sự phát triển của thị trường đồ uống, các loại nước uống thể thao và nước uống cung cấp năng lượng đang ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong giới thể thao và những người cần bổ sung năng lượng. Các sản phẩm này thường được quảng cáo là mang lại nhiều lợi ích, như tăng cường hiệu suất vận động và giảm mệt mỏi.

Nước uống cung cấp năng lượng là gì?

Nước nước uống cung cấp năng lượng là thức uống thường được sử dụng để giúp người uống tỉnh táo nhanh chóng khi mệt mỏi và tăng cường sức bền cho cơ thể. Các loại nước uống này thường được sử dụng bởi những người cần tăng cường sức lực trong các hoạt động thể chất giúp cải thiện hiệu suất khi tập thể thao hoặc thi đấu hoặc những người cảm thấy mệt mỏi và cần một sự kích thích nhanh chóng.

Tuy nhiên, đa số sản phẩm nước uống cung cấp năng lượng cảnh báo rằng đây là loại đồ uống không phù hợp cho trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng đây lại là nhóm đối tượng sử dụng nhiều nhất. Thanh thiếu niên hoặc sinh viên thường dùng nước uống cung cấp năng lượng để học xuyên đêm chuẩn bị cho kỳ thi, hoặc các vận động viên trẻ dùng trước khi thi đấu.

Một số thử nghiệm có đối chứng đã cho thấy nước uống cung cấp năng lượng có thể cải thiện sự tỉnh táo tạm thời, giảm mệt mỏi và nâng cao hiệu suất thể chất cho vận động viên. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu lại chỉ ra rằng việc sử dụng loại nước này có liên quan đến nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe. Các tác động tiêu cực này bao gồm: Tăng mức độ căng thẳng, hành vi hung hăng, xung đột, lạm dụng rượu và thuốc lá, tăng huyết áp, nguy cơ béo phì và tiểu đường loại 2, rối loạn giấc ngủ và khó chịu dạ dày.

Thành phần chính của nước uống cung cấp năng lượng thường bao gồm: Nước có ga, khoảng 40 gam đường, caffeine, chất tạo ngọt nhân tạo và các loại thảo mộc như taurine, chiết xuất nhân sâm panax, L-carnitine, chiết xuất hạt guarana và vitamin B. Mặc dù những thành phần này được quảng cáo là giúp tăng cường tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần, nhưng hiện tại vẫn chưa có nhiều bằng chứng khoa học chắc chắn để khẳng định tác dụng của chúng.

Ảnh hưởng của nước uống bổ sung năng lượng tới sức khỏe trẻ em

Nước uống bổ sung năng lượng ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là trong giới trẻ. Tuy nhiên, những đồ uống này tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em và thanh thiếu niên. Một trong những lo ngại lớn nhất là lượng caffeine cao cùng các thành phần khác như đường bổ sung và các chất kích thích thảo mộc. Mặc dù caffeine có thể giúp tăng cường sức bền, nâng cao hiệu suất thể thao và cải thiện sự tỉnh táo cho người trưởng thành, nhưng những ảnh hưởng này chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng ở trẻ em và thanh thiếu niên. Thậm chí, việc lạm dụng có thể gây ra ngộ độc caffeine, với các triệu chứng như lo lắng, mất ngủ, và nguy cơ tổn thương tim mạch. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo rằng trẻ em từ 12 - 18 tuổi không nên tiêu thụ quá 100 mg caffeine mỗi ngày.

Hiệp hội Dinh dưỡng Thể thao Quốc tế (ISSN) đã thực hiện nhiều nghiên cứu về độ an toàn và hiệu quả của nước uống bổ sung năng lượng. Họ nhận thấy rằng tiêu thụ loại đồ uống này 10 - 60 phút trước khi tập luyện có thể cải thiện sự tập trung, tỉnh táo, và sức bền cho người lớn, chủ yếu nhờ vào caffeine. Tuy nhiên, các thành phần khác như taurine, nhân sâm và L-carnitine chưa có đủ bằng chứng khoa học chứng minh hiệu quả. Đồng thời, ISSN cũng cảnh báo rằng những sản phẩm có hàm lượng calo cao từ đường có thể dẫn đến tăng cân và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường huyết, như tiểu đường và bệnh tim mạch.

Các chuyên gia dinh dưỡng cũng không khuyến khích việc sử dụng nước uống bổ sung năng lượng cho trẻ em và thanh thiếu niên, trừ khi có sự giám sát chặt chẽ từ phụ huynh. Đối với những người có bệnh lý nền như tiểu đường hoặc bệnh tim, các thành phần kích thích trong nước uống này có thể gây ra những tác động tiêu cực nghiêm trọng.

Cảnh báo về nguy cơ từ nước uống cung cấp năng lượng

Việc tiêu thụ quá nhiều caffeine từ nước uống cung cấp năng lượng có thể dẫn đến lo âu, nhịp tim không đều, tăng huyết áp và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể gây co giật hoặc ngừng tim. Hàm lượng đường cao cũng làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa, bệnh tiểu đường loại 2, và các vấn đề về răng miệng. Do Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) không kiểm soát chặt chẽ các loại đồ uống này, một số nhà sản xuất có thể vượt giới hạn caffeine bằng cách phân loại sản phẩm của họ như thực phẩm bổ sung, khiến người tiêu dùng dễ dàng tiêu thụ lượng caffeine vượt quá ngưỡng an toàn.

Hầu hết mọi người có thể sử dụng nước lọc để cung cấp năng lượng. Tuy nhiên, nhiều người lựa chọn nước uống cung cấp năng lượng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai và những người mắc các bệnh như tiểu đường hoặc tim mạch.

Người lớn khi chọn dùng nước uống bổ sung năng lượng nên chú ý kiểm tra nhãn mác để biết hàm lượng caffeine và tránh tiêu thụ quá mức, không nên vượt trên 200 mg caffeine trong một lần uống. Các bác sĩ nhi khoa cần cảnh báo về việc sử dụng nước tăng lực với bệnh nhi và phụ huynh để đảm bảo họ nhận thức đầy đủ về những nguy cơ sức khỏe, đồng thời theo dõi cẩn thận nếu việc sử dụng là cần thiết.

Mặc dù nước uống thể thao và nước tăng lực có thể mang lại một số lợi ích ngắn hạn cho những người tập luyện thể thao hoặc cần năng lượng tức thì, việc lạm dụng chúng có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hàm lượng đường cao trong các loại nước này không chỉ gây tăng cân mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch và gút. Do đó, việc lựa chọn nước lọc làm thức uống chính vẫn là giải pháp an toàn và hiệu quả nhất cho hầu hết mọi người. Đồng thời, cần cẩn trọng khi sử dụng nước uống cung cấp năng lượng đặc biệt là đối với thanh thiếu niên và những người có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến lối sống.