Nguyên nhân đau khớp gối sau sinh và cách chữa trị
Vì sao phụ nữ sau sinh thường bị đau khớp gối? Làm sao để cắt đứt cơn đau này là mối quan tâm của hầu hết bệnh nhân. Liệu nếu không được can thiệp kịp thời, những cơn đau nghiêm trọng có dẫn tới các vấn đề phức tạp, hay kéo theo biến chứng nào nguy hiểm không? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Đau khớp gối sau sinh là gì?
Phụ nữ bước vào giai đoạn thai kỳ cơ thể sẽ tăng trọng lượng. Lúc này khớp gối sẽ chịu nhiều áp lực của việc thay đổi cân nặng nên thường có xu hướng yếu đi. Đau nhức khớp gối là tình trạng xuất hiện các cơn đau ở khớp gối khi sản phụ di chuyển hoặc thay đổi tư thế. Tùy theo thể trạng của từng người mà các cơn đau có tính chất khác nhau. Nhiều trường hợp cơn đau khởi phát từ các tháng gần cuối của thai kỳ và kéo dài dai dẳng sau khi sinh xong khiến cuộc sống, sinh hoạt của chị em gặp nhiều ảnh hưởng.
Các biểu hiện đau khớp gối của từng người sẽ khác nhau, nhưng triệu chứng thường bao gồm:
- Người bệnh cảm thấy nhức mỏi, khó chịu vùng đầu gối, thậm chí khi di chuyển có thể nghe được tiếng lạo xạo ở đầu gối. Nhiều cơn đau xuất hiện mỗi khi người bệnh ngồi lâu rồi đứng dậy.
- Cảm giác tê buốt, mất cảm giác hai chân, yếu cơ, chân không có lực.
- Đầu gối có thể sưng nóng, kèm theo đó là cảm giác rát, đau, ửng đỏ…
Bên cạnh những triệu chứng thực thể, các bác sĩ chuyên khoa còn có thể chẩn đoán tình trạng đau khớp gối sau sinh của chị em thông qua việc kiểm tra thể chất hoặc thực hiện một số xét nghiệm chuyên sâu. Việc kiểm tra này nhằm giúp xác định chính xác mức độ tổn thương, từ đó tìm ra nguyên nhân gây đau và có hướng điều trị phụ hợp.
Nguyên nhân đau mỏi khớp gối
Nguyên nhân gây đau mỏi khớp gối sau sinh có nhiều, nhưng một số nguyên nhân sau đây là chị em hay gặp phải:
Tăng cân trong thai kỳ
Tăng cân thai kỳ là nguyên nhân chính khiến phụ nữ sau sinh mắc phải tình trạng đau khớp gối. Chúng ta đều biết, thai nhi phát triển mỗi ngày, mỗi giai đoạn sẽ khiến cơ thể người mẹ phải chịu một áp lực lớn trong thời gian dài. Các khớp xương, nhất là khớp gối chịu áp lực trong thời gian dài và mức độ ngày càng tăng sẽ có xu hướng yếu đi, từ đó dễ gây nên những cơn đau nhức, thậm chí còn khiến người mẹ gặp khó khăn trong việc di chuyển. Tình trạng đau khớp gối ở nhiều chị em vẫn có thể kéo dài ngay cả sau khi em bé đã chào đời do khớp cần thời gian để phục hồi.
Thay đổi hormon nội tiết trong quá trình mang thai
Hormon nội tiết dù chỉ thay đổi với một lượng nhỏ cũng có thể dẫn tới các biến đổi sinh lý trong cơ thể người mẹ. Trong thai kỳ, đặc biệt là giai đoạn cuối của thai kỳ, cơ thể phụ nữ thường tiết nhiều hormon 2-relaxin - một loại hormon có xu hướng làm giãn dây chằng ở các khớp phục vụ cho quá trình phát triển của bào thai.
Điều này sẽ kéo theo các cơn đau nhức, tê mỏi vùng chi dưới, đặc biệt là đầu gối. Sau khi kết thúc thai kỳ, tình trạng đau vẫn kéo dài ở nhiều mẹ bỉm sữa vì cơ thể người mẹ cũng cần một khoảng thời gian để ổn định và quay trở lại trạng thái bình thường.
Có tiền sử mắc các bệnh xương khớp trước đó
Ngoài nguyên nhân tăng cân thai kỳ, thay đổi hormon nội tiết thì các bệnh viêm khớp mạn tính cũng là nguyên nhân khiến phụ nữ sau sinh bị đau khớp gối. Tổn thương khớp kết hợp với áp lực gia tăng từ việc mang thai khiến vùng gối sưng đau, nóng rát.
Lối sống ít vận động
Khi mang thai, nếu người mẹ duy trì thói quen ngồi lâu trong một tư thế, không luyện tập thể dục thể thao thường xuyên sẽ dễ đối mặt với nguy cơ đau khớp gối. Khi các khớp không được thư giãn đầy đủ, khô dịch sẽ khiến khớp thiếu linh động và gây đau nhức trong quá trình di chuyển, vận động.
