Biến thể Lambda có phải sẽ là nỗi lo ngại trên toàn cầu sau biến thể Delta

Trong khi cả thế giới vẫn đang cố gồng mình để chống lại biến thể Delta SARS-CoV-2 thì ở các nước Nam Mỹ lại đang bị thống trị bởi biến thể Lambda. Biến thể này được dự đoán là sẽ có lây nhiễm và kháng vắc xin khá cao, hiện này đã bắt đầu lan sang có châu lục khác. Vậy biến thể Lambda là gì và nó nguy hiểm thế nào? Nó có khả năng kháng lại các loại vắc xin Covid-19 không? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Biến thể Lambda là gì?

Biến thể Lambda (dòng C.37) được phát hiện lần đầu tiên tại thủ đô Lima của Peru vào tháng 8/2020. Với tốc độ lây nhiễm nhanh chóng đến tháng 4/2021, biến thể của Lambda này đã chiếm 97% tổng số ca nhiễm, thống trị ở Peru. Quốc gia “quê hương” của biến thể này hiện đang có số ca tử vong do Covid-19 trên đầu người cao nhất thế giới: Cứ 100.000 người thì có 596 người chết vì Covid-19.

Biến thể Lambda (dòng C.37) được phát hiện lần đầu tiên tại thủ đô Lima của Peru

Theo báo cáo vào tháng 7/2021 của WHO, có đến 29 quốc gia và vùng lãnh thổ đã ghi nhận biến thể Lambda, chủ yếu là các quốc gia Nam Mỹ như: Chile, Argentina, và Ecuador… Biến thể này càng được quan tâm hơn khi được xác nhận đã xuất hiện tại Hoa Kỳ. Theo cơ sở dữ liệu GISAID (Sáng kiến Toàn cầu về Chia sẻ Dữ liệu Cúm Gia cầm), đã có 1.060 trình tự giải mã gen Lambda ở Hoa Kỳ, con số này vẫn rất khiêm tốn so với biến thể Delta đang “làm mưa làm gió” trên toàn cầu hiện nay. Nhưng các chuyên gia bệnh truyền nhiễm ở quốc gia này vẫn xem biến thể mới này là một mối nghi ngại cần được theo dõi.

Theo xu hướng được nhận định gây lây lan toàn cầu, tính đến ngày 6/8/2021, tại Vương quốc Anh cũng đã ghi nhận được 8 trường hợp đầu tiên xác nhận nhiễm biến thể Lambda, trong đó xác định là những ca nhập cảnh. WHO, Chính phủ Vương quốc Anh và các quốc gia khác đều đang tiếp tục theo dõi sự lây lan của biến thể này.

Mới đây nhất, vào ngày 6/8/2021, Nhật Bản đã ghi nhận trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể Lambda, được xác nhận trở về từ Peru. Điều này trở thành mối lo ngại khi biến thể đang hoành hành tại các nước Nam Mỹ đang có xu hướng lây lan sang các châu lục khác.

Các triệu chứng điển hình khi nhiễm biến thể Lambda

Vậy liệu biến thể Lambda có gây những triệu chứng khác biệt và khiến bệnh nhân bị bệnh nặng hơn như biến thể Delta không? May mắn rằng đến nay, vẫn chưa ghi nhận các triệu chứng khác biệt ở bệnh nhân nhiễm biến thể này so với chủng virus Corona chủng mới ban đầu. Các triệu chứng điển hình theo NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh) như:

• Sốt cao
• Mất hoặc thay đổi khứu giác, vị giác.
• Ho liên tục (Có những cơn ho liên tục hay có nhiều hơn 3 cơn ho trong 24 giờ)

Các triệu chứng điển hình khi nhiễm biến thể Lambda

Biến thể Lambda có khả năng kháng lại các loại vắc xin Covid-19 không?

Trên thực tế, vẫn chưa có đủ dữ liệu lâm sàng khẳng định hiệu quả chống lại biến thể Lambda của vắc xin phòng Covid-19. Hiện nay, các nghiên cứu ho biết vắc xin phòng Covid-19 hiện có của Hoa kỳ vẫn cung cấp khả năng chống lại các chủng SARS-CoV-2, kể cả biến thể Delta.

Một số nghiên cứu chưa xuất bản trên các tạp chí (chưa qua bình duyệt gọi là bản in trước) về tác dụng của các loại vắc xin phòng Covid-19 với biến thể Lambda:

• Nghiên cứu của Trường y khoa Grossman thuộc đại học New York cho thấy các vắc xin mARN vẫn có hiệu quả đối với biến chủng Lamda.
• Một nghiên cứu khác bản in trước khác của Đại học Chi-lê đã chỉ ra rằng biến thể Lamda có thể làm khả năng lây nhiễm và thoát khỏi tác dụng của các kháng thể trung hòa tạo ra bởi nghiên cứu hiệu quả bảo vệ của vắc xin Sinovac (còn gọi là Corona Vac).
• Bản in trước Trường Y khoa Grossman thuộc Đại học New York đã xem xét tác dụng của vắc xin Janssen của Johnson & Johnson trên nhóm đối tượng đã tiêm mũi 1 loại vắc xin này. Kết quả lượng kháng thể trung hòa do vắc xin tạo ra giảm từ 2-3 lần so với chủng virus ban đầu. Nghiên cứu này cũng đã đưa ra kết luận rằng, vắc xin mARN kể cả Pfizer hay Moderna vẫn có khả năng chống lại biến thể này, rất hứa hẹn cho hiệu lực bảo vệ với những người đã hoàn thành đủ 2 mũi tiêm.
• Một bản in trước khác của Đại học Chi-lê đã nghiên cứu hiệu quả bảo vệ của vắc xin Sinovac (còn gọi là Corona Vac), kết quả cũng cho thấy lượng kháng thể trung hòa tạo ra giảm 3 lần so với chủng virus ban đầu.
• Thực tế, các nhà nghiên cứu nhận định số lượng kháng thể trung hòa ít nhất vẫn giữ lại được một phần và vẫn có tác dụng bảo vệ chúng ta trước biến thể Lambda. Một lưu ý nữa, kháng thể trung hòa chỉ là một khía cạnh của hệ thống miễn dịch, tế bào T cũng đóng vai trò trong phản ứng miễn dịch và không được đo lường trong các nghiên cứu xét nghiệm kháng thể đơn thuần. Điều này có nghĩa là vắc xin có thể có hiệu quả bảo vệ thực tế cao hơn so với dữ liệu trong các nghiên cứu trên.

Biến thể Lambda có khả năng kháng lại các loại vắc xin Covid-19 không

Hiện nay, cần có nhiều nghiên cứu sâu hơn về biến thể Lambda và cơ chế kháng lại vắc xin phòng Covid-19 cụ thể của nó để có thể đưa ra những giải pháp phòng chống, hạn chế nguy cơ lây lan Covid-19 gây ra bởi biến thể này.

Trên đây là một số thông tin chia sẻ về biến thể Lambda, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích về loại biến thể này nhé!

Thủy Phan

(Nguồn: Tổng Hợp)