Đau cổ: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Đau cổ, còn được gọi là cervicalgia, là sự khó chịu hoặc đau đớn xảy ra ở vùng cổ. Nó có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, như căng thẳng thể chất, tư thế sai, căng thẳng tinh thần, các tình trạng thoái hóa như thoái hóa khớp. Thời gian kéo dài của đau cổ rất đa dạng, có thể từ vài ngày đến nhiều năm

Những dấu hiệu và triệu chứng của đau cổ

Đau cổ thường có các triệu chứng bao gồm:

• Cơn đau trở nên trầm trọng hơn khi lái xe hoặc làm việc.
• Căng cơ và co thắt vùng cơ vai gáy cổ.
• Đau cổ khiến khó di chuyển cổ - đầu, ví dụ như nghiêng đầu.
• Đau nhức đầu thường xuyên.
• Đau dai dẳng.
• Đau có cảm giác bỏng rát.
• Cơn đau nhói xuất phát từ cổ đến vai hoặc cánh tay.
• Cảm giác tê hoặc ngứa ran như có kim châm ở vai hoặc cánh tay.

Hiểu rõ hơn về triệu chứng: Đau cổ bên trái có nguy hiểm không?

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của đau cổ nêu trên xảy ra, bạn cần phải liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm chứng đau cổ sẽ giảm nguy cơ tăng nặng và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Những ai có nguy cơ mắc phải đau cổ?

Đau cổ thường chiếm từ 10 - 20% ở người lớn. Đau cổ phổ biến hơn ở phụ nữ. Ngoài ra, những người lớn tuổi dễ bị đau cổ hơn do sự lão hóa xương gân cũng như dễ mắc bệnh gai cột sống cổ hơn.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải đau cổ

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc đau cổ, bao gồm:

• Thường xuyên ngồi sai tư thế.
• Cúi khom người kéo dài khi làm việc hoặc đọc sách, xem điện thoại,…

Nguyên nhân dẫn đến đau cổ

Nguyên nhân đau cổ bao gồm:

• Sự căng cơ: Việc cúi đầu liên tục kéo dài thường gây căng cơ, ví dụ như đọc sách, xem điện thoại sai tư thế.
• Thoát vị đĩa đệm hoặc xuất hiện gai xương ở đốt sống cổ có thể làm đè lên dây thần kinh phân nhánh từ tủy sống.
• Lão hóa: Khi bạn già đi, sự hao mòn tự nhiên có thể khiến các bộ phận của cột sống cổ bị thoái hóa, gây đau. Các tình trạng thoái hóa như viêm xương khớp (sụn khớp bị mòn) và hẹp ống sống (thu hẹp khoảng trống trong cột sống) có thể dẫn đến đau cổ. Theo thời gian, căng thẳng và các chuyển động lặp đi lặp lại có thể khiến các đĩa đệm ở cột sống yếu đi, gây thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép dây thần kinh.
• Căng thẳng tinh thần : Căng cơ cổ vì bạn căng thẳng có thể dẫn đến đau và cứng vai gáy. Nhiều người thắt chặt các cơ này khi họ căng thẳng hoặc kích động, không nhận ra rằng họ làm điều đó cho đến khi cổ của họ bắt đầu đau.
• Chấn thương: Chấn thương cổ và các chấn thương khác có thể làm hỏng cơ, dây chằng, đĩa đệm, khớp đốt sống và rễ thần kinh trong tủy sống của bạn và dẫn đến đau cổ.
• Các khối u, bao gồm khối u, u nang và gai xương có thể gây áp lực lên các dây thần kinh ở cổ của bạn gây đau.
• Đau cổ là triệu chứng của nhiều bệnh lý bao gồm viêm màng não, viêm khớp dạng thấp và ung thư.

Hiểu rõ hơn nguyên nhân: 7 nguyên nhân khiến bạn bị đau cổ

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của đau cổ

Chế độ sinh hoạt:

• Liệu pháp nóng: Tắm vòi sen nước nóng hoặc đặt một chiếc khăn nóng hoặc miếng đệm sưởi ấm (ở chế độ thấp nhất) trên chỗ đau của bạn trong 15 phút cứ sau vài giờ. Sức nóng giúp giãn cơ bắp và thúc đẩy lưu lượng máu.
• Liệu pháp lạnh: Đặt một túi chườm lạnh trong 15 phút cứ sau vài giờ. Cái lạnh thu hẹp các mạch máu, giảm viêm và sưng. Sử dụng lạnh thay vì nóng ngay sau khi bị thương.
• Tập thể dục: Áp dụng các bài tập cổ, bạn có thể cố gắng giảm đau cổ và cải thiện phạm vi chuyển động của mình. Không thử tập nếu bạn bị chấn thương cổ nghiêm trọng hoặc dây thần kinh bị chèn ép.
• Các kỹ thuật giảm căng thẳng: Chánh niệm, thiền, tập thở và yoga có thể giúp giảm căng thẳng trong cơ thể có thể góp phần gây đau cổ.
• Bỏ thuốc lá: Hút thuốc làm hỏng cấu trúc xương, đẩy nhanh bệnh thoái hóa đĩa đệm và làm chậm quá trình lành vết thương.
• Thăm khám định kỳ để được các chuyên gia theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và tìm hướng điều trị phù hợp nếu người bệnh vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm.
• Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy thoải mái trò chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ cảm xúc của mình với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng bạn yêu thích hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là canxi, vitamin D giúp xương chắc khỏe.

