Bệnh xơ vữa động mạch cảnh: Triệu chứng và các biến chứng khôn lường

Bệnh xơ vữa động mạch cảnh là một căn bệnh vô cùng nguy hiểm. Bệnh có thể dẫn đến tình trạng đột quỵ hay thậm chí là đe dọa đến tính mạng nếu như không được can thiệp kịp thời.

Bệnh xơ vữa động mạch cảnh là gì?

Xơ vữa động mạch cảnh là một chứng bệnh xuất hiện khi có sự tích tụ cholesterol xấu và chất béo trong lòng động mạch cảnh. Chúng tạo thành mảng bám và làm thu hẹp phần lòng của động mạch.

Khi động mạch cảnh có tình trạng bị tắc nghẽn, việc cung cấp các chất dinh dưỡng và oxy đến não trở nên khó khăn. Không may mắn rằng đây là hoạt động thường ngày của các động mạch cảnh. Điều đó có nghĩa lưu lượng máu đến não sẽ bị giảm và dẫn đến chứng bệnh xơ vữa động mạch cảnh hay đột quỵ.

Nguyên nhân gây bệnh xơ vữa động mạch cảnh

Một số yếu tố gây tăng nguy cơ mắc xơ vữa động mạch cảnh có thể kể đến như:

Tăng huyết áp

Những bệnh nhân có chứng huyết áp cao sẽ tạo áp lực lên thành động mạch. Qua một thời gian, chúng bị thu hẹp và dần tích tụ thành mảng bám. Do đó, đây là một trong các yếu tố tiềm tàng dẫn đến chứng xơ vữa động mạch cảnh.

Đái tháo đường

Đái tháo đường khiến cơ thể phải đối phó với tình trạng hàm lượng đường trong máu cao khi không thể tạo ra đủ insulin hay đơn giản hơn là sử dụng insulin không đúng cách. Đó là nguyên do khiến cơ thể bị giảm chức năng xử lý chất béo.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đối tượng bị tiểu đường có tỷ lệ mắc bệnh động mạch cảnh cao hơn so với người thông thường đến 4 lần.

Béo phì, thừa cân

Những người bị thừa cân hay béo phì thường có hàm lượng lipid và cholesterol xấu trong máu cao hơn thông thường. Theo đó, tình trạng xơ vữa động mạch cũng dễ phát triển hơn.

Không hoạt động thể chất

Không chỉ bệnh xơ vữa động mạch cảnh mà ít vận động còn khiến bạn mắc hàng loạt các bệnh lý nguy hiểm tiềm tàng khác.

Tuổi tác

Những người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với các đối tượng trong độ tuổi còn lại. Bởi tiến trình hình thành các mảng bám diễn ra khi còn trẻ tuổi và tiếp tục tích tụ dần theo thời gian cho đến khi xuất hiện các triệu chứng rõ ràng. Không chỉ vậy, khi có dấu hiệu tuổi tác, động mạch cũng dần trở nên kém linh hoạt và rất dễ bị thương tổn.

Di truyền

Nếu thành viên trong gia đình có tiền sử bị xơ vữa động mạch cảnh thì bạn cũng nên chú ý đến sức khỏe của bản thân. Vì bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người thông thường.

Triệu chứng xơ vữa động mạch cảnh

Chứng bệnh xơ vữa động mạch cảnh có thể không gây bất kỳ triệu chứng nếu như không có động mạch cảnh nào bị chít hẹp hoặc tắc nghẽn một cách trầm trọng. Nhưng một khi đã rơi vào một trong hai trường hợp, các bệnh nhân sẽ có các triệu chứng như:

Bị thiếu máu cục bộ

Thiếu máu cục bộ hay còn gọi với cái tên là “cơn đột quỵ nhỏ”. Bệnh nhân có thể gặp một số biểu hiện sau đây:

• Thị lực đột ngột bị mất, tầm nhìn mờ ở một bên hoặc cả hai bên mắt.
• Cảm giác tê hoặc ngứa ran ở một bên mặt, tay, chân hoặc thậm chí là một bên cơ thể.
• Khả năng giữ thăng bằng kém đột nhiên.
• Choáng váng, chóng mặt.
• Gặp chứng khó nuốt, khó nói.
• Có những cơn nhức đầu, đau đầu cực kỳ dữ dội.

Đột quỵ

Đột quỵ cũng có những triệu chứng rất giống với các cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua. Tuy nhiên, đột quỵ lại gây tổn thương não nghiêm trọng và có thể để lại những biến chứng nguy hiểm dù đã điều trị. Bệnh nhân có thể gặp các di chứng về thị lực, khả năng ngôn ngữ, tê liệt một số bộ phận hay thậm chí là tử vong.

Những cơn đột quỵ sẽ xuất hiện nếu như động mạch cảnh bị tắc nghẽn hoàn toàn và không thể cung cấp máu đến não.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh xơ vữa động mạch cảnh

Bệnh xơ vữa động mạch cảnh là tiền căn dẫn đến căn bệnh động mạch cảnh. Đây cũng là tiền đề gây nên các cơn đột quỵ từ 10 - 20%. Nguy cơ dẫn đến đột quỵ của bệnh động mạch cảnh là vì:

• Lưu lượng máu tới não bị giảm: Động mạch cảnh xơ vữa và bị hẹp. Do đó, máu không đến não đủ để nuôi dưỡng cơ quan này.
• Mảng xơ vữa bị vỡ khiến động mạch não tắc nghẽn: Các mảng bám bị vỡ, trôi vào và bị mắc kẹt ở các động mạch nhỏ trong não. Từ đó nguồn máu cung cấp cho não bị cắt đứt.
• Cục máu đông: Khi cục máu đông được tạo thành ngay động mạch cảnh sẽ làm tắc nghẽn phần lớn dòng chảy của máu. Từ đó gây nên hiện tượng đột quỵ.

Phương pháp điều trị bệnh xơ vữa động mạch cảnh

Đích đến lớn nhất của việc điều trị bệnh xơ vữa động mạch cảnh là phòng ngừa đột quỵ và ngăn chặn tình trạng bệnh trở nên xấu hơn. Tùy vào từng trường hợp, các bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân. Một vài phương pháp điều trị xơ vữa động mạch cảnh thường được sử dụng như:

Thực hiện lối sống lành mạnh

Người mắc chứng xơ vữa động mạch cần có một lối sống sinh hoạt lành mạnh. Chế độ ăn uống khoa học, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, chấm dứt những thói quen không lành mạnh như hút thuốc lá, uống rượu bia,... là những điều mà bệnh nhân bị xơ vữa động mạch cần thực hiện.

Sử dụng thuốc

Các bác sĩ có thể tư vấn những loại thuốc như ổn định đường huyết, giảm cholesterol xấu nếu thực sự cần thiết. Bên cạnh đó, thuốc chống kết tập tiểu cầu Aspirin 81 - 325mg hay Clopidogrel 75mg cũng có thể được đề xuất.

Sử dụng thủ thuật

Khi các phương pháp trên không đủ can thiệp mạnh mẽ đến tình hình bệnh, các bác sĩ có thể cân nhắc đến các biện pháp như đặt stent và nong động mạch cảnh hay phẫu thuật cắt nội mạc của động mạch cảnh.

Bệnh xơ vữa động mạch cảnh là một trong những yếu tố dẫn đến hiện tượng đột quỵ não nguy hiểm. Do đó, bệnh nhân và người nhà cần hết sức quan tâm những vấn đề liên quan đến căn bệnh trong cuộc sống hàng ngày.