Đau khớp gối làm sao hết?
Đau khớp gối sau sinh có thể khoảng thời gian từ 1-2 tuần để hồi phục, thậm chí nhiều trường hợp cần đến 3–4 tháng mới khỏi hoàn toàn nếu người mẹ tuân thủ chế độ dinh dưỡng hợp lý và luyện tập thường xuyên. Ngược lại, nếu vì lý do bồi bổ cho mẹ sẽ tốt cho con mà các mẹ ăn uống không khoa học, tăng cân mất kiểm soát thì tình trạng đau sẽ càng trầm trọng hơn, có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm cho khớp gối của thai phụ.
Như vậy, đau khớp gối không phải là vấn đề nghiêm trọng nếu người mẹ nắm được nguyên nhân cùng cách kiểm soát nguy cơ. Tuy nhiên, nếu các cơn đau kéo dài quá 4 tháng hoặc đau có tính chất nghiêm trọng, lúc này người bệnh cần nhanh đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và có biện pháp điều trị nhanh chóng và an toàn nhất.
Việc dùng phương pháp nào để chữa trị cơn đau khớp gối phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây đau. Đối với phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, việc sử dụng bất cứ một loại thuốc nào đều được cân nhắc rất kỹ giữa lợi ích và nguy cơ. Bệnh nhân cần hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc và chỉ sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol, ibuprofen khi đau nhiều… dưới sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể áp dụng một số biện pháp điều trị không dùng thuốc sau đây:
Chườm lạnh
Phương pháp sử dụng túi chườm lạnh thích hợp cho các trường hợp đau nhức đầu gối cấp tính và có viêm do có khả năng giảm đau nhanh chóng, cách thực hiện đơn giản. Người bệnh có thể chườm lạnh bất cứ khi nào cảm thấy đau nhưng không nên chườm lạnh quá 20 phút/lần. Nếu vẫn thấy đau, nên tạm nghỉ 1 tiếng trước khi chườm lần tiếp theo. Lưu ý không được chườm đá trực tiếp lên da vì có thể gây bỏng lạnh.
Chườm nóng
Việc chườm nóng khi đau khớp gối sẽ giúp làm giãn mạch, tăng cường lưu thông máu, hạn chế tình trạng cứng khớp và giúp phục hồi tổn thương. Việc tăng lưu thông máu sẽ thúc đẩy khả năng tái tạo của cơ thể, nhờ đó mà các tổn thương được phục hồi nhanh chóng hơn. Đây là biện pháp phù hợp với tình trạng đau khớp gối mãn tính, nguyên nhân không do viêm như đau vai gáy, thoái hóa khớp gối mãn tính…
Trong quá trình chườm nóng, bệnh nhân nên kết hợp thêm xoa bóp, massage nhẹ nhàng ở các vùng da xung quanh đầu gối để thúc đẩy lưu thông máu nhiều hơn.
Massage – xoa bóp đầu gối
Massage là phương pháp dùng các kích thích vật lý bằng tay giúp cải thiện tuần hoàn, giảm đau, giảm nhức mỏi chân tay khi vận động. Xoa bóp giúp tăng tiết dịch khớp, giảm cứng khớp và tăng khả năng hồi phục của khớp gối.
Giảm áp lực lên đầu gối
Phụ nữ sau sinh bị đau khớp gối không được mang vác vật nặng, hạn chế leo dốc hoặc đi ở nơi đường gồ ghề không bằng phẳng. Hãy mang lót hoặc đệm giày nếu thấy cần thiết để giảm áp lực lên gối khi di chuyển.
Điều chỉnh tư thế
Phụ nữ sau sinh nên thường xuyên thay đổi tư thế, tránh ngồi, nằm hoặc đứng quá lâu, nếu không sẽ khiến tuần hoàn trì trệ dẫn tới cứng khớp, đau khi vận động hoặc chuyển tư thế.
Vận động vừa sức
Dù bận rộn thế nào chị em cũng nên dành ra thời gian để tập các bài tập thể lực nhẹ nhàng. Đây là cách giúp thư giãn xương khớp, tăng cường tuần hoàn máu và cải thiện chức năng sụn gối. Bên cạnh đó, thể dục thể thao còn giúp chị em kiểm soát được cân nặng, tránh bị thừa cân béo phì gây áp lực lên khớp gối.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý
Chế độ ăn có tác động lớn đến sức khỏe hệ xương khớp, nhất là giai đoạn thai kỳ và sau sinh cơ thể phụ nữ thường bị mất cân bằng, thiếu hụt nhiều dưỡng chất. Do đó, chị em cần chú ý tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, đậu nành, canxi, vitamin D… Bên cạnh đó, tránh sử dụng các thực phẩm gây hại cho xương khớp như các loại quả họ cà, nội tạng động vật, đồ chiên rán, thức ăn chứa quá nhiều muối…
Như Quỳnh
Nguồn tham khảo: Tổng hợp