Tìm hiểu để chăm sóc bản thân: Đau cổ vai gáy ăn gì và kiêng gì để phục hồi bệnh nhanh chóng?

Phương pháp phòng ngừa đau cổ hiệu quả

Hầu hết các cơn đau cổ đều liên quan đến việc ngồi sai tư thế hoặc tuổi cao. Để giúp ngăn ngừa đau cổ, hãy giữ cho đầu luôn thẳng theo hướng cột sống. Một số thay đổi thói quen hằng ngày giúp hạn chế đau cổ như:

• Giữ cổ đúng tư thế: Khi sử dụng điện thoại di động, máy tính bảng và các màn hình nhỏ khác, hãy ngẩng cao đầu và giữ thẳng thiết bị thay vì cúi cổ để nhìn xuống thiết bị.
• Nghỉ giải lao thường xuyên: Nếu làm việc nhiều giờ với máy tính, hãy đứng dậy, di chuyển xung quanh và duỗi nhẹ cơ cổ vai gáy.
• Điều chỉnh bàn, ghế và máy tính sao cho màn hình ngang tầm mắt. Đầu gối nên thấp hơn hông một chút.
• Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng đau cổ. Do đó, nên ngưng hút thuốc lá.
• Tránh mang túi nặng có dây đai qua vai. Trọng lượng túi hoặc vật nặng có thể làm căng cổ của bạn.
• Ngủ đúng tư thế. Đầu và cổ của bạn phải thẳng hàng với cơ thể. Có thể kê một chiếc gối nhỏ ở dưới cổ để giảm tải cho cơ cổ. Hãy thử nằm ngửa khi ngủ với đùi kê cao trên gối, điều này sẽ làm phẳng các cơ cột sống của bạn.

Tìm hiểu để bảo vệ bản thân: Đau cổ do vận động sai tư thế thường xảy ra khi nào?

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán đau cổ

Tiền sử bệnh: Chấn thương cổ trước đó hoặc thoát vị đĩa đệm, đặc điểm cơn đau, công việc hoặc các hoạt động khác có thể làm bạn căng cổ.

Chẩn đoán hình ảnh: Có thể giúp hỗ trợ xác định nguyên nhân gây đau:

• Chụp X-quang: Cho thấy các vấn đề về xương, gai xương hoặc chấn thương mô mềm gây đau cổ.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Chụp cộng hưởng từ có thể cho thấy các vấn đề với tủy sống, dây thần kinh, tủy xương và mô mềm.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT có thể cho thấy gai xương và dấu hiệu suy thoái xương.

Xét nghiệm chẩn đoán điện cơ: Các xét nghiệm này kiểm tra chức năng của các dây thần kinh và phản ứng cơ bắp của bạn.

Một số xét nghiệm giúp xác định nguyên nhân gây đau cổ ngoài chấn thương cơ xương như nhiễm trùng, bệnh thấp khớp hoặc ung thư. Các xét nghiệm bao gồm công thức máu toàn bộ (CBC), phân tích nước tiểu và các dấu hiệu viêm.

Phát hiện sớm và can thiệp kịp thời: Những lưu ý khi chụp CT vùng cổ bạn nên biết

Phương pháp điều trị đau cổ hiệu quả

Điều trị nhằm mục đích giảm đau và cải thiện chuyển động ở cổ của bạn, có thể gồm:

Thuốc giảm đau và giãn cơ: Bao gồm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để giảm đau và viêm cổ, và thuốc giãn cơ để giúp cơ cổ giảm co cứng, thuốc được xem là những phương pháp điều trị phổ biến cho chứng đau cổ.

Vật lý trị liệu: Áp dụng các bài tập và động tác giúp tăng cường cơ và gân ở cổ, đồng thời cải thiện tính linh hoạt.

Xem ngay chi tiết: Phương pháp vật lý trị liệu cổ vai gáy hiệu quả

Thiết bị kích thích dây thần kinh bằng điện xuyên da (TENS): Thiết bị TENS cho phép một dòng điện với cường độ thấp lên những vùng da gần dây thần kinh của bệnh nhân nhằm phá vỡ tín hiệu đau gây khó chịu. Luôn kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi sử dụng thiết bị TENS.

Tiêm steroid: Nếu thuốc uống không hiệu quả, có thể sử dụng thuốc tiêm gần rễ thần kinh có thể làm giảm viêm và giảm đau.

Các liệu pháp thay thế: Châm cứu để giảm đau, hoặc xoa bóp, nắn xương hoặc chỉnh hình để căn chỉnh cột sống của mình.

Phẫu thuật: Hầu hết các bệnh nhân có triệu chứng đau cổ không cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn có thể đề nghị phẫu thuật nếu một hoặc nhiều đốt sống trong cột sống của người bệnh bị lệch khỏi vị trí hoặc chúng đang gây áp lực lên dây thần kinh của người bệnh.