Giày có thể lây Covid-19 cho bạn hay không?

Bạn có thể cảnh giác cao độ với đồ giặt của mình trong thời điểm này vì SARS-CoV-2 có thể sống trên bề mặt quần áo. Nhưng với giày dép thì sao?

Nguy cơ lây nhiễm Covid-19 từ đôi giày của chính bạn

Một báo cáo mới từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), được công bố trên các bệnh truyền nhiễm mới nổi, cho thấy rằng virus Corona có khả năng lây lan qua việc đi giày.

Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu từ các bề mặt khác nhau tại Bệnh viện Huoshenshan ở Vũ Hán, Trung Quốc, tâm chấn ban đầu bùng phát dịch, bao gồm các mẫu từ đế giày của nhân viên trong các phòng ICU. Một nửa số mẫu được lấy từ đôi giày được xét nghiệm dương tính với nCoV và từ đó các nhà nghiên cứu hàng đầu cho rằng đế giày có thể hoạt động như vật chủ mang mầm bệnh.

Nhà dịch tễ học Vidya Mony (phó giám đốc y tế trong phòng chống nhiễm trùng tại Trung tâm y tế Thung lũng Santa Clara ở California) đã không đồng ý về khả năng đó.

Tiến sĩ Mony cho biết thêm, những giọt nước truyền nhiễm bệnh Covid-19 không trực tiếp bắn dính lên giày nhưng vì đế giày tiếp xúc trực tiếp với mặt đất nên khu vực này có khả năng bị bẩn nhất. Đây cũng là cơ hội tốt cho việc lan truyền virus Covid-19 lên toàn bộ đôi giày bạn đi.

Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn còn nhiều hạn chế. Theo Tiến sĩ Mony, các nhà nghiên cứu đã sử dụng thử nghiệm phân tử, trong đó bao gồm lấy một mẫu DNA rất nhỏ và khuếch đại nó đến một lượng đủ lớn để nghiên cứu chi tiết phát hiện virus.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng không nêu rõ có bao nhiêu virus là đủ để gây ra sự truyền nhiễm. Họ chỉ tìm thấy virus trên các bề mặt vô tri vô giác và câu chuyện vẫn đang dừng tại đó.

Các chất liệu làm giày khác nhau có mức độ bám virus khác nhau

Tùy thuộc vào chất liệu làm giày, người đi có nguy cơ nhiễm bệnh khác nhau. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học New England vào ngày 17/3, SARS-CoV-2 có thể vẫn hoạt động (nói cách khác là có khả năng lây truyền gây bệnh) trên một số bề mặt bao gồm cả nhựa, trong tối đa 3 ngày. Điều này cho thấy, giày làm bằng nhựa có thể giữ virus hoạt động trong thời gian đó, trái ngược với giày làm bằng sợi tự nhiên.

Chuyên gia về sức khỏe cộng đồng, Carol A. Winner, người đã chỉ đạo một số sáng kiến dựa trên sức khỏe cộng đồng được liên bang tài trợ, nói với Health: "Chúng tôi nghi ngờ các giọt nước có thể khô nhanh hơn trên các sợi tự nhiên như bông hoặc tre. Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là bạn không thể biết được những giọt bắn như thế nào có thể lan truyền virus xuống dưới đôi giày bạn đi".

Trả lời thêm về vấn đề này, Bác sĩ Trương Hữu Khanh (Trưởng khoa Nhiễm - Thần Kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1, TP. Hồ Chí Minh) khẳng định, thông tin nCoV lây truyền qua những đôi giày đi hàng ngày biến chúng thành tác nhân lây nhiễm bệnh Covid-19 tính đến thời điểm này vẫn không có đủ bằng chứng.

"Con đường lây truyền SARS-CoV-2 là thông qua các giọt bắn, các khu vực tiếp xúc như mặt, mắt, miệng... Và đó mới là con đường lây truyền dễ nhất, nguy hiểm nhất cần phòng tránh lúc này. Nhất là ở Việt Nam, nguy cơ lây nhiễm do tiếp xúc gần đang nằm ở mức độ đó chứ tôi không tin đường lây truyền qua việc đi giày nhiễm Covid-19".

Nói như vậy để người dân không cần thiết phải lo lắng, hoang mang nhưng việc giữ sạch giày dép hàng ngày rõ ràng cũng là điều nên làm dù trong hoàn cảnh nào.

Không chủ quan trong việc phòng chống dịch bệnh

Các nhà nghiên cứu của CDC khuyến nghị rằng bất kỳ ai đi bộ trong khu vực bệnh viện nơi có bệnh nhân Covid-19 điều trị nên khử trùng đế giày trước khi rời đi. Nhưng những người khác thì sao? Chúng ta nên thực hiện những bước nào để đảm bảo giày của chúng ta không mang virus từ nơi này sang nơi khác hoặc tránh mang chúng vào trong nhà mình?

Nhiều người cho rằng để giày trong nhà để xe hoặc bất kỳ không gian nào khác cách xa khu vực sinh sống là cách tốt, đặc biệt khi bạn có con nhỏ hoặc các thành viên gia đình bị suy giảm miễn dịch có nguy cơ bị nhiễm trùng. "Hãy bỏ giày ra ngay khi bạn về nhà sau khi đi dạo hoặc đến cửa hàng", Tiến sĩ Carol A. Winner nói.

Thêm vào đó, cô cho rằng, không khí khô, ấm sẽ làm vô hiệu hóa virus Corona nhanh nhất. Bất cứ khi nào bạn rời đôi giày của mình, hãy chắc chắn không dẫm lên bề mặt của giày để tránh nhiễm bẩn tất, sau đó bước vào nhà, rửa tay sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.

Virus SARS-CoV-2 có thể bị bất hoạt bằng nhiệt hoặc làm sạch bằng xà phòng kết hợp nước sạch. Nếu muốn giặt giày, hãy giặt trong nước xà phòng ấm. Khi thực hiện xong, hãy chắc chắn rửa tay sạch bằng nước và xà phòng sớm nhất có thể.

Mẫn 

Nguồn tham khảo: Báo dân sinh